Diyarbakır İnsan Hakları Derneği, Mezopotamya yakınlarını kaybedenler Derneği (MEYADER) ve Yakınlarını Kaybedenler Derneği (YAKAY-DER), Kayapınar Belediyesi’ne ait ’Cigerxwin Kültür Merkezi’nde konferans düzenlendi. DTK Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk, Iğdır Milletvekili Pervin Buldan, İnsan Hakları Örgütleri ve kayıp yakınlarının katıldığı konferans, toplu mezarlarla ilgili olarak gösterilen sinevizyon gösterimi ile başladı. Sinevizyon gösterimi sırasında bazı kayıp yakınları ağlarken, konuklara Türkçe, Kürtçe, İngilizce ve Arapça olarak 4 dilde çevrim yapılarak sunuldu.
 
Konferansın açılış konuşmasını yapan Meyader Genel Başkanı Hüseyin Kuğu, kayıp olaylarına en çok adı karışan kurumun Türk Silahlı Kuvvetleri olduğunu söyledi. 2004-2005 yılları arasında bölge genelinde birçok ilde toplu mezarların ortaya çıktığını belirten Hüseyin Kuğu, "Dersim (Tunceli), Çemişkezek, Nevala (Siirt’in Kasaplar Deresi Mevkii), Çukurca ve daha birçok ilçe ve kırsalda yöre sakinleri ve sivil toplum kuruluşları tarafından toplu mezarlar ortaya çıkarıldı. Şu ana kadar 1469 kişiye ait kemiklerin bulunduğu 114 toplu mezarın tespit edildiği, açılan 28 toplu mezarda 210 kişinin kemiklerine rastlandığı bildirilmekle birlikte İHD raporlarına göre açılmayı bekleyen 117 toplu mezar daha var. Araştırmalar yapıldıkça vahşetin boyutları da ortaya çıkmaktadır. Kazılar insanların ölüsüne dahi değer verilmeden yapılıyor. Bu gerçekten kabul edilemez bir durumdur." 
 
Aysel Tuğluk, devletin Kürtler’e karşı acımasız savaş yürüttüğünü, ölülerin yerini bile bilmediklerini iddia ederken şöyle devam etti: 
 
DEVLET ÖZÜR DİLEMELİ 
"O kadar çok öldürdü ki, her derede her çöplükte çocuk, gençlerimizin kemikleri ile karşılaşıyoruz. Acımızı 3’e, 10’a katladılar. İnsanlık dışı ne varsa onu yaptılar. Ölülerimize bile işkenceler yaptılar. Gözlerini oyup, kulaklarını kestiler. Köylerimiz yakıldı ve insanlarımız evsiz bırakıldı. Akıllara gelmeyecek uygulamalara tabi tuttular. Neden yaptılar? Gençlerimiz ve çocuklarımız onurlarına sahip çıktıkları için yaptılar. Biz bu duyguları 90 yıldır yaşıyoruz. İsyan başladığında toplu katliamlar yapılıyor. Bu devlet insaf sınırlarını aşmış olup, artık bu halktan özür dilemelidir. 
 
Bunu yapan ırkçı ve faşizanlar halktan özür dilemedikçe bu halk onları affetmeyecektir. Türkiye ve Kürdistanı toplu mezarlara çevirdiler. Hala binlerce ana çocuklarının en azından bedenlerine sarılmak istiyor. Bu uygulamaları yapanlar mahk?m edilmelidir. Bu toplu mezarlar açılmazsa, bu devlet bunu yapmazsa biz tırnaklarımızla toprağı kazarak bunları ortaya çıkaracağız. Sayın Öcalan diyor ki, vicdanınız varsa hakikatleri araştırma komisyonu kurulsun. Ben sizden biri olarak, bir siyasetçi olarak barışı sağlayamadığımız için özür diliyoruz." (DHA)