Türkiye 23 Nisan Çocuk Bayramı'nı kutlarken iki farklı sanayi ilinde yapılan araştırma çocuk işçi istismarını gözler önüne serdi. Bin 500 çocuk işçiyle yapılan araştırmada, çocukların yarıdan fazlasının depresyonda olduğu, yüzde 36'sının sigara içtiği, yüzde 57'sinin fazla mesai yaptığını ve yüzde 79'unun da sağlık güvencesinin olmadığı öğrenildi.
HEPSİYLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞÜLDÜ
İlk çalışmayı, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Osman Günay ve Esra Beşer, bin 252 çocuk işçi üzerine yaptı. Kayseri il merkezindeki bir Mesleki Eğitim Merkezi'nde öğrenim gören yüzde 83.3'ü erkek ve yaş ortalaması da 17 olan çırakların sigara içme sıklığı, sigara ile ilgili yasal düzenlemelere bakışı ve depresyon durumu incelendi. Yüz yüze görüşülen çocuklara 33 sorudan oluşan bir de anket yaptırıldı.
YÜZDE 56'SI DEPRESYONDA
çırakların yüzde 36.3'ü sigara içtiğini, yüzde 10.8'i ise daha önce içip bıraktığını belirtti. Sigara içenlerin oranı erkeklerde yüzde 39, kadınlarda yüzde 22.5 olup aradaki fark önemli bulundu. 1252 çocuk işçi arasındaki depresyon sıklığı ise yüzde 56.6 bulundu. Ayrıca depresyon oranları sigara içenlerde sigara içmeyenlerden ve içip bırakmış olanlardan daha yüksek olduğu belirlendi. Çırakların sigaraya başlamasını önlemek için çıraklık okullarında ve işyerlerinde gerekli önlemler alınması ve çırakların psikososyal açıdan desteklenmesi önerildi.
YARISININ KARDEŞİ ÇALIŞIYOR
İkinci çalışma ise Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü'nden Yardımcı Doç. Dr. Rabia Sohbet ve Gülcihan Arkan tarafından Kahramanmaraş sanayi sitesindeki çocuk işçilerin çalışma koşulları ve istismara bakışlarını belirlemek amacıyla yapıldı. Çalışmaya 249 çocuk işçi katılırken aynı araştırma yöntemi onlarda da uygulandı. Araştırmaya kapsamına alınan bireylerin yüzde 33.3'ü 18 yaşında, yüzde 98.4'ünün erkek, yüzde 78.7'sinin ilköğretim mezunu, yüzde 59.8'inin çekirdek aileye mensup olduğu ve kardeşlerin yüzde 49.4'ünün çalıştığı belirlendi.
OKUL EĞİTİMİNİ ENGELLİYOR
Araştırmaya katılanların yüzde 33'ünün oto-tamirinde çalıştığı, yüzde 87.6'sının çıraklık okuluna gittiği, gidenlerden yüzde 78.7'sinin haftada 10 saat ders aldığını ve yüzde 58.6'sının çalışmanın okul eğitimini engellediğini ifade etti. Çocukların yüzde 82.3'ünün 9-12 saat çalıştığı, yüzde 77.5'inin yıllık izin kullanmadığı, yüzde 68.7'si haftalık 55-100 TL kazandığı, yüzde 57'si fazla mesai yaptığı, yüzde 78.3'ünün işyerinde sağlık güvencesi olmadığını beyan etti. Katılanların yüzde 86.7'sinin işyerinde istismara uğramadığını belirtirken yüzde 85.5'i ilgisizlik ve ihmale uğradığını ileri sürdü.
Bende eğlenmek isterim ama...
Şanlıurfa'da 23 Nisan kutlamaların yapıldığı 11 Nisan Stadyumu'nda renkli görüntüler yaşanırken, objektifleri takılan bir çocuk Türkiye gerçeğini ortaya koydu. Yaşıtlarının bayramı kutladığı stadyumda simit satan 11 yaşındaki Yusuf Baran, 23 Nisan'ın bayram olduğunu bildiğini söyledi ve ekledi: "Maddi imkanlarımız iyi olmadığı için simit satıyorum. Ben de diğer çocuklar gibi eğlenmek isterdim ama para kazanmak için simit satmam lazım..."
