`Belediyeleri, idari mahkemelerdeki bilirkişiler mi idare edecek?'

ANKARA Büyükşehir Belediye Başkanı AKP'li Melih Gökçek, kentsel dönüşüm projelerinde en büyük engelin idari yargı kararları olduğunu belirterek, Ankara'da uygulanan kentsel dönüşüm projeleri içinde mahkemeye intikal eden tüm davaların belediye aleyhine sonuçlandığını kaydetti. Gökçek, "Yasaya uygun mu? Uygun. Neye aykırı? Neye aykırı olduğu belli değil. Bilirkişinin fikrine aykırı. Şunu anlamakta zorluk çekiyorum, acaba belediyeleri belediyeler mi yoksa idari mahkemedeki bilirkişiler mi idare edecek?" dedi.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, İçişleri Bakanlığı ve Türkiye Belediyeler Birliği tarafından Antalya'nın Serik İlçesi'ne bağlı Belek Beldesi'nde bulunan Maritim Pine Beach Resort'ta devam eden Belediye Başkanları Bilgilendirme Toplantısı'nda konuşma yaptı. Ankara'da uygulanan kentsel gelişim ve dönüşüm projeleri uygulama aşamasında karşılaştığı zorlukları anlatan Gökçek, "Kentsel gelişim ve dönüşüm projeleri için vatandaşlarımızın farkındalıklarını artırarak toplumun tutumunu olumlu yönde sevk edilmesi gerekir" dedi. Kentsel gelişim ve dönüşüm projeleriyle Türkiye için devrimsel nitelikte ciddi tatbikatlar başladığını kaydeden Gökçek, "Ankara'da 45 kentsel dönüşüm projesi uyguluyoruz. Özellikle belli bir takım hisselerde bu kentsel projeleri gerçekleştirirken birçok sıkıntılarla karşılaşıyoruz. Kamulaştırma konularında ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Belli bir takım avukatlar bu işleri meslek haline getirmiş durumda. Nereye el atsanız, hemen kamulaştırmasız el atma davalarıyla karşılaşıyoruz. Normal şartlar içinde 100 milyon değeri olan bir yer kamulaştırmasız el atma davaları sonucunda, bilirkişi raporlarının sonucunda 500 milyona 1 milyara kadar çıkmış oluyor. Bu konuda mutlaka yeni bir takım yasal düzenlemelerin yapılması lazım" diye konuştu.

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Türkiye Belediyeler Birliği ve İçişleri Bakanlığı'nın kamulaştırma bedelleri üzerinde ciddi çalışma yapıp yeni bir kanun çıkarılması gerektiğine dikkat çeken Gökçek, "Bunu mantıkla izah edebilmek mümkün değil. Kamulaştırma konusunda mutlaka ve mutlaka son 3 yıl içerisinde vatandaşın belirtmiş olduğu değerin ortalaması alınarak üst değer belirlenmelidir" dedi.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, konuşmasının devamında, "Kentsel dönüşümlerde en büyük engel idari yargı kararlarıdır" dedi. Ankara'da uygulanan kentsel dönüşüm projeleri içinde mahkemeye gidilip de kaybedilmeyen tek dava olmadığını ifade eden Gökçek, "Yasaya uygun mu? Uygun. Neye aykırı? Neye aykırı olduğu belli değil. Bilirkişinin fikrine aykırı. Burada şunu anlamakta zorluk çekiyorum, acaba belediyeleri belediyeler mi yoksa idari mahkemedeki bilirkişiler mi idare edecek? Hangi planlamayı yaparsak döner, hangisini yaparsak dönmez bu meçhul. Ankara ve İstanbul'da yüzlerce dava dönüyor" diyerek konuşmasını sürdürdü.

MAHKEMELER ÖNÜMÜZÜ TIKIYOR

Mahkemelerin şehircilik ilkeleri diye yazılı bir metin olmadığı için, şehircilik ilkelerine aykırı diye karar aldığını ileri süren Melih Gökçek, "Atatürk Orman Çiftliği'nin planını yaptık. Özellikle ODTÜ'nün Şehir Planlama Bölümü'nün önerilerini öngörerek yaptık. Ama enteresandır, Mimarlar Odası mahkemeye gitti. ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nden gelen bilirkişilerin raporu nedeniyle plan iptal edildi. ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nin şehircilik ilkeleri ayrı, Şehir Planlama Bölümü'nün şehircilik ilkeleri ayrı" diye konuştu.

İdare mahkemelerinin aldığı kararlarla belediyelerin önünü tıkadığını savunan Gökçek, "Dünyanın hiçbir ülkesinde idare mahkemeler yerindelik kararı vermez. İdarenin yerine tercih kullanmaz. Bilirkişinin esiri oluyoruz. Mahkeme kararlarını uygulamadığım için mahkum oluyorum" diyerek konuşmasına devam etti. İdari yapılanmanın mevcut durumuyla belediyelerin belli bir mesafeyi kat etmesinin mümkün olmadığını dile getiren Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, "Hesabımızı halka verecek durumda olsak çok daha büyük mesafeleri aşabileceğimizi düşünüyorum" dedi.

