Önce iklim şartlarının neden olduğu düşük roketle ve kalite düşüşü karşısında zor zamanlar geçiren Aydınlı incir üreticileri, sonrasında incirde uzun zamandır süregelen sorunların bu yıl katlanarak büyümesiyle işçi ücretlerini bile ödeyemeyecek hale getirdi. Bazı incir üreticileri kuruttukları inciri depolayacak yer bulamadıkları gibi, yer bulabilen üreticiler ise sıhhi olmayan yerlerde stokladıkları incirlerinin bozulup kararması endişesi ile karşı karşıya kaldı.
Sorunların aşılması için destek ve incir ile ilgili tüm kesimlerin bir araya getirilmesini isteyen üreticiler, geçmişten bugüne üreticinin sesi olan TARİŞ"in eski günlerdeki gücüne kavuşturulmasını ve ihracatçılarla yaşanan sıkıntıların tarafların hassasiyetleri göz önüne alınarak çözülmesini istiyor.
Türkiye dünya incir üretiminde dünyanın en büyük üreticisi konumunda bulunuyor. İncir ihracatında piyasayı belirleyen ülke konumundaki Türkiye, yılda ortalama 60 bin ton üretim ve 200 milyon dolara yakın ihracat rakamlarıyla dikkat çekiyor. Üretim ve ihracatı daha çok kuru incir alanında olan Türkiye"nin incir deposu ise Aydın olarak biliniyor. Özellikle Nazilli, Germencik ve İncirliova ilçelerindeki üretimle dikkat çeken Aydın, Türkiye"nin incir işletme tesislerinin yüzde 85"ine sahip. İncir ihracatı yapan firmaların da yüzde 80"inin bulunduğu Aydın ürettiği incirin kalitesiyle de adından sıkça söz ettiriyor.
Üretici ve ihracatçıları yol ayrımına sokan en temel sorun ilk yükleme tarihi olarak ifade ediliyor. Her yıl Ege İhracatçılar Birliklerinin tüm incir ihracatçılarının katılımıyla gerçekleşen genel kurulunda saptadığı ilk yükleme tarihi, üretici ve ihracatçılar arasında sorun olmaya devam ediyor. İhracatçıların ilk çıkan ürünün kalitesiz olması, aflatoksin sorunu, ürünün yeterince kurutulamaması, dünya pazarında son yıllarda oluşan büyük market zincirlerinin toplu alım yapmak istemesi ve ürüne yönelik talebin belirli aylarda yoğun olması gerekçeleriyle ilk yükleme tarihinde ısrar ediyor. Üreticiler ise ürünün sağlıksız ve hijyenik olmayan şartlarda depolanmasıyla ürünün zarar görmesi, oluşan belirsizlik ve panik ortamında incirin üreticiden alım fiyatlarının düşmesi, dış pazarın Türk inciri yerine rakip ülkelerin kalitesiz ürünlerle doyurulması, incire ikame, kuru kayısı, kuru erik gibi ürünlere yönelinmesi ve nihayetinde Uzakdoğu gibi ürün sevkiyatının uzun bir süre aldığı pazarlarda sıkıntı yaşanılmasını gösteriyor. Tüm bunların sonucunda da incir ihracatının düşerek ülkenin döviz girdisinin aşağı çekildi iddia ediliyor. Aslında kuru incirin ilk yükleme tarihinin son on yılın en geç tarihi olduğu 2007-2008 sezonunda ihracatın ton bazında bir önceki yıla göre yüzde 37, yine 2008-2009 sezonunda 2006-2007 sezonuna göre ton bazında yüzde 36"lar oranında düştüğü görülüyor. Fakat bu düşüşü sadece yükleme tarihi ile açıklamak da pek olası gözükmüyor. Nitekim o tarihlerde kuraklık, ilek sorunu gibi nedenlerle düşen rekolte düzeyinin ihracat rakamlarına yansımaması pek olası gözükmüyor. Ayrıca bu tarihlerde toplam ihracat ton bazında düşerken piyasada artan fiyatlar nedeniyle toplam döviz gelirinin aynı yıllarda son 10 yıllık dönemin en yüksek seviyelerine ulaştığı kaydediliyor.
Aydın"ın tamamına yakın bölümünde toplam 347 bin dekar alanda yerleşik 40 bine yakın çiftçi ailenin geçimini sağladığı, kuru incir ihracatıyla dünya pazarını elinde bulunduran Türkiye"nin incir sektöründe yaşadığı sorunların çözümü bekleniyor. İncirle ilgili üreticiden, toplayıcıya, birliklerden, odalara, ihracatçıdan, kooperatifçilere kadar tüm kesimlerin temsil edileceği bu Ulusal İncir Konseyi, incirle ilgili alınacak tüm kararların karşılıklı tartışma ortamında alınmasını beraberinde getireceği ifade ediliyor. Konsey hayata geçince incirin tüm paydaşlarının incir sektörüne yönelik sorunların aşılmasının yanı sıra yeni pazarlara nasıl girilebileceği, pazara katma değeri yüksek ürünlerin nasıl sunulacağı ve incirde düşük maliyetli ve insan sağlığına zarar vermeyen kurutma ve işleme yöntemlerinin hayata geçirilebileceği ve Avrupa"daki stok kurumları benzeri kurumların Türkiye"de nasıl hayata geçirileceği beyan ediliyor.