Eskişehir'de o zamanki adı Eskişehir Demiryolu Fabrikaları'nda Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in talimatıyla 4 adet üretilen otomobillerden biri 1961 yılında Ankara'ya trenle götürüldü.

Dönemin demir yolu kanunları gereği deposuna az akaryakıt konulan 'Devrim', Cumhurbaşkanı Gürsel'in test amacıyla kullandığı sırada benzini bitip stop edince, Türkiye'de ilk yerli malı otomobilin üretimi hayali ve yolculuğu da suya düştü.

Yaşanan talihsiz olayın ardından trenle Ankara'dan Eskişehir'e getirilen Devrim, bir süre fabrika içinde kullanıldı.


YILDA BİR KİLOMETRE YOL KATEDİYOR


Yaklaşık 10 yıldır imal edildiği fabrikanın bahçesinde sergilenen ve adına belgesel film yapılan Devrim'e, olası yangın veya hırsızlık olaylarına karşı periyodik bakımının yapıldığı gün benzin konuluyor. Üç ayda bir bakımı yapılan Devrim'e bakım günü sadece 1 litre benzin konuluyor.

Bakım sonrası iç ve dış temizliği yapılan Devrim, sergilendiği özel camlı müzeye getiriliyor. Deposunda kalan benzin, bakım sonrası ustalar tarafından boşaltılıyor.

Devrim'in periyodik bakımını Malzeme Dairesi'nde görevli motor ve kaporta ustaları yapıyor. Yıllardır otomobille ilgilenen ustalar Devrim'in yağ, su, hava lastiklerini kontrol ediyor.


BAKIMDAN BAKIMA DEPOYA 1 LİTRE BENZİN KONULUYOR


Halen çalışır durumdaki Devrim, bakımının yapılacağı atölyeye çalıştırılarak götürülüyor. Fabrikanın bahçesinde sergilenen Devrim, bakım için yaklaşık 200 metre uzaklıktaki atölyeye götürülüyor. Böylece Devrim, yılda yaklaşık bir kilometre yol katediyor.

Üretiminin yapıldığı 1961 yılından bugüne sadece 7 bin 80 kilometre yol yapan Devrim'in orijinallığı korunuyor. Egzoz borusu yanda olan, uzun ve kısa farları ayak ile çalışan, kontak anahtarı ve manuel (elle) olarak da çalıştırılabilen Devrim, bu özellikleriyle ilgi çekiyor.

Toplam 1250 kilogram olan ve saatte maksimum 140 kilometre hız göstergesine sahip, 0002 şasi ve 0002 motor numaralı Devrim'in, prototip olarak üretildiği için ruhsatı, trafik kaydı ve plakası bulunmuyor.


DİĞER ÜÇÜNE ULAŞILAMIYOR


Toplam 4 adet prototip olarak üretilen Devrim'in diğer üçüne ulaşılamıyor. Lastikleri ile ön ve arka camı dışında tamamen yerli olarak 4,5 ayda üretilen Devrim, son olarak 2005 yılında Bursa'da düzenlenen Sanayi ve Ticaret Fuarı'nda izlenime sunuldu.

Devrim'in, tarihi değeri dolayısıyla artık kent dışında sergilenmesine izin verilmiyor./yeni şafak