Havaların soğumasıyla birlikte artan doğalgaz faturaları tüketicileri zorluyor. TÜBİTAK ise evleri hem ısıtacak hem de elektrik ihtiyacını karşılayacak doğal gazla çalışan yeni sistem geliştiriyor.

"Mikro-Kojen'' adlı sistem sayesinde üretilen elektrikle oluşan atık ısı evin ısınmasının yanı sıra aydınlatılmasına da katkıda bulunacak. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Fehmi Akgün, üzerinde çalışılan sistemin binaların alt katlarına entegre edilmesi durumunda kombilerin devre dışı kalabileceğini söyledi.

3 yıl önce başlatılan "Mikro-Kojen'' projesinde İstanbul Teknik Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi ve Türk Demirdöküm Fabrikaları AŞ rol alıyor. Projede Enerji Bakanlığı Elektrik İşleri Etüt İdaresi "müşteri kurum'' olarak yer alıyor.

Fehmi Akgün'ün verdiği bilgiye göre TÜBİTAK Enstitüsü'nde geliştirilen sistemde, evsel uygulamalar için altyapısı mevcut doğalgaz sistemlerinden ısının yanında elektriğin de üretilmesi amaçlanıyor.

Termik santrallerde elektriğin yüzde 35 verimlerle üretildiğini, yüzde 65 oranında atık ısının dışarı atıldığını belirten Akgün, bu sistemde ise yüzde 40 elektrik, yüzde 45 ısıl olmak üzere toplamda en az yüzde 85 verim elde edildiğini söyledi. Akgün, "Bu proje hayata geçerse elektrikte kayıp ve kaçaklar tamamen ortadan kalkacak.'' diye konuştu.

Sistemin binaların bir bölümüne kurulabileceğini ve üretilen elektrikle bir binanın aydınlatma ihtiyacının karşılanabileceğini ifade etti. Sistemin enerjiyi lokal ürettiğinden enerji kalitesini artırdığını belirten Akgün, "Bu teknoloji aslında kombinin daha üzerinde bir teknoloji. Kombiyle ısı ve sıcak su ihtiyacı karşılanıyor. Bu sistemde ise aynı zamanda elektriği de üretiyoruz. Sistem binaların alt katlarına entegre edildiğinde kombiler devre dışı kalabilecek.'' dedi.

Sistemin maliyeti diğer teknolojilere göre yüksek olduğu için henüz dünyada ticari ürün olarak kullanılmıyor. Binaya kurulmasının maliyetinin 25-50 bin Euro olduğu belirtiliyor. Bazı ülkeler teknolojinin yaygınlaşması için teşvikler uyguluyor. Projenin alt sistemleri üzerinde çalışmalarını tamamlayan ve nihai ürünün test çalışmasına başlayan TÜBİTAK, projenin tamamını 2010 Nisan'ında bitirecek.

SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?

* Sistem, doğalgazdan hidrojen üretimi, yakıt pili ve katalitik yakıcı bölümlerinden oluşuyor.

* Binanın belli bir bölümüne yerleştirilen sistemin esası doğalgazdan hidrojen, hidrojen yakıtından elektrik elde etmeye dayanıyor.

* Elde edilecek atık ısılarla evin ısı ihtiyacı karşılanıyor. Buradaki ısı yetmezse ana doğalgaz şebekesinden takviye yapılabiliyor.

HABER 7