Değerli okuyucularım kış mevsimi Aydın ilinde çok hareketli geçer. DEVE güreşleri Aydınlının vaz geçemediği önemli etkinliklerden biridir.
Tabi deve güreşinin olduğu yerde halk vardır. Tabii halk olunca haliyle politikacılar da kendilerine karşı halkın tepkisini veya sevgisini bu meydanlarda test ederler.
Öncelikle Aydın dışından yazılarımı takip eden okuyucularıma deve güreşi ve kültürü hakkında derlediğim yazıyı yazmam gerekir.
DEVE GÜREŞİ
İkinci Mahmut döneminde Tire ve civarında deve güreşlerinin yapıldığı biliniyor. Günümüzde de sürdürülen bu gelenek köklü bir kültürü işaret ediyor.
KÖKLÜ GELENEK
Toros Dağlarında yaşayan göçebe Yörüklerin İpek Yolu kervanlarından alıp zenginleştirdiği bu güreşler, günümüzde de varlığını sürdürüyor.
Batı Anadolu’da yapılan geleneksel deve güreşlerinin geçmişiyle ilgili farklı bilgilere rastlamak mümkün.
Bir görüşe göre Anadolu’daki deve güreşlerinin ilk kez 19. yüzyılda Aydın’ın İncirliova ilçesine bağlı Hıdırbey li köyünde gerçekleştirildiği söyleniyor.
Bir diğer kaynakta 18. yüzyılın sonlarında İzmir ve çevresinde deve güreşlerinin yapıldığı ifade ediliyor.
Anadolu’ya özgü deve güreşlerinin en az iki asırlık bir geleneğe işaret ettiği genel kabul görüyor.
TÜLÜ, SAVRAN, CAZGIR…
Güreşler, “tülü” adı verilen özel seçilmiş erkek develer arasında gerçekleştiriliyor. Tülüler, “yoz” denilen tek hörgüçlü dişi develer ile “buhur” adı verilen çift hörgüçlü erkek develerin çiftleşmesinden meydana geliyor.
Ancak bir devenin tülü olması güreşebilmesi için yeterli neden oluşturmuyor.
Bunun için devenin dişinden yaşına kadar birçok kritere sahip olması gerekiyor. Güreşçi develer, tıpkı atlarda olduğu gibi soya dayalı olarak seçiliyor. Güreşçi tülüler in güreşçi develerin kanından olmasına özen gösteriliyor.
Özenle seçilen develer, “savran” adı verilen eğitimli bakıcılar tarafından güreşe hazırlanıyor.
Güreşler, “ayak”, “orta”, “başaltı” ve “baş” olarak tanımlanan dört farklı boy ve kilo kategorisine göre yapılıyor.
Develer, tıpkı diğer güreşlerde olduğu gibi “pehlivan” olarak adlandırılıyor.
Güreşler ise “cazgır” adı verilen kişiler tarafından anons ediliyor.
Bir devenin güreşten galip ayrılabilmesi için rakibini kaçırtması, çaresizce bağırtması ya da yere yıkması gerekiyor.
POLİTİKACILAR
Değerli okuyucularım deve güreşlerin olduğu sahaya politikacılar gelince mutlaka kare sahayı dolaşması gerekir.
İNCİRLİOVA deve güreşlerinin yapıldığı alana yanına ilçe belediye başkanlarını alarak Sayın Özlem Çerçioğlu’nun bir girişi var, görmenizi isterdim.
Yıllardan beri başında bulundurduğu vişne çürüğü 8 köşeli yörük şapkası ona çok yakışıyor.
Özellikle yörük kadınları ve genç kızlar idol ve kendi haklarını koruyup kollayan olarak TOPUKLU EFE LAKAPLI ÖZLEM ÇERÇİOĞLU’nu görüyorlar.
Sahada dikkatimi çeken çok önemli olay halkın alkışlaması yanında onun elini dokunmak için adeta yarıştılar ezilenler bile oldu.
