YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan YÖK’ün yetkilerinin çok fazla olmasından şikâyetçi. “YÖK, şimdiki statüsünü muhafaza etmeye devam ederse bu durum üniversiteleri bitirir” diyen Özcan, bir konsensus sağlanarak YÖK’ün yeniden yapılandırılmasını istiyor. 

Özcan, YGS’de yaşanan skandallarla ilgili olarak da ÖSYM Başkanı Ali Demir’in süreci iyi yönetemediği ama istifasına gerek olmadığı kanaatinde. Demir’in kitapçıklarda şifre olduğunu sonradan öğrendiğini belirten Özcan, yine de Demir için soruşturma izninin verileceğini düşünüyor. ÖSYM içindeki ‘art niyetli’ kişilerin işi bu noktaya getirdiğini ifade eden Demir’e göre “Bir yönetici ile Artvin’deki bir dershane görevlisi ve bir avukat arasındaki bağlantı araştırılmalı.” 

Sınavsız giriş 
Öğrenciler üniversiteye sınavsız girecek şeklinde haberler çıktı. Ne zaman kalkıyor sınavlar? 
Sınavlar kalkmayacak sadece ilk sınavı kaldırmayı düşünüyoruz. YGS’yi kaldırıp yerine ‘Olgunluk Sınavı’nı getireceğiz. Ancak LYS aynen kalacak. Önümüzdeki yıldan itibaren Kıbrıs ve yabancı ülkelerde liseyi bitirmiş olanlar, dünyada akredite olmuş GCEAL türü bir sınava girmişse Türkiye’de üniversitelerde sınavsız okuyabilecek. 

Twitter’da Cumhurbaşkanı Gül, dün “YÖK, artık üniversiteleri kontrol altında tutmaya adanmış bir kurum olmaktan çıkmalı” diyor. Siz ne düşünüyorsunuz? 
Aynen Cumhurbaşkanımız gibi düşünüyorum. YÖK, şimdiki statüsünü muhafaza etmeye devam ederse bu üniversiteleri bitirir. YÖK üniversite yönetimlerine karışmayan, rektör atamalarıyla ilgilenmeyen sadece üniversitelerin akademik başarılarını arttırmak için imkânlar sunan özgürlükçü bir yapıya dönüşmeli. İdealimdeki YÖK budur. 

YÖK’ten herkes şikâyetçi. O zaman niye kaldırılmıyor… 
Değiştirmek için konsensüs olmalı. Denendi olmadı. Yeni anayasadan sonra YÖK Kanunu’nun değişeceğini, yetkilerinin kısıtlanacağını düşünüyorum. 

Eskiden YÖK ile hükümetin arası epey gergindi. YÖK, rejimin bekçisi gibi davranıyordu. Simdi ise YÖK’ü kurtarılmış bir kurum olarak görenler var. YÖK neden bu kadar siyasetin içinde kendisini görüyor? 
YÖK’ün işi rejim bekçiliği, iktidar partisi ile kavga değildir. Duyduğuma göre Erdoğan Teziç Hoca, Maliye Bakanlığı’ndan kadro istiyormuş, verilmeyince küsüyormuş. Benim de kadro isteğim zaman zaman geri çevriliyor ama küsmüyorum. Diyalog içerisinde bunu hallediyorum. 
YÖK kanununu kendi ideolojisiyle yorumlayanlar kendisini rejim bekçisi gibi görmüş. Belli kanunları kendinize göre yorumlayabiliyorsunuz. Mesela vakıf üniversiteleriyle ilgili kanunu bu üniversitelere karşı olmak için yorumlanıyordu. Çünkü bizden önceki yönetim üniversite eğitimini devletin vermesini istiyordu. Bu yüzden vakıf üniversitelerinin açılmasına karşı bir tavır vardı. Şimdi aynı kanunlarla 62 vakıf üniversitesi açtık. 

‘Rekabet fiyatı düşürecek’ 
Ama vakıf üniversiteleri bir ticarethane gibi çalışıyor… 
Vakıf üniversitelerinin ticarethaneye dönüştüğü eleştirileri doğru. Vakıf üniversiteleri ticari bir şirket gibi çalışamaz. Ancak maalesef ticarethane gibi üniversiteler de var. Ben de bundan şikâyetçiyim, bu şikâyetimi zaman zaman kendilerine de iletiyorum. Ama ne kadar para alacaklarına YÖK karışamıyor. Kanun bize bu konuda izin vermiyor. Umarım fiyatlarını düşürürler. Şimdi pek çok vakıf üniversitesi var, aralarında rekabet olacak ve bu fiyatları da aşağı çekecek diye düşünüyorum. Adı üzerinde bunların adı ‘vakıf’, öğrenciden para almamaları gerekiyor. Zengin insanlar kuruyor bu üniversiteleri, çok fahiş ücretler insanın garibine gidiyor. İlla para alacağım diyorlarsa cüzzi bir şey alsınlar ama bu da ne yani? 

