Emsal niteliğindeki karar bir belediyede çalışan memurun meslekten çıkarılıp farklı bir birime atanması sonrasında alındı.

Yüksek Disiplin Kurulu Kararı ile görev yaptığı yerden alınarak Belediye Kent Orkestra Müdürlüğü'ne atanan zabıta memuru kararın iptali için konuyu yargıya taşıdı.

Davaya bakan Danıştay 12. Dairesi ise davacının talebini haklı bularak söz konusu kuralın iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

Belediye Kanunu 51. maddede yer alan 'meslekten çıkarılma' ibaresinin yönetmelikle düzenlenmesi gerektiğini belirten mahkeme, kamu görevlisi olan belediye personeli hakkında alınan disiplin cezasına ilişkin kanuni düzenlemenin ve güvencenin bulunmadığını belirtilerek, kuralın Anayasa'nın 38. ve 128. maddelerine aykırı olduğunu öne sürdü.

Meslekten çıkarma eylemleri belirtilmemiş

İtiraz başvurusunda, meslekten çıkarılma işleminin hukuki niteliğinin açıkça belirtilmediğine ve disiplin cezası olarak tesis edileceği yolunda bir ifadeye de yer verilmediğine vurgu yapan Danıştay 12. Dairesi, kanunda belediye zabıta personelinin meslekten çıkarılmasını gerektiren eylemler gösterilmediği gibi bu cezayı vermeye yetkili makamlar ve cezanın kesinleşme usulünün de belirtilmediğini ifade etti.

Anayasa'ya aykırı

Meslekten çıkarmada yaptırım yönünden belediye zabıta personeli için kanuni bir güvencenin bulunmadığının da belirtildiği kararda, itiraz konusu kural yaptırım konusu eylemleri yasal düzeyde belirlenmediğinden ilgililerin hangi somut fiil ve olguyla meslekten çıkarma yaptırımının uygulanacağını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımadığı bu nedenle kuralın Anayasa'nın 38. maddesinde düzenlenen suçta ve cezada kanunilik ilkesine ve Anayasa'nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen kanuni düzenleme ilkesine aykırılık oluşturduğu kaydedildi.

Emsal iptal kararı

Danıştay 12. Dairesi'nin iptal talebini inceleyen Anayasa Mahkemesi geçtiğimiz günlerde kararını verdi. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 51. maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "meslekten çıkarılma" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğuna kanaat getiren mahkeme kuralın iptaline karar verdi.

Kamu yararı için 6 ay sonra yürürlükte

Mahkeme, söz konusu ibarenin iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluğun kamu yararını ihlal edecek nitelikte görülmesinden kaynaklı kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesini uygun gördü.

Kanunla düzenlenebilir

Anayasa'nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtiliyor. Aynı madde kapsamında ‘'Sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır" denilerek memurlar ve diğer kamu görevlileri özlük hakları bakımından da yasal güvenceye kavuşturuluyor.

Belediye Kanunu 51. Madde

Mahkemenin iptalini istediği ifade Belediye Kanunu 51. maddede şu şekilde;

'Zabıtanın görev ve yetkileri' bölümündeki, " Belediye zabıta teşkilatının çalışma usul ve esasları, çalışanların görev ve yetkileri, memurluğa alınması için taşımaları gereken nitelikler, alacakları meslek içi eğitim, görevde yükselme, meslekten çıkarılma, giyecekleri kıyafet ve savunma amaçlı olarak kullanacakları aletler ile zabıta teşkilatında hizmet gereklerine göre oluşturulacak birimler, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Belediye, bu yönetmeliğe aykırı olmamak üzere ek düzenlemeler yapabilir."