Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grupta yer alan nüfusun fert başına geliri 2017 yılında 6.779 TL iken, 2018 yılında yüzde 9.5 oranında artarak 7.426 TL oldu.



En yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun fert başına yıllık geliri ise aynı dönemde yüzde 12.6 artarak 51.127 TL’den 57.567 TL’ye yükseldi. En zengin kesimin gelirinin en yoksul kesimin gelirine oranını gösteren P80/P20 oranı ise 7.5’ten 7.8 katına çıktı.

EN ZENGİNLER, EN YOKSULLARIN 24 KATI KAZANIYOR

TÜİK, yüzde 10’luk ve yüzde 5’lik gruplara göre gelir dağılımı rakamlarını da yayımlıyor. Toplumun en yoksul yüzde 5’lik grubunun fert başına yıllık geliri 2017’de 4.138 TL iken, yüzde 9.2 artışla 2018’de 4.519 TL oldu. Buna karşılık, en zengin yüzde 5’lik grubun fert başına yıllık geliri aynı dönemde yüzde 12.7 artışla 96.091 TL’den 108.272 TL’ye yükseldi. En zengin yüzde 5’lik kesimin yıllık geliri en yoksul yüzde 5’lik kesimin yıllık gelirinin 24 katına ulaştı.



2006 yılında yüzde 5’lik dilimlere göre en zengin kesimin yıllık geliri en yoksul kesimin gelirinin 31 katı düzeyindeydi. 2015 yılında bu oran 22 kata kadar gerilemişti. Aradan geçen 12 yıllık dönemde en zengin ile en yoksul kesim arasındaki fark 2015 yılına kadar göreceli olarak daralırken, 2016’dan sonra yeniden açılmaya başladı.

GELİR EŞİTSİZLİĞİ ARTIYOR

Gelir dağılımı eşitsizliğini ölçmede kullanılan Gini katsayısı 2018 yılında 0.408 olarak hesaplandı. Bir önceki yıl bu rakam 0.405 seviyesinde bulunuyordu. Gini katsayısının 1’e yaklaşması gelir eşitsizliğinin arttığını, 0’a yaklaşması adil gelir dağılımında ilerleme sağlandığını gösteriyor.

Gini katsayısı 2006 yılında 0.428 seviyesinde bulunuyordu. Bu rakam 2015 yılında 0.397’ye kadar gerilemiş ve gelir dağılımı eşitsizliği nispeten azalmıştı. 2016’dan sonra gelir dağılımı eşitsizliği artmaya başladı.

TEK KİŞİLİK HANE SAYISI 3’E KATLANDI

TÜİK’in araştırmasına göre, 2006 yılında 1 milyon 53 bin olan tek başına yaşayanların (tek kişilik hanehalkı) sayısı 2018 yılında 3’e katlanarak 3 milyon 755 bin kişiye ulaştı. Tek başına yaşayanların yıllık ortalama geliri 12 yıllık dönemde yüzde 204 oranında artarak 32.646 TL oldu. Tek çekirdek aileden oluşan hanehalkının toplam geliri ise aynı dönemde yüzde 254 oranında artarak 54.179 TL olarak gerçekleşti.



Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalkının gelirlerinde daha yüksek artış kaydedildi. Bu kesimin gelirleri 12 yıllık dönemde yüzde 276 oranında artarak 47.384 TL oldu.

GÖRELİ YOKSULLUK ORANI ARTTI

Toplumun genel düzeyine göre belli bir sınırın altında gelire sahip olan bireyler göreli anlamda yoksul sayılıyor. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0.4 puan artarak 2018 yılında yüzde 13.9 oldu. Yoksullukta en yüksek artış yüzde 1.4 ile tek kişilik hanehalkında kaydedildi. Bu kesimin yüzde 9.6’sı yoksul. Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı ise 0.4 puan artarak yüzde 12.1’e ulaştı.

NÜFUSUN YÜZDE 59’U KENDİ EVİNDE OTURUYOR

2018 yılındaki araştırmaya göre, nüfusun yüzde 59’u kendi evinde, yüzde 25.2’si ise kirada oturuyor. 2006 yılında kendi evinde oturanların oranı yüzde 60.9, kirada oturanların oranı ise yüzde 23.5 düzeyinde bulunuyordu.



3 EVDEN 1’İNİN ÇATISI SIZDIRIYOR VEYA  DUVARLARI NEMLİ

Oturduğu konutun çatısının sızdığını, duvarlarının nemli olduğunu, pencere çevrelerinin çürüdüğünü belirtenlerin oranı 2006 yılında yüzde 44.8 iken, bu oran 2017’de yüzde 36.6’ya, 2018 yılında da yüzde 36.2’ye geriledi.

NÜFUSUN YÜZDE 70.4’Ü BORÇLU

Konut alımı ve konut masrafları dışında borç veya taksidi bulunanların oranı 2017 yılında yüzde 69.2 iken, 2018’de yüzde 70.4’e yükseldi. Her 3 aileden 2’sinden fazlası konut dışında borç veya taksit ödüyor.

Evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayanların oranı ise yüzde 60.8’den yüzde 58.3’e geriledi.

İKİ GÜNDE BİR ET YİYEBİLENLERİN SAYISI ARTTI

İki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını karşılayabildiğini söyleyen hanelerin oranı 2006 yılında sadece yüzde 35.9 seviyesinde iken, 2018 yılında bu oran yüzde 67.8’e ulaştı.



Yıpranmış veya eskimiş mobilyalarını yenileyebilenlerin oranı ise aynı dönemde yüzde 16.7’den yüzde 44.1’e yükseldi.

1000 EVDEN 43’ÜNDE TUVALET YOK

Evin içinde tuvalet olmayan hanelerin oranı 2006 yılında yüzde 14.2 iken, 2018 yılında yüzde 4.3’e geriledi.

Banyosu bulunmayan evlerin oranı ise aynı dönemde yüzde 7.1’den yüzde 1.3’e düştü.

Sıcak su sistemine sahip olan evlerin oranı yüzde 70.9’dan yüzde 92.8’e çıktı.