Bir yıl tıp okumak 40 bin lira 
Bazı vakıf üniversitelerinin 2010-2011 yılı eğitim ücretleri şöyle: 
Koç Üniversitesi: Hemşirelik Yüksek Okulu 7 bin 500 TL, diğer programlar 29 bin TL, Tıp Fakültesi 40 bin TL. 
Sabancı Üniversitesi: Tüm lisans programları 27 bin 500 TL. 
Yeditepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Fakültesi 10 bin 750 TL, Tıp Fakültesi 26 bin 700 TL, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi 19 bin 250 TL, Eczacılık Fakültesi 24 bin TL, Diş Hekimliği Fakültesi 32 bin 400 TL diğer fakülteler 16 bin TL + KDV. 
Kültür Üniversitesi: Meslek yüksek okulları 9 bin 980 TL, Hukuk Fakültesi 19 bin 200 TL, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi 19 bin 700 TL, diğer fakülteler 18 bin 500 TL. 
Bilgi Üniversitesi: Lisans programları 21 bin 60 TL, meslek yüksek okulları 15 bin 12 TL, yüksek okul 16 bin 740 TL 
Bilkent Üniversitesi: Lisans programları 17 bin 900 TL. Doğuş Üniversitesi: İngilizce lisans 19 bin 380 TL, Türkçe lisans 18 bin 180 TL, meslek yüksek okulu 6 bin 300 TL. 
Diğer vakıf üniversitelerinin fiyatları ise 8 bin 500 TL’den başlayıp 15 bin TL’ye çıkıyor. 

‘YÖK’ün zararı yok öğrenciye’ 
Öğrenciler sürekli YÖK’ü protesto ediyor. Siz de öğretim görevlisi iken YÖK’ü protesto etmiş miydiniz? 
Hayatımda hiç YÖK protestolarına katılmadım. YÖK’ün varlığının öğrencilere bir zararı yok. Öğrencilerin hayatında YÖK’ün yeri de yok. Öğrencilerin tavırları siyasi, hiçbir öğrenci bana gelip sizin eğitim politikanız yüzünden zarar gördüm diyemez. Bu eğitimle alakalı bir şey değil… 

Hiç bu öğrencilerle konuşmayı denediniz mi? 
En son bu sabah söyledim. “Şu arkadaşlarla konuşayım, ne istiyorlar diye sorayım” dedim. Emniyet araya girdi izin vermedi. Ama gidip yanlarına konuşmak istiyorum. İsterlerse gelip bana da dertlerini anlatabilirler. Belki yüzlerce öğrenciyi kabul edemem ama temsilcileriyle görüşebilirim. Öğrenci temsilcileriyle sürekli temastayım. Onlarla da olurum… 

‘Ali Demir için izin verilir’ 
YGS sınavı ve sonrasında yaşananlarla ilgili neler düşünüyorsunuz? 
Ali Bey süreci iyi yönetemedi. Sınav güvenli ve başarılı bir şekilde yapıldı. Kişiye özel kitapçıklar hazırlandı. Kopya çekilmedi. 

Peki Ali Demir’e hiç telkinde bulunmadınız mı? 
Bu süreçte ne Ali Bey bize geldi bir şey sordu ne de biz ona bir şey söyledik. Ama kişiye özel kitapçığı ÖSYM’den biz istedik. 

Siz kitapçıklarda şifre olduğunu biliyor muydunuz? 
Ne biz ne de Ali Demir biliyordu. Bilseler şifreli kitabı basına verirler miydi? Şifrenin basında tartışıldığı günlerde bir akşam üzeri ÖSYM Yürütme Kurulu toplantıdaymış. Aradılar. Gittim. “Adana’da anlamadığımız bir durum var. Bin kitapçıkta cevaplar büyük şıkkın sağındaki çıkıyor” dediler. “Bu kadar canınızı sıkmayın” dedim, “Kopya var mı yok mu ona bakın” dedim… Mesela 2010’da da edebiyat sorularının cevapları 19. soruya kadar abcd şeklinde gidiyor. Bu da bir şifre mi yani? 

Ali Demir’in yerinde olsaydınız istifa eder miydiniz? 
Yerinde olsam ben de bırakmazdım. Bir öğrenciye bile ayrıcalık sağlanmışsa hemen istifa etmeli. Ama böyle bir durum yok. 

YÖK, Ali Demir için soruşturma izni verecek mi? 
13 Mayıs’ta geldi savcılığın talebi. Gelir gelmez 3 kişilik bir komisyon kurduk. Eğer bir suç varsa biz soruşturma izni veririz. Ali Demir’i korumak gibi bir tavrımız olamaz. Bizden bugüne kadar haklarında soruşturma istenen bütün rektörler için soruşturma izni verdik.