Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada “EYT’de 1999 öncesi ve 5000 prim gün şartını değiştirmiyoruz. EYT’den kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl şartını yerine getirdikleri zaman onlar da istifade edecekler. Yaptığımız düzenleme herkesi kapsayan bir düzenleme, sınır koyan bir düzenleme değil” demişti. Daha sonra kadınlar için 48, erkekler için 50 yaş sınırı gelebileceği konuşulmaya başlamıştı. Bakan Bilgin, son yaptığı açıklamada bu konuda detay vermemiş ve “En kapsamlı düzenlemeyi yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın” demişti. Bu konuda son kararı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan verecek.

PRİM VE YAŞTA ARTIŞ OLMUŞTU

EYT düzenlemesi 5000 gün primi tamamlayanların yanında daha düşük primi olanları da yakından ilgilendiriyor. Belli bir yaşa geldikten sonra iş bulamayan ve sigorta süresini 5000 güne tamamlayamayan yüz binlerce vatandaş bulunuyor. 8 Eylül 1999 yılı öncesinde kısmi emeklilik, halk arasında bilinen adıyla ‘yaştan emeklilik uygulaması’nda sigortalılık süresi ve yaş şartı daha düşüktü. Hatırlayalım… 1999 öncesi sigortalı kadın 50, erkek 55 yaş şartı, 15 yıllık sigortalılık süresi ile 3600 gün primi tamamladıklarında yaş şartıyla emekli oluyordu. Sonraki düzenlemelerle kademe getirildi ve yaş şartları artırıldı. Daha sonra da prim şartı yükseltildi.

55 YAŞI DOLDURMAK YETİYORDU

Normalde erkek sigortalılar 15 yıl sigortalılık süresi içinde 3600 gün prim ödemiş olması şartıyla 55 yaşını doldurduğu tarihte yaş haddinden emekli olabiliyordu. Sonraki yasa ile 8 Eylül 1999’dan itibaren sigortalı olan erkek sigortalılar için yaş haddinden emeklilik şartları; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş olarak değiştirildi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların yeni şartlara geçişi de kademeli olarak sağlandı. Yani bu sigortalılar EYT’li oldu.

İŞTE BİR ÖRNEKLE AVANTAJIN RESMİ

Yasalarla değişen durumu ve EYT yasası sonrası oluşacak fırsatı bir örnekle anlatalım: 1 Mayıs 1965 doğumlu olup Haziran 1983’te sigortalı olan ve 1800 gün prim ödemesi bulunan Ahmet Bey, 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 15 yıl sigortalılık süresi şartını sağlamış olmasına rağmen, 3600 gün prim ve 55 yaş şartını sağlayamadığından yaş haddinden emekli olmak için kademeli geçiş hükümlerine tabi tutuluyor. 55 yaşını 24 Mayıs 2014’ten sonra dolduracağından kademeli geçiş tablosuna göre Ahmet Bey, primini 3600 güne tamamlaması şartıyla 60 yaşını dolduracağı 1 Mayıs 2025’te emekli olabilecek. EYT düzenlemesi 1999 hükümlerini işletirse bu kişi primini 3600’e tamamladığı gün emekli olabilecek.

KADINLAR İÇİN DE DEĞİŞMİŞTİ

8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren 4447 sayılı yasadan önce, kadın sigortalı 15 yıl sigortalılık süresi içinde 3600 gün prim ödemiş olması şartıyla 50 yaşını doldurduğu tarihte yaş haddinden emekli olabiliyordu. Sonraki yasa ile 8 Eylül 1999’dan itibaren sigortalı olan kadınlar için yaş haddinden emeklilik şartları; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş olarak değiştirildi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların yeni şartlara geçişi de kademeli olarak sağlandı. EYT çıkarsa, kadın sigortalılar da eski hükümlere göre daha kısa sürede emekli olacak.

ESNAF VE SANATKARIN DURUMU

8 Eylül 1999’dan önce Bağkur’lu olan erkekler yaş haddinden, 5400 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarıyla emekli olabiliyordu. Bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile erkek Bağkur’lu yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ve 62 yaş şartlarına tabi tutuldu. 8 Eylül 1999’da Bağkur’lu olanlarda da 58 yaşına kadar kademeli geçiş öngörüldü. 8 Eylül 1999’dan önce Bağkur’lu olan kadınlar ise yaş haddinden, 5400 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarıyla emekli olabiliyordu. Şimdi EYT düzenlemesi talep edildiği gibi çıkarsa, erkeklerde 55, kadınlarda 50 yaş şartı ve 5400 prim gün süreleri geçerli olacak. Bu kapsamdaki vatandaşlar ekstra 4-5 yıl beklemeyecek.