Hakkâri Çukurca’da 2009’da yedi askerin şehit olduğu mayın patlaması davasında hazırlanan ikinci bilirkişi raporunda da komutanların ihmaline vurgu yapıldı. Rapora göre, Hantepe üs bölgesine yasalara aykırı mayın tuzaklandı, teröristlerin gelme güzergâhına yerleştirilen mayınlarla ilgili personeli uyaracak hiçbir kroki oluşturulmadı.
Tümgeneral Gürbüz Kaya ve Tuğgeneral Zeki Es’in de bulunduğu altı asker hakkında Genelkurmay Askeri Mahkemesi’nde görülen davada hazırlanan ilk bilirkişi raporunda mayınların döşenmesinde komutanların sorumlu olduğu belirtiliyordu.
Rapora göre askerin attığı havan mermilerini bulan PKK’lılar bunlardan mayınlar oluşturup askere tuzak kurmuş, bu mayınları bulan askerler se komutanların emriyle yapılarını değiştirerek tekrar döşemişti. Askerler de bu yasak mayına basarak şehit düşmüştü. Bu rapora sanıklar ‘oturdukları yerden hazırlamışlar’ diye itiraz etmişti. Tümgeneral Fahri Kır başkanlığında bir heyet ikinci bilirkişi raporunu hazırladı ve 13 Ekim’de mahkemeye sundu. Raporda, komutan olan kusurları bulunduğu vurgulandı. Raporda ‘El Yapımı Patlayıcıların’ (EYP) kullanılmasının yasak olduğu belirtilip, “Anti personel mayın tanımı içine giren yapma mayınların kullanımı Ottowa sözleşmesi kapsamında yasaktır. Dost birliklerce bu mayınların kullanılması gerektiğinde uzaktan komutalı olarak kullanılması gerekir esası görmezden gelinmiştir” denildi. Olaydan sonra patlamanın olduğu yerde mayın temizliği yapılmasının da delilleri karartma şüphesi uyandırdığı ifade edildi.
Tuzakların koordinatı söylenmemiş
Bilirkişi raporunda, ‘alınan tedbirlerin yeterli olmadığı ve gerekli özenin gösterilmediği’nin altı çizildi ve “Bu husus kovuşturma safhasında ilgili personelin alınan ifadelerinde de anlaşılmaktadır” denildi. Raporda yer alan kusur ve eksikliklerin bazıları şöyle:
Şehit olan askerlerin görev yaptığı bölüğün ileriye intikaliyle ilgili gerekli dikkat ve özen gösterilmedi.
Tuzaklanmış patlayıcıların miktarları, koordinatları, geçitlerin giriş çıkış koordinatları tanımlayıcı bilgileri verilmedi.
Patlayıcıların döşendiği bölgeden bölüğün emniyetle geçişleri tamamlanıncaya kadar yeterli kılavuzlama hizmetinin usulune uygun olarak yerine getirilmedi.
Çukurca Cumhuriyet Başsavcılığının talimatı dışında şehit ve yaralıların tahliyesi dışında incelemesi tamamlanıncaya kadar olay mahallinde hiçbir faaliyetin gösterilmemesi gerekmemektedir. Bu kapsamda alarm ikaz ve ihbar istemi olarak kullanılan El Yapımı Patlayıcıların etkisiz hale getirilmesi hususunda taktik komuta yerindeki personelin usule uygun olmayan bu faaliyetlerini önlenmesi yönelik, herhangi bir gayret ve girişiminin olmaması, bir eksik olarak olarak görülmüştür.
Bölüğün güzergâhını değiştirilmesinde bölük komutanın sorumluluğunun bulunmaktadır.
