Posta.com.tr - Serpil Dokurel

Menenjit hastalığı hem yenidoğan, hem de ilerleyen yaşlarda dikkat edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. Menenjit hastalığının en önemli belirtisi ateş, baş ağrısı ve ense sertliğiyle birlikte ortaya çıkmasıdır. Menenjit, beyninizi ve omuriliğinizi çevreleyen zarların (meninksler) iltihaplanmasıdır. Hayati risk oluşturan menenjit hastalığı gelişmeden önce mutlaka önlem alınması gerektiği unutulmamalıdır. Menenjit aşısı ile birlikte bebeklik döneminde bu hastalıktan korunmak mümkündür. Menenjit nedir? Menenjit nasıl bulaşır? Menenjit aşısı ne zaman yapılır? Sorularının cevaplarını Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr Öğretim Üyesi Fatih Karaaslan açıkladı. 

Menenjit beyni saran zarların inflamasyonu olarak tanımlanır. Bu inflamasyon beyne ve omuriliğe ilerleyip kişide kalıcı hasar bırakabildiği hatta ölüme yol açabildiği için medikal bir acil olarak kabul edilir. Klinik şüphe durumunda hastaya hızlıca tanı konup tedaviye başlanması gerekir. 

 Menenjit her yaşta görülebilmekle birlikte çocukluk çağında daha sık görülür. Özellikle de yenidoğan ve süt çocukluğu döneminde görülme riski daha fazladır.

Menenjitin en sık sebebi enfeksiyonlardır. Enfeksiyonlar içinde de en sık etken virüslerdir. 2. Sırada bakteriler gelir. Daha nadir sebepler arasında mantar enfeksiyonları ve parazitler yer alır. 

Menenjit genellikle çocuklar arasında öksürme hapşırma gibi damlacık yoluyla ve yakın temasla bulaşır. Okul, kreş, bakım evi gibi kalabalık ortamlarda hızlıca yayılıp salgınlara yol açabilir. Solunum yollarından vücuda giren etkenler vücutta yayılarak beyne ulaşır. Bunun dışında Orta kulak iltihabı, Sinüzit, diş absesi, kafa travması gibi beyne yakın hastalıkların sonrasında da ortaya çıkabilir. 

Menenjitten kaynaklanan şişlik tipik olarak baş ağrısı, ateş ve boyun tutulması gibi semptomları tetikler. Menenjit, bakteriyel, parazitik ve mantar enfeksiyonları diğer nedenlerdir. Bazı menenjit vakaları birkaç hafta içinde tedavi olmaksızın iyileşir. Diğerleri yaşamı tehdit edebilir ve acil antibiyotik tedavisi gerektirebilir.  Menenjitin klinik belirtileri etkene ve yaşa göre değişkenlik gösterir. Viral etkenlerde genellikle klinik hafif seyreder. Fakat bakteriyel enfeksiyonlarda tablo daha ağırdır. Süt çocuklarında genellikle ateş, huzursuzluk, emmede azalma, çevreye olan ilginin azalması gibi genel belirtiler görülürken, daha büyük çocuklarda ateş, kusma, başağrısı, ense sertliği, bilinç bulanıklığı, konvülsiyon geçirme gibi daha spesifik belirtiler görülür. 

Birinin menenjit olduğundan şüpheleniyorsanız hemen tıbbi yardım alın. Menenjitin erken tedavisi ciddi komplikasyonları önleyebilir.

Erken menenjit semptomları gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde veya birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide olası belirti ve semptomlar şunları içerir:

• Ani yüksek ateş

• Boyun tutulması

• Normalden farklı görünen şiddetli baş ağrısı

• Mide bulantısı veya kusmayla birlikte baş ağrısı

• Karışıklık veya konsantre olma zorluğu

• Nöbetler

• Uykululuk veya uyanmada zorluk

• Işığa duyarlılık

• İştahsızlık ya da susuzluk yok

• Deri döküntüsü (bazen meningokokal menenjitte olduğu gibi)

• Yüksek ateş

• Sürekli ağlama

• Aşırı uykululuk veya sinirlilik

• Hareketsizlik veya halsizlik

• Kötü beslenme

• Bir bebeğin başının üstündeki yumuşak noktada bir çıkıntı (fontanel)

• Bebeğin vücudunda ve boynunda sertlik

Siz veya ailenizden biri aşağıdakiler gibi menenjit semptomlarına sahipse derhal tıbbi yardım alın:

• Ateş

• Şiddetli, amansız baş ağrısı

• Bilinç bulanıklığı, konfüzyon

• Kusma

• Boyun tutulması

Menenjit ciddidir ve acil antibiyotik tedavisi olmaksızın günler içinde ölümcül olabilir. Gecikmiş tedavi, kalıcı beyin hasarı veya ölüm riskini artırır.

Bir aile ferdinde veya birlikte çalıştığınız birinde menenjit varsa, doktorunuzla konuşmak da önemlidir. Enfeksiyonu önlemek için ilaç almanız gerekebilir.

Menenjitin tedavisinde özellikle de bakteriyel menenjitlerde antibiyotik tedavisi kullanılır. Hastalara Erken tanı konup tedaviye başlanırsa genellikle antibiyotik tedavisine yanıt verirler. Fakat tedaviye dirençli veya geç kalınmış hastalarda ilerleyen dönemde nöbet geçirme, görme problemleri, sağırlık, dikkat eksikliği, zeka geriliği, davranış bozukluğu gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

Menenjit aşısı ile çocuklarınızı koruma altına altına alabilir, bu ölümcül hastalıktan mümkün olduğunca uzaklaştırabilirsiniz. Menenjit aşısı ne zaman yaptırılmalı sorusunun cevabını haberimizin detaylarından öğrenebilirsiniz. 

 Menenjite karşı alınacak en etkili önlem aşı uygulamalarıdır. Ülkemizde özellikle bakterilere karşı yapılan rutin aşılamalar sayesinde bu etkenlerin neden olduğu menenjit sıklığında ciddi azalma gözlenmiştir. Bu aşılar sağlık bakanlığının rutin aşı takviminde olup 2. Aydan itibaren yapılmaktadır.    

 Son yıllarda yapılmaya başlanan meningokok aşıları sayesinde yine meningokok menenjiti sıklığında da azalma mevcuttur. Bu aşılar günümüzde henüz aşı takviminde değildir. Fakat Meningokok enfeksiyonu hayatı tehdit eden komplikasyonlara ve ciddi salgınlara yol açan bir enfeksiyon olduğu için 2 Ayın üzerindeki tüm çocuklara meningokok aşılarının yapılması önerilmektedir.