Paleolitik Çağ olarak isimlendirilen tarih öncesi sanat döneminde 35000-10000 yıl önce Batı Avrupa da yaşayan orilyasiyan topluluklarında fildişi ve kemikten yapılmış boncukların olasılıkla giysilere takılara ya da kolye veya bilezik gibi takılmak üzere dizerek kullanmaya başlanmıştır. Benzer davranışlar gösteren Paleolitik Çağ toplulukları bedenlerine desen oluşturan çizik şekilli yaralar açarak boyanarak ve kendilerini süs eşyalarını donatarak güzelliklerini artırmaya ve kişiliklerini yükseltmeye çalışmışlardır. Yani adı moda manevi inançlar sihir büyü ve sanatla birlikte yontma taş çağında doğmuştur. Paleolitik Çağ zamanında başlayan vücutlara çizilen resimler günümüzde de hızlı bir şekilde devam etmektedir. Yazın bilhassa plajlarda çıplak vücutları gördüğümüzde çıplak vücutları hepsi halı deseni gibidir. Diyeceğim şu; ilkel topluluklarda toplumsal yapının kuralları yatmakta bu kuralların dışında da dinsel ve büyüsel inançlar yer almaktaydı kişinin ait olduğu klan veya kabilenin bu topluluk inde ki statünün belirlenmesine cinsel cazibeyi artırmak için vücudun çeşitli yerlerini çekici durumlara sokma geçit ritüelleri ve törenleri ( ergenlik, evlilik vs ) süslemede rol oynayan etkenlerdir. Sanki binanın duvarlarını boyuyormuş gibi değerli Aydınpost okuyucuları Paleolitik ve Neolitik üretim süreçlerinde yaşayan çağımız ilkel topluluklarda ve kapalı kabile yapıları içinde geleneklerini günümüzde de korumakta olan göçebe toplumlarında yapılan antropolijik araştırmalar bu tezlerin doğruluğunu göstermektedir. Ve günümüzde 81 ilimizde dövme yapan birçok insan vardır. Yaş ortalamalarına baktığımızda 15-20 ve daha üst yaşlarda herkes bu işe meyillidir. Benim söylememe gerek yok plajlara indiğinizde karşınıza her an çıkabilirler.
GEOMETRİNİN KOZMİK SİMGELERİ
Eski çağlarda Dünyanın hemen her yerinde daire, kare, üçgen, eşkenar, dörtgen ve bunları köşegen veya başka biçimlerinde elde edilen yıldız çeşitleri gibi geometrik şekillere sembolik anlam yüklenmiş evrenin temel unsurlarıyla süreklilik ve sonsuzluk gibi kozmik anlamlar ifade ettiklerine inanılmıştır. Bu nedenle de kutsal geometrik şekiller koruma ve bereket büyülerinin yanı sıra kara büyü törenlerinde de önemli kabul edilmiş büyüsel güçlerin nedeni ile de folklorik takıların hem ana formunda hem de süslemelerinde kullanılmıştır. Daire, edebiyatın simgesi simgelerin küresel dilinde sonsuzluğu ve tanrısal öz olan ölümsüz ruhun sembolüdür. Batı Asya Türkmenlerin de bu kağı kolye şeklinde, Amazon Kızılderilisi kadında kasık bağı şeklinde Kenya-Masai kadınlarında ayak ve kollarında burmanın Pataugn kabilesinde boyun uzatma halkaları biçimde kullanılmıştır ve günümüze kadar gelmektedir.
KARE (EŞKENAR DÖRTGEN) HAÇ GAMLI HAÇ
Eski inançların çoğunda hava toprak su ve ateşin evrenin dört temel elementin olduğunu kare(veya eşkenar dörtgenin) dört eşit kenarları ile zıt unsurlar arasında kozmik dengeyi ifade ettiği kabul edilirdi. Büyüsel sembollerde şemaatlik ifadesi (+) veya (x) işaretleridir
Yatay ve dikey kolları eşit uzaklıkta olan Haç motifi Hint Avrupa haklarında Bronz Çağ başlarından itibaren kutsal bir simgedir. Bu sembolde (-),elementler olan su ve toprak yatay (+) elementler ateş ve hava dikey hatlarla ifade edilmiştir. Eşit hacim yatay kollarının dikey kollarının da yatay çizgilerle uzatılmasıyla gamalı haç elde edilmiş bu şekilde motifin büyüsel gücünü daha da artırıldığına inanılmıştır.
Hint-Avrupa toplulukların ı M.Ö 3000 başlarında büyük gücü ile eşit kollu haç ve gamalı haç motifleri Yunanistan Anadolu Kuzey Mezopotamya İran ve Hindistan'a yayılmıştır. Hindistan'ın Mohanja-Dora ve Harappa Bronz çağın kentleri ile Anadolu'da Alacahöyük Kralı mezarlardan çıkan haç ve gamalı haçlar bu yayılım için bir kaç örnektir. İlginç olan bu majik simgelerin altın ya da değerli taşlardan yapılıp koruyucu büyü amaçlı takılar olarak kullanılmalıdır.
