Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Asgari ücretli, dar gelirli vatandaşlarımızı ev sahibi yapacak bir modelin finansman altyapısını tamamladık. 20 yıl vadeyle ve bugüne kadar Türkiye’de uygulanmış tarihin en düşük faiz oranı ile kira hatta kiradan daha ucuz bir maliyetle bu gelir grubundaki vatandaşlarımızı ev sahibi yapacak finansal altyapıyı tamamladık” dedi.

Samsun ve Ordu’da iş insanlarına seslenen Bakan Albayrak, her yıl en az 100 bin vatandaşı ev sahibi yapacaklarını vurguladı.

TOKİ modeli

“Asgari ücretli, dar gelirli vatandaşlarımızı ev sahibi yapacak bir modelin finansman altyapısını tamamladık. 20 yıl vadeyle ve bugüne kadar Türkiye’de uygulanmış tarihin en düşük faiz oranı ile kira hatta kiradan daha ucuz bir maliyetle bu gelir grubundaki vatandaşlarımızı ev sahibi yapacak finansal altyapıyı tamamladık” diyen Bakan Albayrak, TOKİ’nin de içinde yer alacağı modelin, evlerin modelleri, şehirleri, uygulama şartları gibi tüm ayrıntılarını, bu ay bitmeden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde özel bir programla vatandaşlara anlatacaklarını duyurdu.

Sektörlere katkı

Bakan Albayrak, söz konusu modelin diğer sektörlere önemli katkıları olacağına işaret ederek, şunları kaydetti:
“Sosyal adalet noktasında, sektörler, yan sektörler, iktisadi faaliyetlerin güçlendirilmesi noktasında bu önemli adımı inşallah başlatıyoruz. Bunlar tabii başlangıç, inşallah çok daha güçlü adımlarla çok daha güzel müjdeleri önümüzdeki dönemde anons edeceğiz. Doğrudan sanayicimizi, esnafımızı desteklemek amacıyla kamu bankalarımız başta olmak üzere, farklı diğer bankalarımızın da desteğiyle devreye aldığımız kredileri, hepsini önümüzdeki süreçte daha da güçlendirerek devam ettireceğiz.”

‘Enflasyon daha iyi olacak’

Geçen yıl bu dönemlerde “enflasyonla topyekün mücadele” diyerek bütün paydaşlarla güçlü bir koordinasyonla güçlü adımlar atmaya başladıklarını dile getiren Bakan Albayrak şöyle devam etti:

“Son bir yılda TÜFE’de yüzde 25, ÜFE’de yüzde 45-46 seviyesinden ekim ayı itibarıyla TÜFE’de 8,55, ÜFE’de yüzde 1,70 seviyelerine inerek hakikaten çok tarihi bir netice ortaya koyduk. İnşallah daha da iyi olacak. Bu daha başlangıç. Yıl sonu hedefimiz kasım ve aralık ayı baz etkisinden, eksi aylardan dolayı hedeflediğimiz 12’lerin altında gerçekleşerek ama önümüzdeki yıl itibarıyla artık düşük tek hanelileri çok daha güçlü şekilde yaşayacağımız bir döneme hızla Türkiye girecektir.”

Gayrimenkul sektörü yeni modelden umutlu



‘Çözüm olacak’

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Feyzullah Yetgin, konut ihtiyacında dar gelirlilerin ön sırada olduğunu söyledi. Oluşturulacak modelin önemli bir çözüm olacağını belirten Yetgin, “Alt gelir grubu için büyük oranda üretim TOKİ tarafından yapılıyor. Şimdi bu model, yüksek faiz oranları yanında düşük faiz ve uzun vade ile ödeme gücünü artırıyor. Konutlar büyük ihtimalle TOKİ eliyle ihale edilip hayata geçirilir. Arsa maliyetleri bizim gibi markalı konut üreticileri için yüzde 50-55 seviyesine geldi. Bu koşullarda dar gelirli için üretim imkansız. TOKİ, Hazine’den ve Milli Emlak gibi kurumlardan arazi temini ile dar gelirliye iyi koşullarda konut sunuyor” dedi.

Faiz oranı yüzde 0.50 olur mu?

Mevcut piyasa koşulları ve bankaların konut kredisi faizlerindeki yüksek oranlar nedeniyle dar gelirli ile orta üstü gelir grubunun satın alma gücünde ‘makasın’ son zamanlarda çok açıldığını belirten İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Bu model ile dar gelirli için ev sahibi olmak hayal olmaktan çıkacak” ifadesini kullandı. Bankaların düşmeye başlayan konut kredisi faiz oranlarından orta ve orta üstü gelir grubunun faydalanabildiğini anlatan Durbakayım, “Şartları dar gelirli için erişilebilir değildi. durumdaydı Bu model sosyal devletten beklenen isabetli bir hamle. Bizler artık maliyetlerin artışı, arsa bedelleri gibi nedenlerle dar gelirliye konut pazarlamak için bir plan yapamıyorduk. Bankalar da dar gelirliye kredi vermek konusunda başarılı olamadı. Bunun devlet eliyle desteklenmesi, faizi 20 yıl vadeyle çok düşük oranlarda sunabilir” diye konuştu.

