SEVİM BÜYÜKTAŞ DEMİR
Yeni lise sistemi ilk olarak 2020-2021 eğitim öğretim yılında 9'uncu sınıflardan başlayacak. Yeni modelde ortaöğretimde ders sayıları azaltılacak. Liselerde 'kariyer ofisleri' oluşturulacak. 12'nci sınıflarda ders saatleri azaltılarak destek çalışmaları getirilecek. Her öğrenci üniversitedeki gibi kendi istediği dersleri seçebilecek. Haziran aylarında dersler yerine proje sunumları, portfolyo hazırlıkları gibi yaşam beceri etkinlikleri gerçekleştirilecek.
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Borusan Asım Kocabıyık Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi konferans salonunda dün düzenlenen "Lisede Ne Yaptık?/Ortaöğretim Tasarım Tanıtım Toplantısı"nda, eğitim sistemi ile ilgili yeni düzenlemeler hakkında açıklamalar yaptı.
Bakan Selçuk, sınıfta öğretmenleri güçlendirmeden yeni modelin hayata geçmesinin mümkün olmadığını söyledi. Bu konuyla ilgili çalışmaları olduğunu belirten Selçuk, "Çocuklarımızı 2035'lere hazırlıyoruz, zamanın ruhuna uymak zorundayız" diye konuştu. 2040'lara doğru yeni ve çok farklı bir çağ geldiğine değinen Bakan Selçuk, sözlerini şöyle sürdürdü: "Biyolojik, dijital, fiziksel bir bütünlük içeren bir çağ geliyor. Beynimizeçiplerin konulduğu, damarlarımızda nano-robotların dolaştığı bir başka çağa doğru gidiyoruz. ‘Neden başka ülkelerde 6-7 ders varken, bizde 16-17 ders var' diyorlar. Laboratuvarların artırılması, teorik matematik değil uygulamalarla karşılaşması son derece önemli. Kavram üzerinden disiplinler üstü bir eğitime gitmemiz gerekiyor."
HAFTALIK OKUL ZAMANI 40 SAAT
Yeni sistemde lisenin ilk üç yılında haftalık okul zamanı, 40 saat olarak planlandı. 35 saati Akademik Gelişim Programı (AGEP), 5 saati de Hayal-Etkinlik Yaşam (HEY) temalarında olacak. HEY kapsamında öğrenciler tasarım ve uygulama becerilerini geliştirecek etkinlikler yapacak.
AKADEMİK DERSLER
Bu amaçla, 9-11'inci sınıflarda haziran ayları ağırlıklı olarak portfolyo, sunum ve değerlendirme çalışmalarına ayrılacak. Akademik dersler, Anadolu Liseleri için 9-11'inci sınıflarda 35, 12'nci sınıflarda ise 24 ders saati olarak planlandı. 9, 10 ve 11'inci sınıflarda haziran ayları önem teşkil edecek. Haziran ayları, çocukların yıl içinde öğrendiklerini projelendirmeleri ve bunları sunmaları için bir dönem olacak. 11 ve 12'nci sınıflarda Bilgi Kuramı dersi zorunlu olacak. Bu ders öğrencilerin yaşayarak, her konuyu sorgulayarak, araştırarak öğrenmesini sağlamak amacıyla konuldu.
12'İNCİ SINIFTA YENİ SEÇMELİ DERSLER
10 ve 11'inci sınıfta da zorunlu derslerin dışındakiler seçmeli olacak. Belirli gruplardan belirli sayıda dersler seçilebilecek. Lisenin 12'nci sınıfı öğrencileri tercihlerini, planladıkları kariyerlerine uygun ders seçimiyle yapacak. Bu amaçla 12'nci sınıfta haftalık çizelge; akademik ders saatleri 24, proje ve sertifika çalışmaları 6, destek ve rehberlik çalışmaları da 10 olmak üzere toplam 40 saat olarak planlandı.
12'nci sınıftaki seçmeli derslerden bazıları şöyle: Biyoteknoloji, Geleceğin Enerji Sistemleri, Yapay Zeka Uygulamaları, Nesnelerin İnterneti Uygulamaları, İnsan-Makine Etkilişimi, Sosyal Medya ve Kültür, Yaratıcı Sanatsal Açılımlar.
