Ev, araba, tatil, eğitim, sağlık yani neredeyse hayatın her alanında zaman zaman kredi çekmeye ihtiyaç duyuluyor. Özellikle okula dönüş dönemiyle birlikte eğitim masraflarının artması ve kasım ayında e-ticaret firmalarının indirim kampanyaları da vatandaşın kredi talebinin artmasına neden oldu. Ayrıca enflasyondaki artış, tüketicinin kullandığı kredi tutarına da yansımış durumda. Aralık itibarıyla kamu ve özel bankalarda ağırlıklı kredi maliyeti yıllık yüzde 30 düzeyinde seyrediyor.
YÜZDE 1.39 İLE 3.39 ARASINDA
Bankacılık ürünleri karşılaştırma platformu HangiKredi’den alınan güncel verilere göre, bankaların ihtiyaç kredisinde tabela faiz oranları (kredi puanı en yüksek müşterilerine sunulan oran) değişiyor. Buna göre oranlar, yüzde 1.39 ile yüzde 3.39 gibi geniş bir aralıkta seyrediyor. Örnek bir hesaplamada 25 bin TL ve 24 ay vadede; yüzde 1.39 faizle aylık taksit 1.282 TL, toplam geri ödeme ise 30 bin 912 TL olurken, yüzde 3.39 faizde aylık taksit 1.679 TL’ye, geri ödeme de 40 bin 439 TL’ye yükseliyor. Yani bankadan bankaya aylık taksitte 400 TL, toplam geri ödemede ise 10 bin TL’lik bir fark oluşuyor.
16 MİLYON ADEDE ULAŞILDI
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, geçen yılın üçüncü çeyreğine (temmuz, ağustos, eylül) göre kullanılan ortalama ihtiyaç kredisi tutarının yüzde 20’lik artışla 25 bin TL’ye çıktığını belirten HangiKredi Üst Yöneticisi (CEO) Oray Durmazoğlu, “Eylül, ekim ve kasım aylarında kullanılan ihtiyaç kredisi geçen yıla oranla 2.7 kat arttı. İhtiyaç kredisi toplam hacmi bu dönemde 625 milyar TL oldu. 2021’in ilk 9 ayında 10.7 milyon adet ihtiyaç kredisi kullanılırken, 2022’nin aynı döneminde bu sayı yüzde 50’lik artışla 16 milyon adede ulaştı” dedi.
BAŞVURU YÜZDE 125 YÜKSELDİ
HangiKredi olarak ayda 20 milyondan fazla ziyaretle tüketicilerin kredi talebini gözlemleyebildiklerini söyleyen Oray Durmazoğlu, “Kredi sorgulayanların yüzde 35’i ‘Bana kredi çıkar mı?’ diye sorguluyor. İhtiyaç kredilerinin yüzde 60’ı ise borç kapatmak için kullanılıyor. Kredi aramaları son 3 aylık dönemde geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 40’lık bir artış gösterdi. Başvuru tarafında ise yüzde 125’lik oranla çok daha fazla artış görüyoruz. Bu artışın yüksek enflasyonla ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. Alım gücü düşen vatandaş kredi kullanarak bu açığı kapamaya çalışıyor” diye konuştu.
FAİZSİZ TAKSİTLİ NAKİT AVANS SEÇENEĞİ
Son dönemde tüketicilerin ihtiyaç kredisi dışında bankaların faizsiz taksitli nakit avans kampanyalarına da ilgisi çok fazla. Bankaların görüntülü görüşmeyle yeni müşterilerine 10 bin TL’ye kadar faizsiz taksitli nakit avans kampanyaları sunduğunu aktaran Durmazoğlu, “Bu kampanyalar da tüketicilerin acil nakit ihtiyaçlarına çözüm oluyor. Aralık itibarıyla yüzde 1.36’ya düşen kredi kartı faiz oranıyla birlikte kredi kartı kullanımları arttı. Bireysel kredi kartlarında toplam hacim son 3 ayda yüzde 9.7’lik artışla 196 milyar TL’ye ulaştı. Geçtiğimiz yıl sonunda 83.7 milyon olan kredi kartı adediyse bu yıl itibarıyla 95 milyonu aşmış durumda.”
KREDİ NOTUNA DİKKAT!
RİSKLİ OLMAMAK ÖNEMLİ
Bankaların kredi verirken baktığı en önemli kriter, gelirle birlikte kredi notu. Bazen yüksek gelir olsa da notun düşük olması, olası nakit ihtiyaçlarında olumsuz dönüşlere neden olabiliyor. Yüksek notta ise hem banka kredide öncelik tanıyor hem de olumlu dönüş sağlıyor. Kredi notunu, Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından hayata geçirilen Findeks sağlıyor. Kişilerin gelecek 12 aydaki borçlarını ödeme olasılıklarını tahmin etmek için hesaplanan not 1 ila 1.900 arasında değişiyor. 1’e yaklaştıkça tüketicinin risk algısı artıyor, 1900’e yaklaştıkça borcuna sadık kişi risksiz grupta değerlendiriliyor.
DÜŞÜK ORAN AVANTAJI
Bankalar kredi notu 900 veya 1000’in altındaki müşterilere kredi vermeye çok yanaşmıyor. Notu 1200’ün üstünde olanlar gelirlerine bağlı olarak daha kolay kredi kullanabiliyor. Bankalar borcuna sadık yani yüksek not skoru olanlara otomatik olarak kredi teklifi edebiliyor. Yani kişinin talebi olmadan kredi sunuluyor. Ayrıca kredi faizi kişiye özel piyasanın bir miktar altında olabiliyor. Kredi notu, bankaların mobil uygulamaları üzerinden, ‘findeks. com’dan ve e-Devlet’ten sorgulanabiliyor.
