Bankaların nakit sağlama konusundaki isteksizliği işletmeleri factoringçilerin kucağına itti. Kredi sağlama konusunda sıkıntıya düşen reel sektör şirketleri mecburen factoring şirketlerinin kapısını çalıyor. Factoringçiler ise kriz fırsatçılığı yapıp 'bizim de maliyetimiz arttı' bahanesiyle yüksek oranlardan komisyon alıyor.


Küresel kredi krizi nedeniyle üretim ve tüketimde sıkıntıya düşen reel sektörün, faaliyetlerini sürdürmesi iyiden iyiye zorlaşıyor. Buna bir de bankaların geri çağrılan kredileri ve kapanan kredi muslukları eklenince iş iyice içinden çıkılmaz bir hal alıyor. Faaliyetlerini sürdürmek için nakit ihtiyacı çeken işletmeler, bu ihtiyacı karşılamak için bankaların kapısını çalıyor. Fakat bankaların yeni kredi verme konusundaki isteksiz tavırları, reel sektör kuruluşlarını factoringçilerin kucağına itiyor. Factoring şirketleri ise bu kriz ortamında örneğin yüzde 2 olan komisyon oranlarını yüzde 2,5 hatta 3'e çıkararak bir nevi kriz fırsatçılığı yapıyor. Hatta bu firmaların 2001 krizinden daha yüksek oranlarda çalışarak, zordaki sanayiciden yıllık yüzde 80-90 gibi fahiş faiz aldıkları belirtiliyor.

DENİZE DÜŞEN YILANA SARILIYOR

Konuyla ilgili Yeni Şafak'a açıklamalarda bulunan KOBİDER Başkanı Nurettin Özgenç, paranın olmadığı yerde faiz oranlarının arttığını ve bununda nakit ihtiyacı olan şirketleri zor durumda bıraktığını söyledi. 'Piyasada nakit sıkıntısı olduğu için bankalar faiz oranlarını arttırdılar. KOBİ'ler olarak çalıştırdığımız kişilere karşı yükümlülüklerimiz var. Bazı borçlarımızı erteleyebiliyoruz fakat elektrik, su, doğalgaz gibi bizim borç yazamadığımız hemen tahsil edilen kalemlerimiz var ve bunları ödemekte zorlanınca mecburen bankalara başvuruyoruz diyen Özgenç sözlerini şöyle sürdürdü; 'Şirketler bankadan kredi temin edemeyince factoring şirketlerine başvuruyor. Factoring şirketleri de "Bizim de maliyetimiz arttı" diyerek biraz da fırsatçılık yaparak komisyon oranlarını 2 ise 2.5'e çekiyor. Şirketler ise 'denize düşen yılana sarılır' misali mecburen bu yola başvuruyor.'

'FIRSAT BU FIRSAT DİYORLAR'

Kapanan kredi muslukları nedeniyle para bulmakta zorluk yaşadıklarını belirten Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Lütfü Küçük ise, finans sektöründeki oyuncuların reel sektörü bu günlerde yanlız bırakmaması gerektiğini söyledi. Bankaların kredi konusunda isteksiz davranmaları nedeniyle factoring şirketlerine gün doğduğunu anlatan Küçük, 'Reel sektörün nakit ihtiyacı, gözleri finans kesimine çevirdi. Bankalar krediler konusunda son derece isteksiz. Factoringçiler ise fırsat bu fırsat anlayışında. Finans sektöründeki oyuncular verecekleri destekle etkilenmeyi minimum tutup reel sektörü desteklemeli. Piyasalar toparlandığında reel sektör yapılan bu iyiliği görecek ve o zaman karşılığını verecektir. Ama finans sektörü bunu göstermezse reel sektör bunu hatırlar ve zamanı gelince gereken tepkisini verir' dedi.


Sistem nasıl çalışıyor?


Türkiye'de 1980'li yılların sonlarında başlayan factoring faaliyetleri, şirketler açısından oldukça yeni sayılabilecek bir finansman hizmeti. İlk başlarda bankalarda ayrı departmanlar altında yürütülen faaliyetler 1990'lı yılların başında şirketleşme yoluna gittiler. Faktoring şirketlerinin kuruluş izni, faaliyetleri ve denetimi Hazine Müsteşarlığı tarafından düzenleniyor. Factoring firmaları, alacak yönetimi, tahsilat yönetimli ve nakit yönetimi başlıkları altında faaliyet gösteriyor. Alacak yönetiminde factoring şirketi, alıcı firmaların ödeme güçlüğüne düşme riskini üstlenerek satıcı firmanın satışlarından doğan alacaklarını tanıdığı limitler çerçevesinde garanti altına alıyor. Tahsilat yönetiminde ise alıcı firmaların alacaklarının tahsilatı bizzat factoringçi tarafından gerçekleşiyor. Böylece işletmenin yöneticileri tahsilat işlemine vakit ve eleman ayırmaktan kurtuluyorlar. Nakit yönetiminde ise satış anında kesilen fatura ve yükleme belgesinin kopyası faktoring şirkletine gönderiliyor. Fatura tutarı alıcı için önceden onaylanmış alıcı limiti içindeyse, faktor faturanın belli bir yüzdesini işletmeye hemen ödüyor. Bu sayede nakit yönetimi ile alacakların nakde dönüşü hızlandırılıyor.