Yakın tarihte en düşük kredi faiz oranlarının yüzde 0.78 seviyesini gördüğünü hatırlatan Nazmi Durbakayım, daha önce ise Mayıs 2013’te en dip seviye olarak yüzde 0.67 oranının görüldüğünü kaydetti. Durbakayım, devlet desteği ile faiz oranının yüzde 0.50 olarak uygulanabileceğini vurguladı.

Toparlanmada güçlü sinyal

Bu yıl sene başında koydukları 117 milyar lira faiz ödeme kapasitesini 100 milyarın da altında kapayarak elde edecekleri tasarrufu bütçedeki diğer kalemlere aktarmayı hedeflediklerini anlatan Albayrak, şöyle konuştu:

“Makro ekonomik göstergelerin hepsinde geçen yıl yaşanan süreçten bugüne kadar ciddi iyileşmeler ortaya koyduk. Şimdi sırada sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme dediğimiz güçlü büyümenin temelini atacağımız bir değişim dönemi başlıyor. Üçüncü çeyreğe ilişkin öncü göstergeler, ekonomik aktivitede toparlanma eğiliminin daha da güçlendiğini gösteriyor. 25 Ekim itibarıyla yıllık ticari kredi büyümesi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,4 oldu. 4A kapsamındaki toplam sigortalı sayısında eylül ayında 431 bin kişilik bir artış gerçekleşti. Bu, son 10 yılda, 2017 Mart ayındaki 505 bin kişilik artıştan sonra tüm aylardaki istihdam artışının olduğu ay olarak kayıtlara geçti. 2019’da özellikle haziran ayında 61 bin seviyesine kadar gerileyen aylık toplam konut satışı eylülde 147 bine, ipotekli konut satışında ise 58 bin seviyesine ulaştı. Ekimde aylık otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 138 artarak yaklaşık 40 bin oldu.”

‘Sosyal adalet için büyük fırsat’

Kamu bankaları öncülüğünde ağustos ayında aylık vadenin 15 yıla çıkarılmasıyla konut satışlarının arttığına vurgu yapan Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, “Vadenin 20 yıla çıkarılmasıyla birlikte tarihin en düşük faiz oranlarının uygulanması alt gelirli vatandaşların ev alması için çok önemli bir fırsat oluşturuyor. Yapılan bu hamle yavaşlayan gayrimenkul sektörüyle ve buna bağlı inşaat yan sanayi sektörlerini de büyütecek” dedi. Bu anlamda vadenin uzatılmasının önemli bir fırsat olduğunun altını çizen KONUTDER Başkanı Altan Elmas, görüşlerini şu şekilde açıkladı:

“240 ay vade önemli. Kira öder gibi uzun vadeli konut kredisiyle Türkiye tanışacak. Sosyal adalet ve dar gelirli vatandaşın ev sahibi olması açısından son derece büyük bir fırsat. 20 yıl için yüzde 0.50 ila 0.60 arasında olacak faiz oranları son derece makuldür.”

‘Güven artıyor, faiz düşüyor’

2018 Ekim’de yüzde 75,2 seviyesinde olan ekonomik güven endeksinin, bu yılın ekim ayında yaklaşık yüzde 20 artarak 89,8 olduğunu belirten Albayrak, “Eylül ayında yeni açılan şirket sayısı 7 bin 805 ile son üç yıldaki en yüksek rakama ulaştı. Son çeyreğin bu öncü rakamları da gösteriyor ki bu yılı pozitif büyüme ile kapatacağız” dedi.

Sürdürülebilir ve sağlıklı büyüme için firmaları üç kamu bankası ile İleri, Verimli, Milli Endüstri (İVME) Finansman Paketi kapsamında desteklemeye devam edeceklerini belirten Albayrak, bu kapsamda tahsis rakamının 25 milyar, kredi kullandırılan miktarın da 10 milyar lirayı geçtiğini aktardı.

Kurumsal kredi faizlerinin 2014 Nisan’ın da altına düşerek yatırım ortamındaki faiz yükünün güçlü şekilde düştüğünü dile getiren Albayrak, “Haziran ayında yüzde 25,26’lardaydı piyasa faizi. Bugün 12-13’lerde. Tüm pozitif trend tüm finans sektöründe devam ediyor, daha da iyi olacak. Bu mücadelede en ufak gevşemeye izin vermeyeceğiz” ifadesini kullandı.