Bir milletin bilimde adından söz ettiren düşünürleri, zenginleşmesini ve sanayileşmesini sağlayan girişimcileri, icatlarıyla dünyaya damgasını vuran beyinleri vardır.
Dahası savaşlarla elinden alınmak istenen bağımsızlığını tekrar kazandıran liderleri içinde barındıran altın nesilleri öyle ha deyince kolayca çıkarması mümkün değildir.
Bu biraz da değerlendirebilen milletler için bir şanstır. Milletlerin o şansı yakalaması ve fırsata dönüştürecek olanları içinden çıkarması bazen bir asırda, bazen de iki asır ve daha uzun sürebilir.
Örnek: Yapılan bir araştırma sonucu dünyanın kuruluşundan 1975 yılına kadar olan Firavunlar da içinde ABD Doları ölçü alınarak 75 zengini sıralanmış 1830-1840 arası doğumlu 14 zenginin (yüzde 20) Amerikalı olduğu görülmüş.
Onlar sayesinde 1860-70’li yıllarda Amerikan ekonomisi tarihinin belki de en büyük dönüşümünü yaşanmış, bu dönemde demiryolları yapılmış, sanayileşmede ciddi bir arış yaşanmıştır...
İkinci örnek:1975 yılına kadar bilgisayarlar bir oda büyüklüğünde idi.
Onu bu günkü kullanışlı hale dönüştüren her biri 1953-1956 arası doğumlu 6 beyin, Bill Gates(1955) Paul Allen(1953),Steve Ballmer(1956),Steve Jobs(1955),Eric Schmidt(1955)ve Bill Joy’dur.(1954)(Malcom Gladvell,Outliers s.52-58)
Birinci 14 zengine Amerika’nın ikincilere de dünyanın altın nesli ya da altın adamları denebilir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun küllerinden Türkiye Cumhuriyeti’ni inşa eden ve gururu hiçe sayılan bir milleti ayağa kaldırmak için İtilaf Devletlerinin karşısına dikilen Atatürk ve arkadaşlarına da bu örneklerden hareketle Türkiye’nin Altın Adamları denebilir.
Atatürk (1881) Rauf Orbay(1881),İsmet İnönü(1884),Kazım Karabekir (1882),Ali Fuat Cebesoy (1882) Ali İhsan Sabis (1882),Refet Bele (1881) Ali Fethi Okyar (1880), Fevzi Çakmak(1876), Fahrettin Altay (1880) ve Kazım Özalp (1882)ve diğerleri…
Kurtuluş Savaşı’na aktif katılan, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda emekleri geçen ve 1876 doğumlu Fevzi Çakmak dışındaki yıldızlar topluluğu neredeyse yaşıttır ve doğum tarihleri 1881-1884 tarihleri arasında değişmektedir.
İlk bakışta insanda bir milletin kurtuluşu için özel seçilmiş algısı uyandıran bu kurmay heyetine, altın nesil demek en doğru tanımlama olur.
Her biri Kurtuluş Savaşı Kahramanı bu yıldızları bir pastaya benzetecek olursak Atatürk de bu pastanın çileği konumundadır.
Bu pastada yer alanların başarılarında kahramanlıkları yanında kurmay zekâlarıyla dünyayı doğru okumalarının, kültürel geçmişlerinin ve millete olan inançlarının payı olduğu bir gerçektir.
Bu kurmay heyetidir ki, üstün komuta yetenekleriyle yedi düvele meydan okumuşlar ölüme mahkûm edilmek istenen bir milleti Yunan Generali Metaksas’ın öngördüğü gibi işgalcilerin heveslerini kursağında bırakarak yeniden ayağa kaldırmışlardır.
Uzun yıllar önce Ressam Robert Winthrop (1872-1930) Amerikan bağımsızlığının büyük kahramanı Benjamin Franklin’in bir heykelinin açılışında kalabalığa şöyle diyordu:
“Kafanızı kaldırın ve yoktan var olmuş bir adamın imajına bakın; o soy, sopa ya da himayeye hiçbir şey borçlu değildi; ilk eğitimini sizlere açık değil, yüz kat açık olan avantajlarını hiç yaşamadı.
Yaşamının ilk dönemlerinde çalıştığı işlerde(görevlerde) en alt düzeyde hizmetleri yerine getirdi; ancak daha sonra kralların karşısına dikildi ve ölürken ardında dünyanın unutmayacağı bir isim bıraktı.”
Atatürk de Ressam Robert Wintrop’un dediği gibi İtilaf Devletlerinin ve onların baskısına boyun eğen Padişah’ın karşısına dikilmekle sadece adını değil onunla birlikte geride muasır medeniyet seviyesine erişmeyi hedefleyen Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni de bıraktı.
Bıraktığı emanetin/devletin özelliklerinin başında da çağdaş, laik bir hukuk devleti olması gelir.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin laik bir hukuk devleti olmasının ne kadar isabetli olduğunu bu günkü Pakistan, İran ve Afganistan’ın durumlarına bakarak daha iyi anlıyoruz.
Kaldı ki, saydığımız İran dışındaki Afganistan ve Pakistan halkının çoğunluğu Kuzey İslam’ı da denilen ve akla öncelik veren (ehl-i rey)Yesevi, Maturidi-Hanefi ekolüne mensuptur.
O nedenle Prof.Dr. İlhami Güler’in de dediği gibi Türk Müslümanlığı Kuzey İslamı’nın önemli merkezlerinden Buhara ve Semerkant’taki yorumu, dinin davranış ve düşünce şekillerini içerir.
Anadolu’daki “Ahilik” bu yorumun pratiği ve uzantısıdır. Bu açıdan bakınca gerek Selçuklu gerek iik dönem Osmanlı medreseleri dini bir eğitim merkezi olmaktan daha çok üniversite kavramına yakın eğitim kurumlarıydı
Bu Türklerin Hz.Peygamber’in ahlaki örnekliğine ve Kur’an’ın akli yorumuna fazla itibar etmeleri anlamına geliyordu.
Türkler Kur’an’ı ve Hz.Peygamberî örnek alırken Araplar (Güney İslamı) Eş’ari ve Şafii’ekolü daha çok Hadisleri ölçü almışlardır .(İlhami Güler, İlhamiyyat,03.10.2022)
Güney İslamı Hicri İkinci Asır’da İçtihat kapısı kapanmıştır demekle, Kuzey Ekolü’nde Kur’an, sünnet, icma ve kıyastan sonra beşinci delil olan aklı da dinin yorumunda devreden çıkarmış oluyordu.
O nedenle Kuzey İslam’ı radikal yorumlara uzak, aklı ölçü alan değişim ve dönüşüme açık olmasıyla Araplardan yani Güney İslam’ından ayrılır.
Bu özelliği ile de laikliğe en yakın olan Kuzey İslam’ı yorumu ve pratiğidir, o nedenle Atatürk hem dini Taliban türü selefilere karşı korumak hem de insanların inanç özgürlüğünü sağlamak için laiklik ilkesini devletin değişmez niteliği olarak Anayasa’ya koymuştur.
Demem o ki, laikliğin ne kadar gerekli olduğunun göstergesi Afganistan, İran ve Irak’ın yer aldığı yakın coğrafyamızda uygulamaları IŞID, TALİBAN gibi radikal selefi grupların yorumlarındaki aşırılıklarıdır.
Türkiye laiklik sayesinde oldukça şanslı bir ülkedir.
Kurtuluş ve yeni devletin inşa dönemlerinin Altın Adamları Atatürk’e ve kurmaylarına, bütün şehitlerimize Allah rahmet eylesin, mekânları cennet olsun.