Akıllı Şehir - Akıllı Ulaşım - Akıllı Durak... Hiç duymadınız değil mi? Biz Aydınlılar için çok uzak, çok yabancı kavramlar. Görmeyince bilemiyor insan.
AKILLI ŞEHİR
“Kamu ihtiyaçlarının çağın gereksinimlerine uygun olarak karşılanabilmesi amacıyla etkin bir şehir yönetimini kurmayı, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak yaşam kalitesini artırmayı amaçlayan katılımcı ve sürdürülebilir bir kentsel gelişme vizyonudur.”
AKILLI ULAŞIM
“Bilgi ve iletişim teknolojileri destekli, entegre ulaşım sistemleridir. Tramvay, otobüs, tren, metro, araba, deniz ve hava ulaşımı, bisiklet ve yayaları kapsayan; sürdürülebilir, güvenli ve birbirine bağlı ulaşım çözümleridir.”
AKILLI DURAK
“Toplu taşıma sistemlerinde yolculara hizmet vermek amacıyla tasarlanmış, teknolojik olarak gelişmiş duraklardır. Genellikle internet bağlantısı, sensörler, dijital ekranlar ve bilgi panolarıyla donatılır. Yolcuların bekleme sürelerini azaltmak, doğru bilgi sağlamak ve yolculuk deneyimini iyileştirmek hedeflenir.”
Maalesef akılla çalışan bir büyükşehirimiz olmadığı için,
Aydın’da ne akıllı şehir ne de akıllı ulaşım olmuyor.
Ancak çok da akıl gerektirmeyen “akıllı durakların” neden yapılmadığına gelin birlikte bakalım.
⸻
Aydın’ın Durak Gerçeği
Aydın’ın duraklarını inceledim.
İnanın, düzgün bir tane bile bulamadım.
Çoğuna sadece tabelayı dikivermişler; orası durak oluvermiş.
Minibüsün yanaşacağı bir cep yok.
Engelliyi geçtim, normal bir vatandaşın inip binmesi bile zor.
Devlet Hastanesi çevresinde iki, Sevgi Yolu’nda iki durakta minibüsler, bildiğiniz yolun ortasında yolcu indirip bindiriyor.
Hastaneyi Atatürk Bulvarı’na bağlayan geniş yolda bir durak yapmışlar; tam anlamıyla evlere şenlik!
Durağın önü duvar.
Tam köşeye sıkıştırılmış.
Yer olmasa anlayacağım da yer de çok.
Durağı oraya kim, hangi akılla oraya sıkıştırmış, çok merak ediyorum.
Aydın’daki en büyük problem, duraklara sadece tek minibüs sığacak şekilde yer ayrılması. Ve o da ucu ucuna.
Zaten durağa yanaşmak istemeyen şoför, mevcut şeridi tamamen kapatıyor.
Arkadan gelen araç geçemiyor, o da yolun ortasında kalıyor.
Öndeki minibüs gidiyor ama arkadaki, indi-bindi yüzünden yolu tıkıyor.
Dar alanlarda bu durum anlaşılabilir belki, ama ESKO karşısındaki durak geniş mi geniş. Yan yol da var.
Peki neden Yeni Dörtyol kavşağından çıkan araçlar bu durakta yaşanan aksaklık yüzünden sürekli kaza riski yaşıyor?
“Akılsızlıkta” Zirve: Temalı Durak
Bir örnek daha vereyim: Turistik Park’ın önündeki durak.
Burası Türkiye’nin ilk “temalı durağı” olabilir.
Kendi adıma, Türkiye’nin gelmiş geçmiş en saçma durağı olduğunu düşünüyorum.
“Cumhuriyet Dönemi Kadınının Salonu” konseptiyle yapılmış sanat ağırlıklı bir durakmış.
Durak yaptınız da, sanatınız kaldı?
İki adım yukarıda Bey Cami önünde koca durak varken, Turistik Park önüne durak koymak da başka bir akılsızlık örneği.
Neden Akıllı Durak?
Akıllı durak projesinin temel gerekçesi, toplumun ulaşım ihtiyaçlarına daha etkin cevap verebilmektir.
Günümüzün artan nüfusu ve trafik sıkışıklığı, toplu taşımanın daha verimli kullanılmasını şart koşuyor.
Akıllı duraklar bu noktada çözüm sunuyor.
Akıllı durakların sağladığı avantajlar:
• Bekleme süresi: Gerçek zamanlı bilgi sunar, yolcu ne zaman ne geleceğini bilir.
• Güvenlik: Kamera, acil durum butonu ve aydınlatma gibi önlemlerle güvenliği artırır.
• İletişim: Wi-Fi, şarj ünitesi ve ekranlarla donatılır.
• Konfor: Koltuk, aydınlatma, havalandırma, su ve atık sistemleriyle yolcu konforu artırılır.
• Trafik: Toplu taşımayı cazip hale getirerek özel araç kullanımını azaltır.
• Turist Bilgilendirme: Şehri tanıtan dijital panolar yer alabilir.
• Günlük İhtiyaçlar: ATM, akıllı kart dolum, yiyecek-içecek otomatları gibi pratik çözümler sunar.
• Anlık Bilgilendirme: Kaza, gecikme gibi durumlarda vatandaş anında bilgilendirilir.
Finansal Açıdan bakıldığında;
iki yıl içinde yatırım maliyetini karşılayabilen bir modeldir.
İki yıldan sonra da kârlı hale gelir.
Olası gelir kalemleri:
• ATM alanı kirası
• Akıllı kart dolum alanı
• Büfe kirası
• Otomat makineleri
• Reklam alanı
• E-scooter ve e-bisiklet kiralama alanı
Yatırım bütçesi olmayan belediyeler için de çözüm var:
Yap-İşlet-Devret modeliyle 12 yıllık anlaşmalar çerçevesinde özel sektörle projeler geliştirilebiliyor.
Bu kadar bilgi ışığında, hepimizin aklına şu soru geliyor:
“İki yılda kendini amorti eden ve özel sektör eliyle yapılabilen akıllı duraklar neden hâlâ Aydın’da yok?”
Aydın halkı akıllı durakları istemez mi?
Bence ister.
“HALK İSTER, BÜYÜKŞEHİR YAPAR.”
⸻
Siyasete Girmeyeyim Diyorum Ama…
Yazıyı siyasete bulaştırmadan bitirmek isterdim, ama içimi dökmeden geçemeyeceğim.
Bence; CHP, ilk defa muhalefet görevini hakkıyla yaptı.
Eksikler elbette vardı ama bu mücadele, bizim için kıymetliydi.
Keşke emekli maaşlarında, asgari ücret artışlarında, depremlerde, yangınlarda, pandemide, ekonomik krizlerde de aynı performansı gösterseydi.
Keşke önceki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de bu pazar günü sahip çıktığı gibi sandıklara sahip çıksaydı.
Keşke bu kadar sıkıntı yaşanmasaydı…