STK'LAR SİYASALLAŞTI

Melih Gökçek, Ankara'da sivil toplum örgütlerinin siyasallaşmış olduğunu ileri sürürek bu örgütlerden yararlanma yerine kavga halinde olduğunu söyledi. Meslek odaları başta olmak üzere sivil toplum örgütlerinin olaylara ideolojik baktığını ileri süren Gökçek, sivil toplum örgütlerinin yönetim modelinin değiştirilmesi gerektiğini savundu. Gökçek, "Sivil toplum örgütlerinin siyasallaşmasının önlenmesi için yönetim şekillerinin değişmesi lazım. Nasıl siyasi partiler yerel ve genel seçimlerde aldıkları oy nispetinde temsil ediliyorlarsa, sivil toplum örgütlerinde temsil oranın öyle olması lazım. Bu olduğu takdirde siyasallaşmanın önüne geçilir" diye konuştu.

`ODTÜ'YE DÜŞTÜYSENİZ MÜMKÜN DEĞİL'

Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin projelerinden örnekler veren Başkan Gökçek, "Ulaşım planlamasını yapmıyoruz. Belediye meclisine getirdiğimiz takdirde mahkemeden dönmeyeceğine inanmıyoruz. Falanca yere koyduğumuz kavşak mahkemeden dönecek. Mahkemeler ve bilirkişiler yerindelik kararı veremez, bizlere serbestlik vermesi lazım. Bir planlama yapıyorsunuz, yaptığınız planlamanın mahkemeden dönüp dönmeyeceğinin bir garantisi yok. ODTÜ'ye düştüyseniz mümkün değil, tamamen gidiyor" diye konuştu.

Melih Gökçek, idare mahkemelerinin hukuka uygunluğu değil kanuna uygunluğu denetlemesi gerektiğini savundu. "Hukuk kavramı kişiye göre değişiyor. Kanun dediğiniz zaman elinizde somut bir belge var. Ancak böyle olunca belediyeler ne yapacaklarına karar verebilirler" diyen Gökçek, parlamentoda yapılacak çalışmalarla bu sorunların ortadan kalkacağını savundu.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, Ankara'da özellikle bir derneğin belediyeye her konuda dava açtığını ileri sürdü. "Dava açıyorlar, yürütmeyi durdurma kararı getiriyor. Bazen harçları yatırmıyor dava düşüyor. Çankaya Belediyesi'yle el ele çalışıyor dernek. Bizim birçok projemizi engelledi" diyerek eleştirilerine devam eden Gökçek, Dikmen Vadisi Kentsel Gelişim ve Dönüşüm Projesi içinde belli bir takım ideolojik grupların direnciyle karşı karşıya olduklarını ifade etti. Ulus'ta uygulanmak istenen proje karşısında, Anafartalar Çarşısı için koruma kararı çıkartıldığını belirten Gökçek, "Ben belediye başkanı olarak ne yapacağım?" diye sordu.

DEĞER ARTIŞ VERGİSİ

Melih Gökçek, konuşmasını sonunda toplantıya katılan belediye başkanlarının soruları üzerine, belediyelere kaynak yaratılması için `Değer artış vergisi' adı altında yeni bir vergi kalemi getirilmesi gerektiğini savundu. Belediyelerin yaptıkları hizmet nedeniyle kişilerin evlerinde değer artışı olduğunu belirten Gökçek, "Değer artış vergisi sadece ilk satışta olsun, satarken yüzde 10 belediyeye verilsin. Ben yapmadan önce evin değeri 30 milyardı, ben yapınca 100 milyara yükseldi. Bu değer artışı bizim getirdiğimiz hizmet dolayısıyla oluştu. Hizmet giden yerde yüzde 10 belediye payı olsun" diye konuştu.

İLLER BANKASI KALKINMA BANKASI'NA DÖNÜŞÜYOR

İller Bankası Genel Müdürü Hidayet Atasoy ise İller Bankası'nın yapısı ve kredi- hibe destekleri hakkında konuştu. Atasoy, 1933 yılında kurulan İller Bankası'nın 2003 yılından itibaren yeni bir sürece girdiğini kaydetti. 2003 sonrası başlayan dönüşüm süreci çerçevesinde İller Bankasının bir anonim şirkete dönüştürülmesi için yasa tasarısı hazırlandığını belirten Hidayet Atasoy, "Hazırlanan yasa tasarına göre İller Bankası bir anonim şirket ve Kalkınma Bankası olarak sadece belediyelere kaynak sağlayacak. Bu yıl sonuna kadar da bu tasarının kanunlaşması inşallah gerçekleşir. Mahalli idarelerin şemsiye bankacılığını yapacak bir bankaya ihtiyacı var. Uluslararası finans kaynaklarına ulaşmasını sağlayan, onların teknik yapıda destek sağlayan bir kalkınma bankası şeklinde varlığını devam ettirmelidir. Bizim sunduğumuz yasa tasarısı da bu yapıda ve kısa süre içerisinde kanunlaşacağını umut ediyoruz" dedi.

Genel Müdürü Hidayet Atasoy, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Önümüzdeki dönemde belediyeler için daha çok proje hazırlayan, teknik danışmanlık ve Ar-Ge yapan bir kurum olacağız. Proje hazırlama safhasında mutlaka İller Bankası'na bir uğrayın. Yerel yönetimlere 598 projeyi hazırladık ve sunduk. Bugüne kadar Türkiye'de, 18 bin 103 proje tamamlanıp hizmete sunulmuştur. Kurumumuzun imzasının olmadığı bir metrekare yoktur. İller Bankası herşeyi para ile yapmıyor belediyelerin ortağı olduğu ve kardeş olduğu teknik bir kuruluştur. Teknik danışmanlık yapmakla mükelleftir." vatan