Partili Cumhurbaşkanlığı sisteminin beraberinde getirdiği seçim öncesi ittifaklar siyasi dengeleri değiştirdi. Artık bundan sonrası için ittifaksız seçim düşünmek pek mümkün olmayacak.

Ayrıca HDP gibi partilerin de bazı bölgelerde tek başlarına diğerlerinde bir ittifakın ama açıktan ama zımni parçası olarak seçime girebileceklerini bu seçim bize göstermiş oldu.

Yerel seçimlerde partiler arasındaki bu şekil birliktelikler genel seçimlerde olmayan, bir sorunu da gündeme taşıdı.

İttifak partilerinin oylarının nasıl hesaplanacağı…

Büyükşehir uygulaması başlamadan önce il genel meclisi oyları ölçü alınıyordu ve başarıları partilerin sandıktan aldıkları paylar üzerinden hesaplanıyordu.

Ama artık il genel meclisleri yok.

Birleşik listeyle girdikleri için başarıyı belediye meclis oyları üzerinden hesaplamak da mümkün değil.

Bu durumda geriye tek başarı ya da başarısızlık ölçüsü kalıyor ki, o da  kazanılan ya da kaybedilen belediye başkanlıkları sayısı…

O nedenle biz de MHP’nin başarısını bu yolu takiple kazandığı ya da eksilttiği belediyeler üzerinden okumaya çalışacağız.

Malum MHP’ye seçim öncesi paylaşımda ortağı AK Parti ile anlaşmada 2014’de kazandığı Nazilli, Karpuzlu, İncirliova, Germencik ve bunlara ek olarak yine o seçimde ikinci olduğu Efeler, Söke ve Karacasu’da aday çıkarma yetkisi verilmişti.

MHP 31 Mart’ta sadece bunlardan ikisinde Karacasu ve Karpuzlu’da kazandı.

Karpuzlu adayı da 2014 öncesi AK Partili başkan Hilmi Dönmez’di. O nedenle herkes onu AK Partili kabul ediyor ve yakın zamanda parti değiştireceğini düşünüyor.

O bakımdan MHP’nin başarısını Karacasu ile sınırlı tutmak pek de yanlış olmaz.

Ülke genelinde kazandığı belediye sayısı bakımından MHP bu seçimden en karlı çıkan parti olduğu halde Aydın’da niye bu kadar başarısız oldu?

BİR: MHP Aydın’da 1 Kasım seçimlerinden bu yana belini bir türlü doğrultamadı. Bunun somut göstergesi de1 Kasım 2015 seçimlerindeki Aydın geneli yüzde 15,53 oy oranının 24 Haziranda yüzde 8,1’e düşmesidir.

Oysa bu partinin Aydın’ı temsilen Ankara’da bir genel başkan yardımcısı var. Demek ki, onun Türkiye geneli için siyaset üretmekten Aydın’daki çöküşe kafa yoracak pek vakti olmuyor.

İKİ: Bu seçimde de görüldü ki, aday ülkücü gelenekten geliyorsa CHP ile MHP’nin yarıştığı çoğu yerde birçok İYİ Partili seçmen ideolojik ve duygusal yaklaşımla tercihini MHP’den yana kullanıyor.

Örneği Karacasu…

Bu ilçede 24 Haziran’da Millet İttifakı’nın yüzde 51,8 olan oy oranı 31 Mart’ta yüzde 44.95’e gerilemiş.

Karşılığında da Cumhur İttifakı’nın 24 Haziran’daki yüzde 45,7 oyu da 31 Martta yüzde 52,4 çıkmış.

Buradan İYİ Partililerin tercihlerini müttefikleri CHP’li Mustafa Büyükyapıcı yerine öteki MHP’li Zeki İnal’dan yana kullandıkları sonucunu çıkarmak mümkündür.

Bir kısım İYİ Partili bu kez de aynı ideolojik ve duygusal nedenle CHP’li Tümer Apaydın’a karşı Cumhur İttifakı Bozdoğan adayı ülkücü Ufuk Altıntaş’ı desteklemişler ve kazandırmışlar.

Bunu 24 Haziran’da Millet İttifakının yüzde 50,8 olan oy oranın bu seçimde yüzde 47.74’e düşmesinden Cumhur İttifakının oyunun da yüzde 46,4’den yüzde 50.54’e çıkmasından anlıyoruz.

Efeler’de CHP’li Fatih Atay’la MHP’li Ümmet Akın arasında geçen yarışta 24 Haziranla 31 Mart sonuçları karşılaştırıldığında her iki adaydan da yaklaşık yüzde 3 oranında düşüş olduğunu görmekteyiz.

Efeler’de hem AK Parti’den hem CHP’den belli miktarda bir oyun DP adayı Mesut Özakcan’a gittiği biliniyor.

Dikkat çeken diğer bir nokta da İYİ Parti’den MHP’li Ümmet Akın’a oy geçişinin olduğu. Görünen o ki, burada Fatih Atay ile Ümmet Akın arasındaki dağılım dengeli olmuş.

Bu kanıya her iki ittifakın da 24 Haziranda aralarındaki yaklaşık yüzde 13’lük oran farkını bu seçimde de korumalarından varıyoruz.

Efeler gibi Germencik’te de MHP’li İsmet Akın’la olan yarışı CHP’li Fuat Öndeş’in önde bitmesinde HDP oylarının belirleyici olduğu bir gerçek.

İsmet Akın’ın ise 24 Haziran’a göre Cumhur İttifakı oylarını yaklaşık yüzde 4 artırmasını rakibine verilen HDP oylarına tepki gösteren İYİ Partililerden gelen oylara bağlamak mümkün.

Söke’de ise geçişkenlik yok denecek kadar azdır. Bunu Beliğ Azbazdar’ın bu seçimde aldığı yüzde 37 oranındaki oyun 24 Hazirandaki oranla aynı olmasından anlıyoruz.

Bu demek oluyor ki, İYİ Parti desteği de olmasa MHP Aydın’da hiç varlık gösteremeyecekmiş.

ÜÇ: MHP ile İYİ Parti’nin yarıştığı yerlerde ise ideolojik tavır ve duygusal yaklaşım yerini kıran kırana bir mücadeleye bırakıyor.

Nazilli’de MHP’li Haluk Alıcık’ın İYİ Partili Kürşat Engin Özcan, İncirliova’da yine MHP’li Gürşat Kale’nin İYİ Partili Aytekin Kaya karşısında kaybetmelerinin temelinde yatan sevilmeyen ya da halkta karşılığı olmayan başarısız başkanlar olmasından değildir.

İYİ Parti’nin ayrılmasının MHP’de yol açtığı güç kaybıdır.

Bu partinin oy oranı 24 Haziran öncesinde yaklaşık yüzde 15-16 bandında iken sonrasında İncirliova’da yüzde 10,4, Nazilli’de yüzde 8,9’a inmiştir.

Buna karşılık rakipleri bu seçimde yarışa Nazilli’de 17,7, İncirliova’da ise 12,6 oy oranı avantajı ile başlamıştır.

Görüldüğü üzere ülkücüler CHP ya da AK Parti ile olan yarışlarında birbirini kollarken sıra aralarında yarışa gelince duygudaşlık ve ideoloji yerini kazanma hırsına bırakıyor.

 

Aydınpost ANDROID'de TIKLA YÜKLE!   Aydınpost APPSTORE'da TIKLA YÜKLE!