Memurların yıllardır mücadelesini verdiği toplu sözleşme,12 Eylül referandumuyla Anayasa'ya girdi. Ancak uygulamaya geçilmesi için gerekli kanun çıkarılamadı. Memur toplu sözleşme yapamama endişesi yaşarken, müjdeli haber Başbakan Erdoğan'dan geldi. Memur Sen Başkanı Ahmet Gündoğdu, Başbakan'ın ikincil mevzuat çıkmasa bile toplu sözleşme yapılacağını söylediğini belirtiyor.
 
Yaklaşık 2,5 milyon kamu çalışanına 12 Eylül reformu ile toplu sözleşme hakkı verildi. Ancak toplu sözleşmenin uygulanabilmesi için gerekli ikincil mevzuat çıkarılamadı. Seçim sebebiyle Meclis tatile girdi. Bu yüzden toplu sözleşmenin bu yıl uygulanıp uygulanamayacağı belirsizliğini koruyor. Belirsizlik devam ederken Başbakan Tayyip Erdoğan'dan kamu çalışanlarını rahatlatacak açıklama geldi. Memur-Sen Başkanı Ahmet Gündoğdu, Erdoğan'ın "Bu yıl toplu sözleşme yaparız. Endişeniz olmasın" dediğini aktarıyor.
 
Toplu görüşmenin tarihe karıştığını, bu aşamadan sonramemuriçin bu uygulamanın mümkün olmadığını dile getiren Gündoğdu, "İkincil mevzuat çıkmasa bile toplu sözleşme yapılacak. Çünkü Anayasa'nın 128. maddesi değiştirildi. Toplu görüşme düzeneği bitmiştir. Toplu görüşme düzeneğinde mali hakları belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu'ndaydı.Anayasa değişikliğiile bu yetki Bakanlar Kurulu'ndan alındı. Toplu sözleşme masasına verildi. Bu sebeple artık geriye dönüş söz konusu olamaz. Toplu görüşme yapılamaz. Mutlaka toplu sözleşme yapılacak." diyor. Hükümetin toplu sözleşme konusunda kararlı olduğunu dile getiren Gündoğdu, Anayasa'yı değiştiren iradenin, ikincil mevzuatı da yenileyeceğini, seçimlerden sonra kısa sürede gerekli düzenlemenin yapılabileceğini kaydediyor.
 
Kamu çalışanları ile ve sendikalarda şimdiden toplu sözleşme heyecanı yaşanıyor. Toplu sözleşmeye geçilmesiyle zam oranlarında son sözü hükümet söylemesi dönemi son bulacak. Masada alınan karar bağlayıcı nitelik taşıyacak. Hükümet, sonucu uygulamak zorunda olacak. Anlaşma olmaması halinde ise Uzlaştırma Kurulu devreye girecek. Kurulun vereceği karar, hem hükümet hem de çalışanlar için bağlayıcı olacak. Uzlaştırma Kurulu'nun geçmiş kararlarına bakıldığında sürekli olarak hükümetten daha yüksek zam önerdiği görülüyor. Ancak bugüne kadar verdiği kararlar bağlayıcı olmadığı için bu oranlar memura yansımadı. Artık kurulun kararlarının bağlayıcı olacağını değerlendiren çalışma hayatı uzmanları, memurun her halükârda geçmiş yıllardakinden daha fazla zam alacağında hemfikir.
 
Toplu görüşmeden toplu sözleşme sistemine geçilecek olması özellikle sosyal haklarda iyileşme getirecek. Toplu görüşme sisteminde taraflar arasında uzlaşma sağlansa bile hükümet kararları hiç uygulamadığı gibi, değişiklik yaparak da uygulayabiliyordu. Ancak toplu sözleşmede masada alınan kararlarBakanlar Kurulukararı niteliğinde. Varılan mutabakat üzerinde hükümet değişiklik yapamayacak. Kararlar aynen uygulamaya girecek. Bütün bu unsurları içeren paketin referandumdan geçmesi, hükümetle masaya oturan memur temsilcilerinin elini önemli ölçüde güçlendirecek.
 
Başbakan belediyelere 'toplu sözleşme' talimatı verdi
 
Başbakan Tayyip Erdoğan, geçen günlerde yapılan Memur-Sen'in genel kurulundaki konuşmada anayasa değişikliğine atıf yaparak toplu sözleşme yapılabileceğini dile getirdi. Ayrıca Erdoğan'ın, belediye başkanlarına toplu sözleşme yapabileceklerine dair talimat verdiği belirtiliyor. Zira anayasa değişikliğiyle halen uygulanan sosyal denge sözleşmeleri hukukî dayanağa kavuştu. Yerel yönetimler, belediye meclislerinde karar alıp toplu sözleşme yapabilecek. Belediyelerde örgütlü Bem Bir-Sen, uzun süredir sosyal denge sözleşmesi adı altında toplu sözleşme yapıyordu. Son olarak Bursa Büyükşehir Belediyesi ile yaptığı sosyal denge sözleşmesiyle çalışanlarına 300 lira zam almıştı. Ancak sosyal denge sözleşmelerinin hukukiliği tartışılıyordu. Anayasa değişikliğiyle hem daha önce yapılmış bu tür sözleşmeler teminat altına alındı hem de yeni sözleşmeler için hukukî zemin oluştu. Erdoğan'ın talimatı ise ikincil mevzuat çıkmadığı için çekimser davranan belediye başkanlarının elini güçlendirecek. (Zaman)