Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017 yılında başlayan ‘Yerel Tohum Buluşmaları’ meyvesini vermeye başladı. İzmir, Samsun ve Şanlıurfa’daki buluşmalardan Türkiye’deki tüm çiftçilere yapılan çağrılarla toplanan “ata tohumları” TİGEM’in Polatlı’daki işletmesinde çoğaltıldı, sınıflandırıldı, tarımsal üretime hazır hale getirildi.

Bu süreçle eş zamanlı olarak Tarım Kredi Kooperatifleri de bu tohumları ekerek ürün elde etti, hatta bu ürünler tüketiciye sunulmaya başlandı.

“Mirasımız Ata Tohum” projesinin tanıtımı Emine Erdoğan ile Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin katılımıyla gerçekleştirildi. Projenin, tarımı milli bağımsızlığın anahtarı olarak gördüklerinin ifadesi olduğunu belirten Emine Erdoğan konuşmasında şunları söyledi:

“Yerel tohum buluşmalarında çiftçiler hazine sandıklarını açtı. Bu toprağın mirasının gelecek nesillere aktarılması için tohumlarını devletimize emanet ettiler. Büyük bir mutlulukla söylemek isterim ki, kısa sürede binden fazla tohum çeşidi bağışlandı. TİGEM aracılığı ile tohumlar kayıt altına alındı ve gen bankalarında muhafaza edildi.”

60 ton ürün

Bakanlığın, bu tohumları gen bankasında çoğalttığına ve fide haline getirip tekrar toprakla buluşturduğuna da dikkati çeken Emine Erdoğan, şöyle konuştu:
“Ata tohumlarımızdan ilk etapta 60 ton ürün elde ettik. Kandıra’nın sivri biberinden Samsun’un köy salatalığına, Çorum’un on dilim kavunundan Ayaş’ın beyaz bodur domatesine kadar 11 çeşit ürün mağazalarda satışa sunuldu. Bu sayede, anılarımızda dahi yok olmaya başlayan tatlar ve kokular bundan sonra nostalji olmayacak, inşallah yaşamaya devam edecek. Besinlerimiz, içeriği açısından zengin, özgün tadında ve kokusunda, seneler önce neyse şimdi de o şekilde soframıza gelecek.”
Ata tohumlardan üretilen ürünlerin satıldığı yerler arasında Migros’un da bulunduğu öğrenildi.

1 milyon 59 bin ton sertifikalı tohum

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ata Tohumu Projesi kapsamında üretilen yerli örneklere ilişkin, “Bu tohumlar, bu topraklardaki mührümüzdür, genlerimizdir. Bu tohumlar, özgünlüğümüz ve özgürlüğümüzdür” dedi. Yerli tohumların yayımlanan yönetmelikle güvence altına alındığına dikkati çeken Pakdemirli, “Türkiye’de sertifikalı tohum üretimi 2002’de 145 bin ton iken, 2018’de yüzde 630 artışla 1 milyon 59 bin tona ulaştı” dedi.

Sektördeki ithalatın 178 milyon dolara, ihracatın 152 milyon dolara ulaştığını aktaran Pakdemirli, geçen yıl 85 ülkeye tohumluk ihracatı yapıldığını da belirtti.

Alan bazında tarımsal üretimin yerli tohumdan karşılanma oranın yüzde 80 olduğunu vurgulayan Pakdemirli, 93 milyon dolar sebze tohumu ithalatına karşılık, 583 milyon dolar yaş sebze ihracatı yapıldığını, alınan tohumları katma değerli ürünler haline çevirdiklerini kaydetti.

Pazar 8 kat büyüdü

Türkiye’de tohum pazarı büyüklüğünün 8 kat arttığının altını çizen Pakdemirli, “2002 yılında 120 milyon dolar olan sektörün pazar büyüklüğü, 2018 yılında yüzde 965 artarak 1.3 milyar dolara ulaşmıştır. Son 10 yılda, sertifikalı tohum kullanan çiftçilerimize ve üretici kuruluşlara 2 milyar liranın üzerinde destekleme ödemesi yaptık” dedi.

Kayıt altına alınan türler

TARLA BİTKİLERİ

Bakla, barbunya, bezelye, börülce, çörekotu, fesleğen, haşhaş, kenevir, kişniş, pancar, patates, reyhan, rezene, soya, sumak, susam, süpürge otu, şeker pancarı, fiğ, zaprana otu, çeltik, yulaf, mısır, nohut, mercimek, arpa, buğday, burçak, cülban, çavdar.

SEBZELER

Biber, domates, hıyar, karpuz, kavun, marul, patlıcan, bamya, dereotu, fasulye, havuç, ıspanak, kabak, kuzu kulağı, lahana, maydanoz, pazı, pırasa, roka, sarımsak, soğan, süs kabağı, tere, turp, şalgam.