Mart ayından bu yana Türkiye’yi de kasıp kavuran koranavirüs (Covid-19) salgını can almaya devam ediyor. Küresel iklim değişikliklerine bağlı olarak yaşanan fırtına, sel, dolu gibi doğa olaylarında da ‘Tabiat Ana’ gerçek yüzünü gösteriyor. Yaşadığımız doğal afetler, ne ilk ne de son.

Bundan sonra da yaşanmaya devam edecek. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi afetler karşısında neler yapılması gerekenleri öğrenmek ve gerekli önlemleri almak ilk kural. Ancak, bunlarla birlikte asıl ‘sigorta’ yaptırmak; canımızı ve yerine konması güç, değerli varlıklarımızı sigorta ile güvence altına almak önem taşıyor. Tüm bu riskleri gören sigorta şirketleri konvansiyonel ürünler dışında son zamanlarda tüketicilerin ihtiyaçlarına yönelik ‘niş’ ürünleri de sunmaya başladı. Bu ürünlerden biri de ‘parametrik sigorta’lar… Ticari işletme ve bireyleri salgın ve doğa olaylarının verdiği zararlara karşı güvence altına alan parametrik sigorta ürünlerinin sayısı artarken, sigortayı yaptıranlara belli koşulların gerçekleşmesi halinde tazminat ödemeleri çabucak yapılıyor.

Yurtdışında çok fazla kullanılıyor

Gelişmiş ülkelerde yaygın olan parametrik sigorta, ülkemizde oldukça yeni bir sigorta türü. Düşük olasılıklı, ancak yüksek maliyetli riskler için geliştirilen ve genellikle doğal afetlerin yol açabileceği hasarlara karşı tercih edilen sigorta poliçesinde, ‘belli parametreler’ belirleniyor. Ürün, maddi kayıp (fiziksel hasar) olmasa bile poliçede belirtilen parametrelerin gerçekleşmesi sonucunda sigortalıya ödeme yapıyor. Parametrik sigorta, doğal afetlerin yol açabileceği zararlar dışında, ‘salgın’ hastalıklara da güvence verebiliyor.

Gelişmiş ülkelerde yaklaşık 20 yıldır geçmişi olan parametrik sigorta, özellikle enerji, altyapı ve konaklama sektörlerinde; hava olaylarına bağlı risklerin sigortalanmadığı veya çok düşük teminatlarla sigortalandığı durumlarda uygulama alanı buluyor. Bununla birlikte, yeni nesil parametrik sigorta çözümleri; büyük çaplı terör saldırılarında şehirlerin ve havaalanlarının zararlarının karşılanması, nehir suyu seviyesi düşüklüklerinde nakliye ve imalat şirketlerinin finansal risklerinin teminat altına alınması, toplu taşıma grevleri sırasında; yaya trafiğinin azalması durumunda perakende satış mağazalarının gelirlerinin korunması ve bulaşıcı salgın hastalıklarda otellerin nakit akışlarının korunması gibi çeşitli ürünler içeriyor.

Covid-19 parametrik sigortaları nasıl etkiler?

Tüm dünyayı etkileyen Covid-19 salgınının parametrik sigorta üzerindeki etkileri de tartışılan bir konu. Bu konuda iki farklı yaklaşımdan söz eden Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Koordinatörü Sevgi Unan, şu bilgileri veriyor: “Yaklaşımlardan ilki, Covid-19 krizinin, yeni parametrik sigorta ürünlerine olan ihtiyacı vurguladığı ve geleneksel sigorta ürünlerinin boşluklarını doldurmak konusunda parametrik yapıların dikkate alınması gerektiği şeklinde. Ancak, diğer bir yaklaşım, şimdiye kadar ki parametrik sigorta pratiklerinin, sınırlı ürünler ve sınırlı sigortalılarla gerçekleştiği, içinde bulunduğumuz süreç göz önüne alındığında, parametrik sigorta ürünlerinin sigortacılara maliyetinin öngörülemez olacağı, bu durumun da geleneksel sigorta modelinin etkinliğini sınırlayacağı şeklinde.”

Parametrik sigorta yaptırmanın ticari işletmelere faydaları nelerdir?

-Havaların soğuk gitmesi ya da geç ısınmasının, ‘dondurma üreticisi’nin satışlarını etkilediğini düşünürsek, sigorta, sıcaklık seviyesi belli parametrelerin altında kalırsa üreticinin gelir kaybını karşılıyor. 

-Elektrik üreten bir ‘hidroelektrik santralı’ için yağış miktarı önemli. Yağış belli bir miktarın altında kalırsa sigorta, üreticinin gelir kaybını telafi ediyor.

-Açık havada masaları olan bir ‘restoranın’, bulunduğu yerin yoğun yağış alması durumunda sigorta işletmenin karşı karşıya olduğu gelir kaybına karşı güvence sağlıyor.

-Yağmur yağmadığı zaman, ‘çiftçiler’ için kuraklık ve ürün yetersizliği söz konusu olabiliyor. Parametrik sigorta burada da devreye girip, çiftçinin zararını karşılıyor.