Kraliçe"nin bankası 34.3 milyar dolarlık zararla İngiltere tarihine geçti

KRALİÇE"nin de mevduatını değerlendiriği İngiliz Royal Bank of Scotland (RBS) 2008 bilançosunda 34.3 milyar dolar zarar etti. Bu zarar sonucunda RBS İngiltere"de bir şirketin tarihindeki en büyük yıllık kaybı açıklayarak rekor kırdı. İngiliz hükümetinin geçen yıl kurtardığı RBS"in bu rekor zararı 23 milyar dolarlık kısmının Hollandalı ABN Amro bankasının 2007"de satın alınması dahil çeşitli alımlardan kaynaklandı. Yaklaşık 11 milyar dolarlık kısma ise faaliyet zararları neden oldu.

Gerekçe "türbülans"

Önceki yıl yaklaşık 10 milyar dolar kár eden banka, hisse senedi çıkararak 18 milyar dolar sermaye artırımına gitmeyi ve masraflarını 3.5 milyar dolar kısmayı amaçlıyor. İngiltere"nin ikinci büyük bankası RBS"nin Başkanı Philip Hampton, bankanın büyük zararından, finansal piyasalardaki "benzeri görülmemiş türbulans" ve dünyadaki ekonomik koşulların kötüleşmesini sorumlu tuttu. Hampton, 2009 yılının zor bir yıl olacağını da ifade etti.

Hükümet desteği

RBS CEO"su Stephen Hester de, grubun yeniden yapılanması için gerekli kararlar aldıklarını, yeniden yapılanma ve hükümetin desteğiyle bankanın yeniden "tek başına güçlü" bir banka olacağından emin olduğunu belirtti. Hester, yılda 3.5 milyar dolar tasarruf etmeyi planlayan bankanın iki kola ayrılacağını da belirtti. RBS"nin bu yeniden yapılanma programına göre, bankanın riskli varlıkları gelecek 3 ya da 4 yılda satılmak için ayrı bir birime konulacak, bu birim bankanın varlıklarının yüzde 20"sini kapsayacak. RBS"nin bankacılık faaliyetleri ise diğer grupta toplanacak.

Devlet özel fon ayıracak

Yüzde 70"i devlete ait olan RBS, oluşturduğu yeni bölümde 325 milyar pound değerindeki varlığını sigorta altına alacak. İyi banka-kötü banka benzeri bir plan ile kurtulmayı planlayan İngiliz RBS 2009"un da zor geçecek yeni bir yıl olduğunu ifade ediyor. Analistler ise, "Bu banka geçtiğimiz yıl kurtarılmalıydı" eleştirilerini getiriyor. Tüm bu eleştiriler karşısında hükümet bankayı kurtarabilmek için daha önce yaptığı 30 milyar (20 milyar sterlin) dolarlık enjeksiyonun ardından 13 milyar dolar daha enjekte edecek. Ayrıca ihtiyacı olduğunda başvurması için yine RBS"e 9 milyar (6 milyar sterlin) dolarlık fon ayrılacak. İngiltere"de, devlet geçtiğimiz yıl da ülkenin en büyük mortgage sağlayıcılarından Northern Rock"a el koymak zorunda kalmıştı.

Yurtdışı varlık satacak 20 bin kişi çıkaracak

ROYAL Bank of Scotland"ın (RBS), deniz aşırı işlerinde, faaliyet gösterdiği 54 ülkeden 36"sındaki faaliyetleri azaltılarak ya da satılarak kesintiye gidilecek. Bankanın tasarruf tedbirlerinin toplam 20 bin kişinin işine mal olacağı belirtiliyor. Unite sendikasının Genel Sekreteri Derek Simpson, yeniden yapılanmada personelin durumuna ilişkin ayrıntı verilmemesinden rahatsız olduklarını söyledi.

CEO geliri sorgulanıyor

BANKANIN açıkladığı rekor zarar RBS"de gözlerin bir kez daha yöneticilere ödenen maaşlara dönmesine yol açtı. Bankanın eski CEO"su Sir Fred Goodwin"e her yıl 650 bin poundluk emekli maaşı ödenmesinden kaynaklandı. Analistler RBS"in düştüğü bu durum üzerine ABD"nin ardından İngiltere"de de yönetici maaşları konusunda ciddi bir kısıtlamaya gidilebileceği üzerinde duruyor.

ABD"de devlet yardımı alan GM, 30.9 milyar dolar zarar yazdı

ABD"de hükümetten aldığı desteklerle ayakta kalmaya çalışan General Motors"un (GM) 2008 zararı 30.9 milyar doları buldu. Otomotiv devi, son bilançosu ile 100 yıllık tarihinin en büyük ikinci kaybını vermiş oldu. 2007 yılında yazdığı 38.7 milyar dolarlık rekor zarardan daha düşük kayıp veren GM CEO"su Rick Wagoner, "Bilançomuz krizde sektörün gördüğü etkinin en büyük göstergesi. 2009 çok daha zorlu bir yıl olacak" dedi. Wagoner, 2008 son çeyrek zararı 9.6 milyar doları bulan GM kriz koşullarının kendilerini çok zorladığına dikkat çekerek, "Bu durumda çok daha agresif ve zor ölçüler ile yeniden yapılanmak zorunda kalacağız. Tüm bu zorlukların 2009 boyunca da sürmesini bekliyoruz" dedi. GM"in cirosu ise 180 milyar dolardan 149 milyar dolara kadar geriledi. GM yönetimi, bu gerilemeyi de ABD ve dünyanın diğer ülkelerindeki tüketici güvenindeki düşüşe bağladı.

Ek yardım talebi

ABD"de son 29 yılın en büyük gerilemesini yaşayan otomotiv sektöründe bu yıl 10-11 milyon adet araç satılması bekleniyor. GM ise devletten şu ana kadar almış olduğu 13.4 milyar dolarlık yardımın yanısıra 22.6 milyar dolarlık daha ek yardım talep ediyor. Bu yolla ekonomide şu an içinde bulunduğu yavaşlamayı aşmayı hedefliyor. Hazine"nin GM"e bu yardımı yapıp yapmayacağı konusunda 31 Mart"a kadar karar vermesi gerekiyor.

Bu aşamada ABD"de Hazine Bakanlığı"nın danışmanları da ihtiyaçları olması durumunda kullandırabilmek için ABD"li otomotiv devleri GM ve Chrysler"e 40 milyar dolar kredi arayışına giriyor. Bu yolla iflas koruma başvurusuna girişen şirketleri iflastan kurtarmayı amaçlayan bakanlık, "Bu adıma ihtiyaç duyulmayabilir. Ancak, danışmanlarımız "ya gerekirse" düşüncesiyle proaktif davranıyor" diyor. Chrysler de, devletten destek istemek konusunda en önde yürüyen diğer bir otomotiv şirketi olarak göze çarpıyor.