Bazıları onların daha zeki olduğunu düşünüyor, bazıları ile sadece çılgın ya da öfkeli... Şizofreni ya da bipolar ile sık sık karıştırılabiliyor. Bazıları bu kritik kişilik bozukluğunun karizmatik olduğunu bile düşünüyor. İnternet üzerinde bu konuda birçok kafa karıştırıcı ve yanlış bilgi var. Peki, gerçekten nedir Borderline kişilik bozukluğu? Kimlerde görülür? Kişinin hayatına, ilişkilerine nasıl etki eder? Görülme sıklığı oldukça yaygın olan Borderline kişilik bozukluğu ne yazık ki 16 yaşına kadar teşhis edilemiyor. Bu nedenle anne babaların çocuklarını çok daha iyi gözlemlemesi gerekiyor. Borderline kişilik bozukluğu hakkındaki tüm detayları Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik’e sorduk.

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik, “Borderline kişilik bozukluğu, diğer adıyla 'sınırda kişilik bozukluğu' psikolojik bir rahatsızlıktır” diye başlıyor söze ve bu durumun yarattığı bazı sorunları açıklıyor;

"KALICI İLİŞKİLER KURMAK İSTER ANCAK BAŞARAMAZ"

"Peki, Borderline kişi ne hisseder?" diye sorduğumuz Psikiyatr Doç. Dr. Çelik, bu hastalığa sahip olan kişilerin hızlı ruh hali değişimi içerisinde olabileceğini belirterek “Sevgi dolu, kalıcı bir ilişki kurmak istese bile, ani ruh hali değişimi, yaşadığı bir durumu iyi ya da kötü olarak görmesi, akli olarak dengeli bir duygu ve davranış hali gösterememe durumlarından dolayı bunu gerçekleştiremez. Bu hastalığı yaşayan bireyler, intihara teşebbüs, yasaklı madde kullanım eğilimi de gösterebilmektedir.” diyor.

Doç. Dr. Çelik, Ergen yetişkinlerde de görülebilen bu hastalığın tanısının 16 yaşına kadar koyulamayacağının altını çiziyor.

BORDERLİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU NEDEN OLUR?

Borderline kişilik bozukluğu ile alakalı en çok merak edilen konulardan biri ise elbette hastalığın nedenleri ve tetikleyicileri. Doç. Dr. Çelik, genetik yatkınlığın tetikleyici etken olduğunu söylüyor; “Borderline genetik mi sorusuna istinaden yapılan araştırmalarda, kişilik bozukluklarının genetik bağı olduğu, ailede olan başka bir psikiyatrik hastalığın tetikleyici olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda, erken yaşta yaşanılan travmalar, özellikle çocukluk döneminde yaşanılan ihmal, taciz, terk edilme gibi olaylar borderline kişilik bozukluğunda görülen en önemli etkenlerdendir. Bu şekilde olan çok vaka görülmektedir.”

ÇOCUKLUK DÖNEMİ ÇOK ÖNEMLİ!

Doç. Dr. Çelik, birçok bilim insanına göre çocuğun büyüme evresinin, özellikle anne olmak üzere ebeveyn davranışının oldukça etkili olduğunu belirttiğini dile getiriyor ve konuyu şöyle açıklıyor;

BORDERLİNE NE GİBİ PROBLEMLER YARATIR?

Psikiyatr Doç. Dr. Cemil Çelik borderline kişilerin toplumun parçası olmakta zorlandığını söylüyor ve bu kişilik bozukluğunun yarattığı problemleri sıralıyor. 

BORDERLİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU OLAN BİRİ MUTLU OLABİLİR Mİ?

“Borderline kişiler mutluluğu aşırılıkta ararlar” diyen Psikiyatr Doç. Dr. Cemil Çelik “Aşırı para harcama, aşırı hız, haz için yasaklı madde kullanımı anlık mutluluk verici şeyleri tercih ederler. Dışlanmamak için çok çaba sarf ederler, dışlanmak hissi onlar için dayanılmaz olmaktadır. Boşluk hissi onları intihar, kendine zarar verme, aşırı dozda ilaç alma gibi eylemlere yöneltir.” diyor.

ÖFKE SORUNLARI VE KENDİLERİNE ZARAR VERME İHTİMALLERİ VAR

"Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri ve tipleri nelerdir?" diye sorduğumuz Doç. Dr. Çelik, bu kişilerin kendilerine zarar verme ihtimali olacağını belirterek sözlerine başlıyor. Doç. Dr. Çelik “Öfke sorunu bir diğer önemli belirteçtir" diyor ve öfke kontrolü yapamama, sık sık kavgaya karışma gibi eğilimler gösterdiklerinden bahsediyor.

Doç. Dr. Çelik, borderline kişilik bozukluğu ile bipolar bozukluğun birbiri ile karıştırılmaması gerektiğini söyleyerek aralarındaki belirgin farkları anlatıyor;

TEDAVİDE DUYGUSAL VE DAVRANIŞSAL SORUNLARINI ÇÖZMEK İÇİN PSİKOTERAPİ GEREKİYOR

Psikiyatr Doç. Dr. Çelik, borderline kişilik bozukluğunun tedavisinde, bireylerin duygusal ve davranışsal sorunlarının çözümü için, ruh sağlıklarının geliştirilmesi ve korunmasını amaçlayan psikoterapi tekniklerinin kullanıldığını belirtiyor. Psikoterapi ile kişinin durumunu yönetebilme, sorunlarla başa çıkma becerisini geliştirme konularında yardımcı olunmasının hedeflendiğini açıklayan Doç. Dr. Çelik, “Yeni yaklaşım yöntemleri hastaların belirtilerini azaltma ve iyileştirme konusunda etkili olmuştur. Hastanın psikiyatrist ile yaptığı görüşmede hem şimdiki durumun tespiti, hem de geçmişiyle olan hikayesini öğrenmek amacıyla görüşmeler yapılır.” diyor

KİŞİ PSİKOTERAPİ İLE DUYGULARINI YÖNETMEYİ ÖĞRENİR

Borderline kişilik bozukluğunda psikoterapinin etkilerinden bahseden Doç. Dr. Çelik, psikoterapinin kişinin, hastalıktan dolayı kontrol altına alamadığı duygularını yönetmeyi öğrenmesine, ikili ilişkilerde ise karşıdakinin duygularını önemseyerek ilişkiyi geliştirmesine yardımcı olabileceğini ve hayat kalitesini arttırabileceği dile getiriyor.

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Çelik, borderline kişilik bozukluğunda kullanılan psikoterapi yöntemlerini ise şu şekilde sıralıyor;

Doç. Dr. Çelik, bu terapilerin yanında, aile bireyleri ve değer verdiği diğer bireylerin katılımıyla yapılan, duygusal öngörülebilirlik ve problem çözme eğitiminin de diğer terapi yöntemlerinin yanında ek terapi olarak kullanıldığını belirtiyor ve yakın çevresinde bu hastalığa sahip olan kişiler için bazı önemli önerilerde bulunuyor; DHA