Ge­çen ay yü­rür­lü­ğe gi­ren Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­n’­da­ki hak­sız söz­leş­me şart­la­rı­nı dü­zen­le­yen yö­net­me­lik Res­mi Ga­ze­te­’de ya­yım­lan­dı.

Do­lan­dı­rı­cı­lı­ğa en­gel

Ye­ni çı­ka­rı­lan yö­net­me­lik, tü­ke­ti­ci­le­rin söz­leş­me yo­luy­la do­lan­dı­rıl­ma­la­rı­nı, güç­lü ta­ra­fın bü­tün şart­la­rı­nı tü­ke­ti­ci­li­le­re da­yat­ma­sı­nı en­gel­le­me­yi he­def­li­yor.Tü­ke­ti­ciy­le mü­za­ke­re edil­me­den söz­leş­me­ye ko­nan, dü­rüst­lük ku­ra­lı­na ay­kı­rı dü­şe­cek bi­çim­de tü­ke­ti­ci aley­hi­ne den­ge­siz­li­ğe ne­den olan şart­lar, ‘hak­sız şar­t’ sa­yı­la­cak. Do­la­yı­sıy­la bu şart­lar tü­ke­ti­ci aley­hi­ne iş­le­ti­le­me­ye­cek.

Mü­za­ke­re esas ola­cak

Ban­ka ya da di­ğer ki­şi ve şir­ket­le­rin ön­ce­den ha­zır­la­dı­ğı ve tü­ke­ti­ci­nin içe­ri­ği­ne et­ki ede­me­di­ği söz­leş­me­ler, ‘tü­ke­ti­ci ile mü­za­ke­re edil­me­miş söz­leş­me­’ sa­yı­la­cak. Yö­net­me­lik­te hak­sız söz­leş­me şart­la­rı tek tek be­lir­len­di.

Bu­na gö­re, söz­leş­me­yi dü­zen­le­yen, bir fii­li ve­ya ih­ma­li ne­de­niy­le, tü­ke­ti­ci­nin ha­ya­tı­nı kay­bet­me­si, ya­ra­lan­ma­sı ve­ya mad­di za­ra­ra uğ­ra­ma­sı ha­lin­de so­rum­lu­luk­tan kur­tu­la­ma­ya­cak.

Abar­tı­lı taz­mi­nat ya­sak

Söz­leş­me­yi dü­zen­le­yen, sa­de­ce ken­di­si ta­ra­fın­dan be­lir­le­nen ko­şul­lar­da so­rum­lu­lu­ğu­nu ye­ri­ne ge­ti­re­ce­ği­ni, tü­ke­ti­ci­nin ise her hal­de ifa ile yü­küm­lü tu­tul­du­ğu­nu söz­leş­me­ye ya­za­ma­ya­cak.

Yü­küm­lü­lük­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­yen tü­ke­ticilerden orantısız biçimde yüksek tazminat talep edilemeyecek. Sözleşme düzenleyenler daha sonra şartları, mal veya hizmetin niteliğini tek taraflı değiştiremeyecek.

Ban­ka­la­ra ay­rı­ca­lık

Ye­ni yö­net­me­lik­te ban­ka­la­ra, özel­lik­le kriz dö­nem­le­ri­ne yö­ne­lik söz­leş­me­den tek ta­raf­lı cay­ma ay­rı­ca­lı­ğı da yer al­dı.Yö­net­me­li­ğe gö­re ban­ka­lar, ‘ö­nem­li bir se­be­bin var­lı­ğı­’ ha­lin­de söz­leş­me­yi tek ta­raf­lı ola­rak ve sü­re vermeksizin feshedebilecekler. Bunun için bankaların tüketiciyi derhal haberdar etmeleri yeterli olacak.

‘Önemli sebep’ belli değil

Yö­net­me­lik­te, önem­li se­bep­le­rin ne­ler ol­du­ğu açık­ça ifa­de edil­mez­ken, ne­ye ve ki­me gö­re önem­li ol­du­ğu­na iliş­kin de bil­gi yer al­ma­dı.
Bu dü­zen­le­me sa­ye­sin­de ban­ka­la­rın eko­no­mik kriz dö­nem­le­rin­de, söz­leş­me­yi tek ta­raf­lı fes­he­dip kre­di­le­ri ge­ri is­te­ye­bi­le­cek­le­ri be­lir­ti­li­yor.

ERDOĞAN SÜZER - BUGÜN GAZETESİ