Eski Mısır sanatında çok görülen ve Hristiyanlıktan sonra da Msır'ın Kapt kilisesinde kutsallığını sürdüren Koptik haç da aynı amaçla kullanılmaktadır. Eşit kollu Haç, Budizm de kutsal bir simgedir. Motifin kollarının kesiştiği orta noktanın ise Buda'yı temsil ettiğine inanılır. Eski geleneklerini İslamiyet ile uzlaşıp sürdüren göçebe topluluklarında Türkler ve Bedevi Araplar'da kare (eşkenar dörtgen) motifleri koruyucu muskalar olarak yüzyıllarca günümüzde kullanılmaktadır. Asya da Batı Türkistan Kazak ve Kırgız Türk folklorik takılarında takının ana formunu oluşturan daire, kare (eşkenar dörtgenler) yatay ve dikey köşegenlerle bölünüp eşit inançlarında 4 sayısı dinsel inancın ana ilkelerinden olan şeriat-tarikat-marifet-hakikat esaslarını belirttiği için kutsaldır. Bu takılar Yemen'de silindirik ve dikdörtgen parçalar ve koruma büyüleri içeren muska kutularında Hintli genç kadınlarda dairesel hızma şeklinde buruna takılarak Osmanlı hanımlarında kare, dikdörtgen ve dairesel takılarda günümüzde de Papua Yeni Gine de ki ilkel insan modern insanlar arasında süslemelerin alam ve amacı açısında fark olmaması ile kendini göstermiştir.
ÜÇGEN
Bereket ve nazar büyüsü simgesi.
Paleolitik Çağ mağara resimlerinde hayvan çizimlerinin arasında köşelerine konulmuş birer nokta ile belirtilen üçgen motifleri görülür bu üçgenlerin kadın üreme organının şemaatik anlatım olduklarını ve av hayvanlarının neslinin çoğalması ile bereket büyüsü olarak kullandıkları kabul edilir. Üçgen gözü temsil eden ve kem gözün kötü etkilerden koruduğuna inan diğer bir büyüsel anlam da ifade etmektedir. Musevilerde Davut yıldızı altı köşeli yıldız 3x3 semboldür. İki kat güçlendirilmiş bu sembol bereket ve nazar büyüsü simge, olduğu için İslam ülkelerinin etnografik takılarında da görülür. Kutsal üçlemeler hem semavi dinlerde hem de eski çağların çok tanrılı inançlarında yaygındır. Yer-gök-su 3 rakamı ile ifade edildiğinde bunlar arasında ki kozmik denge üçgene simgelenmiştir.
Asya Türk Şaman inancında da gök-güneş-ateş üçlemesi vardır. 3 sayısı antik çağ anadolusunun Kibele ve Artemis kültlerinin de kutsal sembollerindendir. Artemis- Kibel'nim üçlü karakterini yani kadının bakire evli kadın ve ana olarak yaşam sürecinde ki üç evrenseni temsil etmektedir.
Sonuç kutsal üçleme: Hristiyanlıkta Allah-Kutsal ruh-oğul olarak Müslümanlığın Caferi mezhebi ile Alevi-Bektaşi inançlarında Allah Muhammed-Ali olarak yer almıştır. Çok eski çağlardan gelme bu simge Türk halk kültüründe islamiyet ile uzlaştırılıp talismalik takıklarda içlerine ayetler ve büyüler yazılmış kâğıtlar konan üçgen muska kutuları ( hamailler) hem kadın hem de erkek için koruyucu büyü olarak taşınmıştır.
Batı Asya Türkmen kabilelerinde takı elbisenin bir parçasıdır kabilenim grubun sosyal durumunu belirtiyor genç kızların başlıkları kubbemsidir, evli genç kadınların başı örtülüdür ve yaşlı kadınlar gümüş parçalarla bezeli, taş şeklinde yüksek başlıklar takar. İngiltere'de bulunan Roma sitilinde üç kolye 200 yılbaşları 8 kollu araba tekerliği formüllü pandaftifler evreni ifade eden majik simgelerdir.
Aydın ilimiz de bulvara çıktığınızda birçok dükkânın kolye ve takı sattıklarını göreceksiniz. Kolye ve takı o kadar değerli hale geldi ki herkes tarafından benimsenmekte yakışanda takıyor yakışmayanı da takıyor kulaklara ve boyuna takılan sağlıklı mı değil mi vücut dengemize zarar veriyor mu kulak delikleri iltihap tutuyor mu nasıl yapıldığını nereden geldiğini kimse biliyor mu araştırıyor mu? Sadece dükkâna girdiğimizde beğendiğimizi alıyor ertesi gün takıp takıştırıyoruz.
Organik mi değil mi kimse bakmıyor. Kuzey Avrupa haklarında inançlarında olan güneş kültüründe ışığın kaynağı olan kutsal bir simge kabul ediliyor. M.Ö 3000'den itibaren Ege Adaları Anadolu ve Kuzey Mezopotamya takıların da görülen az sarmalı ve sağlı sollu yapılan spiraller bir bereket sembolü olan koçboynuzu ile sonsuzluk simgesi spiralin birleşmiş yorumlarıydı kozmik güçlerin sembolü en yaygın anlamı ile de büyüme gelişme ve doğadaki kozmik güçleri ifade etmektir.
Aydınpost ANDROID'de TIKLA İNDİR! Aydınpost APPSTORE'da TIKLA
