Üç-beş yıla kadar 15-20 milyar dolarlık bir şirket oluşturabileceğimizi düşünmek istiyorum

 

Petrol devi BP'nin eski CEO'su Tony Hayward, Genel Energy International ile Vallares Plc.'nin birleşmesiyle doğacak Genel Energy Plc. şirketinin CEO'luk koltuğuna oturacak. Bu gelişmenin hemen öncesinde dünya petrol devi Exxon'un Kuzey Irak'a gelmesi, gözleri bölgeye çevirdi. Hayward, AKŞAM'ın sorularını yanıtladı:  

l BP gibi geleneksel bir petrol şirketinden ayrılıp, benzerlerinde çalışmak yerine, Vallares Plc'yi kurmanız ilginç. Neden bu yolu seçtiniz?
BP'yi bıraktığım zaman yine petrol ve gaz endüstrisinde kalmak istedim ama başka bir şirkete gitmek istemedim. BP'de yapmak istediğim her şeyi yaptım gerçekten.  Ben girişimci olmak istedim.  Nisan ayında şirketi kurma kararı aldık ve birkaç milyar dolar topladık ve daha sonra bu birleşme süreci gelişti.  

SEPİL'LE VİZYONUMUZ ORTAK 
l Bu aşamaya gelmenizin itici gücü nedir?
Yazın ortasında pek çok opsiyonu gözden geçirdik. Irak, Afrika ve Ortadoğu'da birkaç alternatifimiz vardı.  Ama sonunda Genel üzerinde karar kıldık. Birincisi varlıkları çok kaliteli. Normalde bu tarz varlıkları süper oyuncularda bulursunuz.  İkincisi, son derece iyi bir operasyon takımları var. Bu tarz bir yapı ile birleşmek çok önemli. Üçüncüsü de -ki bence en önemlisi bu- Mehmet Sepil ve benim yeni  Genel ile ne yapacağımız konusunda aynı vizyonu paylaşmamız.

 

Satın alma ve konsorsiyumla büyüyeceğiz
l Yeni Genel'in vizyonu ne olacak?
Şu anda Kuzey Irak bölgesinde dominant bir pozisyonumuz var ve bunu devam ettirmek niyetindeyiz. En büyük olmasa da bölgedeki en büyüklerden biri olacağız.Üç beş yıla 15-20 milyar dolar değerinde bir şirket oluşturabileceğimizi düşünmek istiyorum. Irak, Ortadoğu, Kuzey, Batı Afrika'da satın alma ve konsorsiyumlarla hızla büyüyen bir petrol şirketi yaşatmayı hedefliyoruz.

UZLAŞMA OLMAK ZORUNDA
l Pek çok büyük oyuncu Erbil ve Bağdat arasındaki anlaşmazlık nedeniyle yatırımlarını riske atmak istemedi. Sizin endişeniz oldu mu?
Politik tartışmalar kendi içinde çözülecektir. Burada Erbil ile Bağdat arasında bir uzlaşma olmak zorunda. Ne olacağını hiç kimse bilemez ama her iki tarafı da tatmin edecek bir uzlaşma olmak zorunda.

ERBİL'DE İKİNCİ DİL TÜRKÇE
TÜRKİYE'den Kuzey Irak'a müthiş bir doğrudan yatırım yapılıyor. 7.5 milyarlık büyük bir yatırımdan bahsediyoruz. Tabii, bu ticari olurken çok büyük bir kültürel entegrasyon da geçekleşiyor. Kiminle konuşsanız, ikinci dil olarak Türkçe, üçüncü dil olarak İngilizce konuşuyorlar. Arapça konuşmamasını da ilginç bir not olarak belirtmek isterim.

ZORLUKLAR SİYASİ
l Erbil'de insanlar Genel'in yeni CEO'su olacağınızı duyunca nasıl tepki veriyor?
Hemen herkes son derece olumlu tepki veriyor. Biraz şaşırdılar sanıyorum. Benim için daha önce hiç yapmadığım şeyleri yapmak çok önemli. Genel'in büyüyerek, çok önemli bir Türk şirketi olmasını istiyoruz.  

l Burada karşılaşacağınız en büyük zorluk sizce ne olacak?
Burası son derece güvenli bir bölge. En büyük zorluklar siyasi. Bu, petrol ve gaz endüstrisinde çok sık rastlanan bir durum değil. Bu endüstri genel olarak 2 şeyle karakterize edilir: Teknoloji ve siyaset. Burada çok fazla teknolojiye ihtiyacınız yok ama çok fazla siyaset yönetimine ihtiyacınız var.

Doktorasını Türkiye üzerine yaptı
EDINBURGH Üniversitesi'nde doktora yaparken, Antalya'nın güneyindeki, Finike-Kaş bölgesinin jeolojisini çalıştım. Bu üç yıllık doktora projesini Maden Tetkik Arama Enstitüsü (Tükçe söylüyor) projeyi finanse etti. Ben 79, 80 ve 81 yıllarında her yıl 5 ay Kaş'ta yaşadım.  Kaş o zamanlar küçük bir balıkçı köyü idi. 1979, 80 ve 81'de. Biraz Türkçe öğrendim, onlar biraz İngilizce öğrendi. Çok eğlenceliydi. BP'de çalışırken, Bakü-Tiflis-Ceyhan projesinde de rol aldım. Sanırım benim Türkiye'deki geçmiş tecrübelerim benim Türkleri ve çalışma ortamını anlamama neden oluyor.

Büyük oyuncular gelecek
l Exxon'un Kuzey Irak pazarına girmesinin ardından, diğer büyük oyuncuların da bölgeye gelmesini bekliyor musunuz?
Sanıyorum, diğerleri de Exxon'u takip edecek. Ama bu bir yer sorunu. Çünkü artık çok fazla yer kalmadı. İlk süper oyuncu, kendisine daha büyük yer yaşatacak. Exxon ilk büyük oyuncu. 

l Diğerleri geç mi kaldı diyorsunuz?
Sanırım bir, en fazla iki tane gelebilir artık. AKŞAM