Anayasa Mahkemesi, Milletvekili Seçim Kanunu'nun milletvekili dağılımını düzenleyen fıkrasını iptal etti. Bu kararla milletvekili dağılımı nüfusa göre yapılacak.

Anayasa Mahkemesi, genel seçimlerdeki milletvekili dağılımını yakından ilgilendiren bir karara imza attı.

Mahkeme, Milletvekili Seçim Kanunu'na eklenen ve milletvekili dağılımını düzenleyen bir fıkrayı iptal etti.

Söz konusu fıkra tek milletvekili çıkaran illere ayrıcalıklı olarak iki milletvekili çıkarabilmesine imkan tanıyordu.

İSTANBUL'DA DAHA FAZLA VEKİL

İptal kararıyla nüfusu yoğun Ankara, İstanbul, İzmir gibi iller daha fazla milletvekili çıkaracak.

CHP: TEMSİLDE ADALETİ KALDIRIYORDU

CHP, her ilin en az 2 milletvekili çıkarmasını düzenleyen kanunu, 'eşit oy ve temsilde adalet ilkesine' aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine götürmüştü.

CHP, kanunun, Anayasa'nın 2, 10, 67 ve 80. maddelerine aykırı olduğunu öne sürüyordu.

HÜKÜMET: MECLİS'TE EŞİTLİK

2009'da yapılan değişiklikle nüfus dağılımında 2 vekil çıkaramayan illere 2'nci bir vekil verilmesi gündeme gelmişti. Hükümet değişikliği vekil çıkaramayan illerin Meclis'te temsil edilememesi olarak savunmuştu.

Anayasa Mahkemesi 12 Haziran'daki seçimleri yakından ilgilendiren önemli bir karar aldı. Mahkeme, milletvekili seçim kanununu kısmen iptal etti. Bu kararla milletvekili dağılımı nüfusa göre yapılacak.

ŞİMDİ NE OLACAK?


Hürriyet gazetesinde yer alan habere göre, Milletvekili seçim kanununda yapılan değişiklikle, nüfusu ne olursa olsun Türkiye"deki her ilin en az iki milletvekili çıkarması kanunlaşmıştı. Ancak CHP bu kanunu Anayasa Mahkemesi"ne götürdü. Ve Mahkeme, milletvekili seçim kanununun, her ilin nüfusuna bakılmaksızın en az 2 milletvekili çıkarmasını içeren maddesini oy birliği ile iptal etti.

Bu ne anlama geliyor?

Mahkemenin iptal ettiği kanunla, Türkiye"nin en düşük nüfuslu beş ili, Haziran seçimlerinde iki milletvekili çıkarmayı beklerken, sadece tek milletvekili çıkaracak.

Bu iller şöyle: Gümüşhane, Bayburt, Kilis, Ardahan ve Tunceli.

İllere düşen milletvekili hesabı nasıl yapılıyor?

Anayasa Mahkemesi"nin aldığı karar uyarınca, Haziran seçimleri öncesinde illere düşen milletvekili hesabı şöyle yapılacak:

TBMM"de bulunan 550 milletvekilliğinin 81"i, her ile bir milletvekili düşecek şekilde dağıtılacak. Kalan vekil sayısı olan 469 ise Türkiye"nin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından belirlenen son nüfus sayısına bölünecek. Çıkan sayıya göre, milletvekillikleri illere göre dağıtılacak.

Hesap somut olarak şöyle yapılacak:

TUİK Aralık ayında yaptığı açıklamaya göre, Türkiye"nin 2010 yılı nüfusu 73 milyon 722 bin 988 kişi. Bu rakam, her ile birer vekil dağıtıltıldıktan sonra kalan 469 sayısına bölünecek. Böylece milletvekili olmak için gerekecek oy sayısı belirlenecek. Bu sayı 157 bin 191. Yani, her 157 bin kişiye bir vekil düşecek.

Oysa Türkiye"nin en az nüfusuna sahip olan şehirleri, Gümüşhane (129 bin 618), Tunceli (76 bin 699), Bayburt (74 bin 412), Kilis (123 bin 135) ve Ardahan (105 bin 454) ikinci vekili çıkaramayacaklar.

Bunun yerine, İstanbul, Ankara gibi göç alan dolayısıyla da nüfusu artan illerin vekil sayısı artacak.