Sosyolojik araştırmalarıyla tanınan siyaset bilimci ve aynı zamanda CHP'nin PM üyesi Prof. Dr. Binnaz Toprak, AKŞAM'ın dün manşetten duyurduğu araştırma sonucuna itiraz etti: 'AKP'liler arasında laik yaşam biçimini benimsemiş olanlar var. Çünkü eski ANAP'ın ve DYP'nin ortak sınıf seçmeni şimdi AKP'ye oy veriyor. Dolayısıyla tabanı tam bir koalisyonu yansıtıyor'

Metropoll Araştırma Şirketi'nin 'Müdahale yok, endişe var' tespitinin yapıldığı araştırma sonuçlarını, akademik araştırmalarıyla gündem yaratan siyaset bilimci ve aynı zamanda CHP'nin PM üyesi Prof. Dr. Binnaz Toprak 'Sadece ve sadece aşırı dindarlar AKP'ye oy veriyorlar' şeklinde yanlış imaj var. Öyle bir kitlesi olmadığı da anlaşılıyor. Türkiye'de ben her zaman için söylüyordum; şeriat korkusu meselesi zaten abartılmış bir konuydu.' İşte Prof. Dr. Binnaz Toprak'ın yorumları:

- 'CHP içinde en demokrat kesim Tunceli ve Artvin'den çıktı. Yüzde 70'i demokrat değil..', Ordu laikliğin garantörü müdür'e yüksek oranda evet':

Bu konuda AKP'li endişeliler de, yüksek oranda gerektiğinde askerin yönetimi ele alınması gerektiğini söylemiş. Bu tabloya bakıp da CHP'liler demokrat değil demek tuhaf. Öbürleri demokrat mı? Onların da yüzde 63'ü gerektiğinde asker yönetimi ele almalı diyor. 'Ordu laikliğin garantörü mü?' sorusuna, AKP'lilerin yüzde 68'i evet demiş. Şimdi dolayısıyla hem 'garantördür' diyor hem 'gerektiğinde ele almalıdır' diyor. Ama 'AKP hükümetini düşürmemelidir' diyor. Burada Sencar'ın vardığı sonuçlar birbiriyle çelişiyor. Telefonla olan anketler genelinde çok da sağlıklı sayılmıyor. Yüz yüze yapılan anketlerle aynı şeyler değil. Çünkü sadece telefonu olanlara soruyorsunuz. Tesadüfi örneklemelerle yapılmış bir araştırma değil...

İLK TEHDİT HEP EKONOMİKTİR

- 'En büyük korku laikliğe yönelik tehdit çıkıyor. İşsizlik ve fakirlik daha altta':

Şimdiye kadarki araştırmaların hiçbirinde Türkiye çapında böyle bir sonuç çıkmıyor. Türkiye'yi temsil eden örneklemlerin tümünde -bu yıllar boyunca- en büyük sorun olarak her zaman ekonomi çıkmıştır. Bu yıl yapılan anketlerde de bu böyle. Bu çok özel bir örneklem midir, telefonla yapmış olmaları mı bu farklı sonuçları çıkarıyor, bilmiyorum. Buna da şüpheyle bakıyorum.

- 'Yaşam biçimine müdahale yok ama endişe var ve Yaşama müdahale'ye yüzde 13.5 oranında evet':

Tabii birçok insanın yaşam biçimiyle ilgili endişeleri var Türkiye'de. Daha bir hafta önce yaşandı bunlar. Padişahla ilgili bir dizinin uyarı alması, AKP yönetiminden tepki görmesi, belediye yapılması yönünde karar almışken, Başbakan emir verdi diye, hemen yıkmaya kalkmaları, içki yasakları,24 yaş meselesi gibi... Zaten şimdiye kadar içki konusundaki Anadolu'da yapılan uygulamalar. Gençleri korumakla, trafik kazalarını önlemekle ilgili değil. Son zamanlarda bugüne kadar sürekli AKP'yi destekleyen liberal aydınlar bile endişelerini dillendiriyor. Dolayısıyla endişelerin bir kısmı yaşam tarzıyla ilgili bence, ben de buna dahilim.

