Selçuk Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Duran'ın üç yıl önce başlattığı araştırmalarıyla Akseki'nin Çukurköy dolayında ormanlık alanda ortaya çıkarılan yeni nohut türü basına tanıtıldı.

Tanıtıma Akseki Kaymakamı Mekan Çeviren, Prof. Dr. Ahmet Duran, Selçuk Üniversitesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali Ateş, Yard. Doç. Dr. Bekir Doğan, Araştırma Görevlisi Meryem Öztürk, Antalya Orman Bölge Müdürü Recep Kaşan, Akseki Orman İşletme Müdürü Halil Kısacık, orman mühendisleri ve köylüler katıldı.

Köyün adıyla anılan nohut türü, geçen yıl belirlenen yaklaşık 5 dönümlük alanda Antalya Orman Bölge ve Akseki Orman İşletme Müdürlüğü tarafından koruma altına alınmıştı.

-12 BİN BİTKİ ÇEŞİDİ-

Yeni nohut türünü ortaya çıkaran Prof. Dr. Ahmet Duran da, yeryüzünde bitkiler olmadan diğer canlıların yaşayabilmesinin mümkün olmadığına işaret etti ve ''Denizdeki hayvanlar da, karasal ortamdaki canlılar da varlığı bitkilere bağlıdır'' dedi. Duran şöyle dedi:

Denizlerde de su bitkileri vardır. Bazıları gözle görülemeyecek kadar küçük ama sonuç itibarıyla başlangıç bunlarla gerçekleşir. Dolayısıyla yeryüzündeki besin akışı içerisinde, beslenme zincirinde vazgeçilmez canlılar bitkilerdir. Baktığımız zaman yer yüzünde literatürlere geçmiş 400 bin civarında bitki var. Bunlardan 10 bin civarında tür düzeyinde Türkiye'de ve alt türleriyle birlikte 12 bin bitki çeşidi vardır.

Türkiye'nin büyüklüğü ile barındırmış olduğu bitki çeşitliliği arasında bir tezat vardır. Yani Dünyanın diğer coğrafyalarına göre coğrafyası çok küçük, bitki çeşitliliği çok fazla. Bunlar içerisinde yer yüzünde insanlığın birinci derecede ihtiyaç duyduğu iki bitki grubu vardır. Birisi buğdaygiller bir tanesi ise baklagillerdir. Yeryüzünde insanlığın besin kaynağı olarak bugün temel bitki grupları bunlardır.

Bu açıdan baktığımız zaman Türkiye baklagiller açısından dünyanın önemli merkezlerinden birisidir. Buradaki nohudumuz da bir baklagil üyesidir. Bu yönüyle Türkiye'de binin üzerinde baklagil bitkisi bulunmaktadır. Bunun da 400'ün üzerinde olanı sadece yeryüzünde Türkiye'de bulunmaktadır. Nohutlara geldiğimiz zaman, dünyada 45 civarında nohut türü vardır. Türkiye'de 12 nohut türü bulunmaktadır ve bunlardan 6 tanesi yer yüzünden sadece Türkiye'de bulunup, onlardan 2 tanesi de Akseki'de bulunmaktadır

O iki türden birisi ise buradaki türdür. Şu anda Türkiye'de bilinen nohutlar içerisinden en dar yayılışlı olanıdır ve üzerinde otlatma baskısı gibi veya kesim, yangın diğer inşaat ve yollar gibi nedenlerden dolayı bitkinin geleceği tehdit altındadır.''

-EN UZUN BOYLU TÜR-

Prof. Dr. Duran, nohut türünün yer yüzündeki en uzun boylu bir tür olduğunu sahip çıkılması gerektiğini anlattı. ''Kaybolsa ne olur'' diyemeyiz diyen Duran'ın, nohudun boyu 120 santimetreye kadar ulaşabiliyor ve dünya üzerinde yayılış alanı olarak yalnızca Akseki'nin Çukurköy, Çayırlıyer mevkisinde yetişiyor.

Dünya literatörlerine yeni giren bu bitki türünün koruma altına alınmasındaki büyük katkılarından dolayı Recep Kaşanın ismi bilimsel kurallar gereği Latinceye uydurulup ''kasani'' (cicer heterophyllum kasanii) olarak bu bitkiye verildi.

Akseki Kaymakamı Mekan Çeviren de, Türkiye'de 4 bin dolayında endemik bitki olduğunu ve bunun da 600 dolayında türünün Akseki çevresindeki Toroslar'da bulunduğunu söyledi.