TBMM Genel Kurulunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlar(EYT) ile ilgili yasa teklifi kabul edildi. Prim gün sayısını ve çalışma sürelerini dolduranlar yaşa takılmadan emekli olabilecekler. Teklif, tüm partilerin oylarıyla kabul edildi. Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu da merak edilenleri yanıtladı
Sigorta giriş tarihim 19 Şubat 2001 olup 6789 gün prim ödemem var. SGK bana 496 gün askerlik süresi verdi. Bu süreyle EYT kapsamında emekli olur muyum?
Doğumunuzu, askerlik tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamındalar. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız bile 496 gün askerlik süresi başlangıç tarihinizi 8 Eylül 1999’dan geri çekmediğinden, maalesef EYT kapsamına giremiyorsunuz. Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız en az 522 gün askerlik süreniz varsa borçlanarak EYT kapsamına girebilir ve priminiz yeterli olduğundan, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 7 Eylül 2024’te emekli olabilirsiniz. Doğum ve askerlik tarihlerinizi (gün, ay, yıl olarak) ve askerlik sürenizi bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
EYT’DEN EMEKLİLİK ŞARTLARIM NEDİR?
SORU: Sigorta başlangıç tarihim 1993 olup 5200 gün primim var. EYT’den emekli olmak için ne yapmalıyım?
CEVAP: Doğumunuz ve askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. 1993 girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, EYT kapsamındasınız ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Ancak sigortalılık süresi ve prim aranacak. 475 gün daha prim ödeyerek priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında emekli olabilirsiniz.
1 Mayıs 1973 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Ağustos 1990 olup toplam 7326 gün prim ödemem var. EYT’li olarak yaklaşık bir senedir primim asgari ücretin üzerinde yatıyor. Bunun bana artısı var mı? Emekli maaşım yükselir mi?
EYT kapsamındasınız. Süre ve prim şartını sağlamış durumdasınız. EYT’lilerden yaş da aranmayacağından EYT yasasının yürürlüğe gireceği tarih itibarıyla emekli olabilirsiniz. Emekli aylığını tüm çalışma hayatı boyunca üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı ile prim sayısı belirliyor. Tabii prim ödenen dönemlerde çok önemli. Ancak muhtemelen asgari ücret üstünden prim ödediğinizden taban aylık bağlanacağından, asgari ücretin biraz üstündeki bir kazanç üstünden prim ödemeniz emekli aylığınızı artırmaz.
1 Ocak 1976 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Nisan 1999 olup 5041 gün prim ödemem var. Askerliğimi Şubat 1997-Ağustos 1998 tarihleri arasında yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam ne zaman emekli olurum?
Askerliğinizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim aranacak. Borçlanmadan sonra 319 gün daha prim ödeyip toplam priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
20 Mayıs 1978 doğumluyum. İlk sigorta girişim (staj) 1 Ekim 1994, SSK uzun vadeli girişim 3 Haziran 1996, 1 Ocak 2004’ten itibaren ara ara SSK girişlerim oluyor. Son 7 yıl içerisinde 5 Kasım 2019’dan itibaren 29 ay SSK primim oldu. Şu an 6938 gün primim var. 2 Ocak 2023’ten itibaren de SSK’lı olarak devam ediyorum.
Primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen sigortalılık statüsünden, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. Bağkur’dan sonra SSK’ya 29 ay prim ödemişseniz, sigortalı çalışmanızla 13 ay daha prim ödeyerek Bağkur’dan sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz. SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuzdan yaş aranmayacak. 25 yıllık sigortalılık sürenizi de doldurduğunuzdan, Bağkur’dan sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında emekli olabilirsiniz.
1994 ile 2002 arasında esnaflık yaptım. Bu süre zarfında vergimi düzenli ödedim. Bağkur girişim hiç yok. SSK başlangıç tarihim 2002’dir. EYT’den nasıl yararlanırım?
İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamında. Başlangıcınız 2002’de olduğundan maalesef kapsamda değilsiniz. Sizin gibi süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescili yaptırmayan çok sigortalı var. Bunlar vergi mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla geçmişten Bağkur’a kayıt hakkı verilmesini istiyorlar. Şayet siyasi otorite bir yasa ile geçmişten Bağkur’a kayıt hakkı verirse, 1994’ten Bağkur’a kayıt yaptırarak EYT kapsamına girebilirsiniz. Maalesef yeni bir yasa çıkartılarak hak verilmediği sürece, 1994’ten Bağkur’a kayıt olamaz, dolayısıyla EYT kapsamına giremezsiniz.
1 Aralık 1971 doğumluyum. Sigortalı işe giriş tarihim babam İbrahim Varol’un işyerinde 1 Kasım 1989 olup 9552 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1991’de 450 gün olarak yaptım. SGK’dan ‘1 Aralık 2022’de dilekçeni ver, emeklisin’ dediler. Fakat gittiğimde 1989 Kasım ve Aralık aylarının babam İbrahim Varol’un işyerinde olduğum için kabul olmayıp, emekliliğimin bir yıl daha attığını söylediler. Yani yaş 52 dediler. Yapılan işlem doğru mu? Ne zaman emekli olabilirim?
Babanızın işyerinde çalışma sürenizin kabul edilmemesi için, bir denetim sonucunda fiili çalışmanız olmadığının tespit edilmesi ve yapılan bu tespite göre bildirilen çalışma sürelerinizin iptal edilmesi gerekir. Şayet hizmet dökümünüzde Kasım, Aralık 1989 aylarına ilişkin prim ödemesi görünüyorsa, emekli edilmeniz gerekirdi. Görünmüyorsa günleriniz iptal edilmiş demektir. 52 yaşta emekli olacağınız belirtildiğine göre 1990 yılı içinde adınıza prim ödemesi olduğu anlaşılıyor. Bu durumda maalesef 52 yaşa tabi olursunuz. Ancak EYT kapsamında olduğunuzdan yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim ödemesi aranacak. Sigortalılık süreniz ve prim ödememeniz de yeterli olduğundan, EYT yasası yürürlüğe gireceği tarih itibarıyla emekli olabilirsiniz. Yasanın Mart 2023 ayı içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