AKP'Lİ DE DEMOKRAT DEĞİL

- 'AKP'li seçmenin de yüzde 68'ine göre laikliğin garantörü ordu':

Prof. Sencar, 'CHP'li seçmenler hiç demokrat değil' demiş. Ama buradaki AKP'li seçmenler de hiç demokrat falan çıkmıyor. Dahil olduğum birtakım araştırmalar da tam tersi çıktı. CHP'li seçmen, AKP'li seçmene kıyasla bu ordu meselesinde çok daha demokrat cevaplar verdi. Ali Çarkoğlu'yla birlikte 2006'da yaptığımız Türkiye çapındaki bir araştırmaydı. Şimdi bu Türkiye çapında filan değil. Onun için ne kadar güvenilir bir çalışma, görmeden bir şey söyleyemeyeceğim. Burada şu da anlaşılıyor. Şöyle de bir yanlış imaj var ya, 'sadece aşırı dindarlar AKP'ye oy veriyor' diye. Öyle bir kitlesi olmadığı da anlaşılıyor. Biz de biliyoruz. AKP'nin içinde de, oy verenler arasında da din meselesinde tedirginlik yaşayanlar olabilir. Orta sınıf insan da AKP'ye oy veriyor. Yüzde 47 oy aldığına göre. Sadece İslami yaşam tarzını yaşayanlar değil, AKP'ye oy verenler arasında laik yaşam biçimini benimsemiş insanlar da var.

ŞERİAT KORKUSU ABARTILDI

- 'Türkiye'ye şeriat gelmesinden korkuyor musunuz sorusuna yüzde 76.9 hayır'

Her zaman söylüyordum, şeriat korkusu zaten abartılmış bir konu. Buradan da birçok parti rant sağladı diye düşünüyorum. Çünkü hakikaten Türkiye'deki insanların büyük çoğunluğu şeriat istemiyor. Bunu daha önce de araştırmalarla saptadık. 'Şeriat isterim' diyenlerin oranı fevkalade düşük. Böyle bir rakam doğruyu gösteriyorsa, onun için memnun oldum. Hakikaten de Türkiye'nin böyle bir meselesi yok. Müdahale ayrı bir şey. Türkiye'nin giderek AKP'nin iktidarı altında daha muhafazakarlaştığından endişe duyanlar var. Ben de duyuyorum bu endişeyi. Yazdım da, söyledim de zaten... Özellikle Anadolu'da... Bunu İstanbul'da yaşayınca insan fark etmiyor. Çünkü İstanbul büyük bir metropol. Artık İstanbul'u dönüştürmeye kimsenin, hiçbir partinin gücü yetmez. İstanbul almış başını giden bir dünya metropolü. Ama öbür tarafta Anadolu'nun küçük şehirlerinde çok daha fazla muhafazakar bir yaşam tarzının hüküm sürmesi tabii ki söz konusu. Eskiye oranla daha muhafazakarlar...

- 'Ankete katılan AKP'lilerin de yüzde 51.6'sına göre toplum giderek dindarlaşıyor'

Ankete katılan bu yüzde 13 AKP'li, herhalde AKP'liler arasında, laik yaşam biçimini benimsemiş, ya da eşinin başı açık olan ya da İslami duyarlılıkları daha az olan bir kesim. O yüzden bu tür cevaplar çıkıyor. Çünkü İslami duyarlılıkları olan kesimler, gördüğüm kadarıyla genelde bu tür cevaplar vermiyor. AKP'nin tabanı bir anlamda koalisyon. Eski ANAP'ın, DYP'nin vs bu partilere oy verenlerin oylarını da toplayan bir AKP ve yüzde 47'ye de o şekilde vardı zaten. Bunlar arasında laik yaşam biçimini benimsemiş orta sınıftan çok insan var. Anladığım kadarıyla da bu tür cevapları verenler de onlar, bu yüzde 13'lük kesim...

İMAM NİKAHI ORANI HEP YÜKSEKTİR^

İnsanlar istiyorlarsa resmi nikahtan sonra imam nikahı da kıydırabilir diyenlerin oranı zaten Türkiye'de yüksek. O soru nasıl soruldu bilmiyorum ama .. Sırf resmi nikah ya da imam nikah olsun mu şeklinde sorduklarını sanmıyorum. Böyle bir soruya yüzde 69 çıkmaz.

Nebahat KOÇ / Akşam