Hazine, elektrikte özelleştirmeye ilgiyi artırmak için vatandaşı kızdıracak bir formül üzerinde çalışıyor. Hazine'nin formülüne göre belediyenin aydınlatma faturası, vergi ve maktu bedel olarak 2 yolla vatandaştan alınacak.


Belediyelerin kamunun elektrik dağıtım şirketi TEDAŞ'a olan sokak aydınlatması borcu her geçen gün artarken hükümet sorunsuz tahsilat ve özelleştirmeye ilginin artması için "aydınlatma bedeli" faturasını vatandaşa yükleyecek bir formül üzerinde çalışıyor. Hazine'nin formülüne göre, vatandaşın aylık faturasına sabit bir ücret eklenecek ve aynı zamanda da Belediye Tüketim Vergisi (BTV) alınmaya devam edecek. Böylece vatandaş hem vergi hem de maktu değer olarak iki ayrı yolla aydınlatma bedellerini ödemekle yükümlü olacak.
TEDAŞ'ın maktu değer uygulaması nedeniyle BTV'nin kalkması gerektiğini savunduğu ancak Hazine'nin buna karşı çıktığı öğrenildi. Belediyelerin 2 milyar YTL'ye ulaşan aydınlatma bedeli borçları ise tahkim yoluyla silinecek.
 
Sanayi abonesi 2 YTL ödeyecek
Mevcut uygulamada, sokak aydınlatmasının faturası belediyelerle il özel idarelerinin sorumluluğunda bulunuyor. Ancak belediyelerin yıllardır aydınlatma bedellerini ödememekte diretmesi, özelleştirmenin de önünü tıkamaya başladı. Belediyeler ile tahsilat sorunu yaşamak istemeyen özel sektörün taleplerini göz önüne alan hükümet, haziran ayı sonuna kadar bir düzenleme yaparak, sokak aydınlatmasının sorumluluğunu vatandaşa yüklemeye çalışıyor. Hükümet böylece, özelleştirmeden beklenen gelirleri yukarı çekmeyi planlıyor.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), TEDAŞ ve Hazine Müsteşarlığı'nın koordinasyonunda devam eden mevzuat değişikliği çalışmalarında sona gelindi. Buna göre konut abonelerinin faturalarına her ay 50 YKr, sanayi ve ticarethane abonelerine ise 2 YTL'lik sabit bir ücret yansıtılacak. Şu anda elektrik faturalarından alınmakta olan ve belediyelere aktarılan Belediye Tüketim Vergisi (BTV) ise konut aboneleri için yüzde 5, sanayi aboneleri için de yüzde 1 oranında alınmaya devam edecek.
 
Hazine BTV'de ısrarlı
TEDAŞ, aydınlatma giderleri için vatandaşın faturasına yansıtılacak sabit ücret nedeniyle BTV'nin kaldırılmasını isterken Hazine ise buna karşı çıkıyor. Hazine, sabit ücretlerden yapılacak tahsilatın aydınlatma faturasını karşılayamayacağını belirterek BTV'nin kaldırılmasını kabul etmiyor. Sabit ücretlerden yılda 250 milyon YTL'lik tahsilat yapılırken sokak aydınlatmasının yıllık faturası 500-600 milyon YTL düzeyinde bulunuyor. TEDAŞ'ın aradaki bu fark nedeniyle sabit ücret oranlarını artırmayı teklif edebileceği belirtiliyor.

2008 yılı programına da giren "aydınlatma bedeli" sorunu için Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine, Maliye, Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlıkları ile TEDAŞ'ın ortaklaşa çalışarak, aydınlatma bedellerinin sürekli bir şekilde ödenmesini sağlayacak yeni bir düzenleme öngörüldü. Programda, yapılacak düzenlemeyle TEDAŞ'a yük oluşturmadan bedelleri kullanıcıların ödemesi ve özelleştirmenin kolaylaştırılmasının sağlanacağı belirtildi. Programa göre, 2006 yılında 3.9 milyar kWh'lik genel aydınlatma tüketimi gerçekleşirken bunun 2007 sonunda 4.1, 2008'de ise 4.3 milyar kWh olacağı öngörüldü. Aydınlatma genel tüketim içinde ortalama yüzde 2.2 oranında pay alıyor.

ELEKTRİKTE KİM NE ÖDÜYOR?
 
Perakende elektrik fiyatı                       (Kwh / YKr)
 
eski
yeni
Sanayi
11,629
13,28
Mesken
12,405
14,83
KÖİ Mesken
11,6
13,889
Ticarethaneler
14,505
17,239
Tarımsal Sulama
11,187
12,852
Aydınlatma
12,002
13,773
Şehit aileleri ve
muharip malul gaziler
7,94
9,681
(*) KÖİ: Kalkınmada öncelikli iller
 

 

Türkiye'de elektrik tüketimi
* Belediyelerin sokak aydınlatmasının yıllık bedeli, yaklaşık 500-600 milyon YTL
* Belediyelerin kamuya olan genel aydınlatma borcu 2 milyar YTL
* 2006'da 3.9 milyar kWh'lik genel aydınlatma tüketimi gerçekleşti
* Genel aydınlatma tüketiminin 2007'de 4.1, 2008'de 4.3 milyar kWh olduğu / olacağı öngörüldü.
* Elektrikte mevzuat değişikliği ile konut abonelerinin faturalarına her ay 50 YKr yansıtılacak.

 

Referans