Uzun zamandır Belediye Başkanlığı yapan Özlem Hanımın halk tarafından karşılığı çok büyük.
Değerli okuyucularım buraları er meydanıdır, buralarda kafalar dumanlıdır. Efeler hiçbir zaman sözlerini sakınmazlar. Gerektiğinde davranışlarıyla, gerektiğinde sözle en ağır küfürü bile ederler ben bunu çok yaşadım.
AK PARTİ MİLETVEKİLİ SN. METİN YAVUZ’UN NEZAKETSİZLİĞİ
AK Parti Milletvekili Sn. Metin Yavuz, Özlem Çerçioğlu gurubu protokol tribünde yerini aldıktan sonra sahaya anonsla girdi. Şimdi size sunduğum fotoğrafta göreceğiniz üzere insanlar yerlerinden bile kalkmadılar.
İnanın sırtlarını dönenler vardı. Tabii bunun çok büyük sebebi çiftçinin pirimlerinin ödenmemesi, çiftçinin Ak Parti iktidarından gerekli destekleri almamasıdır.
Öte yandan çiftçilikle geçinmeyen fakir fukara halk yaşam derdine düşmüş, memur ve emekliler ininim inim inlemekte.
Bu Atmosfer içinde sahayı dolaşan Sayın Metin Yavuz, gerekli ilgiyi görmeyince yüzünden düşen bin parçaydı.
Protokol tribününde oturan Metin Yavuz, yine orada oturan Sayın Özlem Çerçioğlu’na “merhaba” demeyerek nezaketsizlik gösterdi.
FATİH ATAY
Değerli okuyucularım Efeler ilçesi Sn. Mesut Özakcan döneminde inanın 5 yılı heba etti. Bu günlerde Sayın Özlem Çerçioğlu desteğini yanına alan Sayın Fatih Atay güzel şeyler yapmaya da başladı. Kendi tecrübesi olduğu kadar, yanına eski Belediye Başkanı Sayın Değerli Kardeşim Muhterem Ağababaoğlu’nun ağabeyi Münir Ağababoğlu’nu da almış.
Dün İncirliova deve güreşlerinden önce ayak üstü Münir Ağababaoğlu ve
Sayın Fatih Atay Kardeşimle konuştuk.
Yağcılar içini yepyeni merkez yapacağını, ışıklı yollar ile donatacağını ifade etti.
Vakıflar’dan alabilirse eski Kasaplar içini gençlik için kafeler eğlence merkezi yapacağını, Zafer meydanı çalışması için bir sürü projenin geldiğini ifade etti.
Anlattıklarını bu sayfaya sığdıramam kendisi ile ilgili özel bir yazı yazacağım.
MERHUM SN. İSMET SEZGİN ANMA GÜNÜ
Değerli Okuyucularım, Merhum İsmet Sezgin Abimizin anma gününü bu sene Sayın Özlem Çerçioğlu katkıları ve yönlendirmesi ile Sayın Fatih Atay üstlenmiş.
İsmet Sezgin abiyi anma etkinliklerini CHP’li Sayın Özlem Çerçioğlu’nun ve CHP’li Fatih Atay’ın sahiplenmesi büyük vefadır.
Kendilerine teşekkür ediyoruz.
Değerli okuyucularım SAĞ düşüncedeki AK Parti Aydın teşkilatı bu tür etkinliklerde hiçbir rol üstlenmiyor çok yazık.
Halbuki bu ANMA Etkinliğinin baş mimarı Sağ düşüncedeki AK Parti, MHP ve Demokrat Parti olmalıydı.
Tüm dostlarımı benim de konuşmacı yapacağım, 6 Ocak 2020 Pazartesi günü Milli Aydın Bankasındaki saat 13.30 yapılacak etkinliğe bekliyoruz.
Arada kendini bilmez abuk sabuk kişiler çıkıyorsa da onları da şimdilik hoş görüyoruz.