YENİ MODELE UYGUN SINAV
2020-2021 eğitim öğretim döneminde uygulanacak olan yeni lise modelinin ilk sınavı, 2024 yılında yapılacak. Sınav, yeni lise modeline uygun olarak yapılacak. 2019-2020 eğitim öğretim döneminde 12'nci sınıf öğrencileri için bir çalışma planlanıyor. Öğrencilerin ilgi ve yetenekleri dikkate alınarak, yeni bir çalışma yapılacak. MEB, bunu daha sonra kamuoyuna duyuracak.
HER OKULA KARİYER OFİSLERİ
Öğrencilerin lise dönemi boyunca kendilerini tanımaları ve yaşamın diğer aşamalarını daha etkili yönetmelerini sağlamak üzere her okula ‘Kariyer Ofisleri' kurulacak. Rehber öğretmenler, öğrencilerin kariyer yönlendirmelerine yardımcı olacak. Kariyer ofisleriyle öğrencilerin, tüm alanlardan seçecekleri dersler aracılığıyla daha dengeli bir müfredat içinde kendilerini yetiştirmeleri hedefleniyor. Başta sertifika programları olmak üzere öğrencilerin okul içi ve okul dışında edinmeleri gereken beceri alanları müfredat içine alınarak okul zaman planlamasına dahil edildi.
YENİ LİSE MODELİNİ EĞİTİMCİLER DE YORUMLADI
UYGULAMA AŞAMASI ÖNEMLİ
Rehberlik Uzmanı Salim Ünsal:
Rehberlik ağırlıklı olan güzel bir lise programı olmuş. Ders sayısının azaltılmasını olumlu karşılıyorum. Dersler nitelik olarak azaltılmış görünüyor ama kombine ders isimleri ortaya çıkmış. Fizik, kimya gibi dersleri fen bilimleri başlığı altında toplamak gibi. Bu açıdan bakıldığında özellikle öğretmen kurgulaması açısından sıkıntı olabilir. Eğer bu sisteme hemen geçilmiş olsaydı, bugünden bu iş olmaz derdik. Ama 2020-2021 eğitim öğretim yılında ilk başlaması ve kademeli olarak geçilmesi iyi oldu.Milli Eğitim bu zamanda eksiklikleri tamamlayabilir. Bu sisteme uygun öğretmen yetiştirmek ve fiziki donanımı buna hazırlamak bu dönemde yapılacak önemli çalışmalar. Kariyer ofislerinin okullarda kuruluyor olması, rehberlik açısından olumlu bir gelişme. Uygulamada aşamasında ne ile karşılaşacağız? Zamanla bunu göreceğiz.
İYİ BİR BAŞLANGIÇ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM
MEF Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Mustafa Özcan:
Eğitim sistemimizde iki tane sorunumuz var, bunları çözersek, diğer sorunlar da kendiliğinden çözülür. Bunlardan bir tanesi öğretmenin niteliği ve kalitesi. Öğretmenlerimizi bu çağa hazırlarsak, o zaman o nitelikli öğretmenler sorunları çözecek. Açıklanan yeni lise modelinde öğretmen eğitimine yer verilmedi sonraya bırakıldı. Yeni lise reformu yöntem konusuna yoğunlaşmış. Türk eğitim sisteminin kanayan yaralarından birisi yöntemdir. Bilginin çocuğa nasıl kazandırılacağı ve bununla ilgili ortamın var olup olmadığı temel sorun. Şu anda bir müfredat ve bilgi sorunu yok. Türkiye'de yöntem sorunu var. Köy Enstitüleri bizim çok büyük tarihi zenginliğimizdi. Köy Enstitüleri'nde yaparak, yaşayarak, üreterek eğitim yapıldı. Bakanın ‘eğitim proje temelli olmalı, eğitim sorun çözerek yapılmalı' sözüne katılıyorum. Ders sayısının azaltılmasını destekliyorum. Yeni modelin bir faydası da hemen bu yıl uygulanmaması. Düşünmek, tartışmak ve daha da geliştirmek için vaktimiz var. Onun için iyi bir başlangıç olduğunu düşünüyorum.
