Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Kanada-Türkiye arasındaki ilişkilerle ilgili olarak, ''Ticaret siyasetin anahtarı, ticaret aslında herşeyin anahtarı. Ticareti kuvvetlendirdiğimiz müddetçe, ümit ediyorum ki aramızdaki bazı problemler de ortadan kalkmış olacak'' dedi.

Çeşitli temas ve ziyaretlerde bulunmak üzere beraberindeki işadamı heyetiyle ABD'den Kanada'ya geçen Bakan Çağlayan, kaldığı Hyatt Regency Toronto Otelinde Türk işadamlarıyla bir araya geldi.

Burada yaptığı konuşmada, önce ABD'deki temaslarını anlatan Çağlayan, ticaretin ve karşılıklı yatırımların artırılması konusunda ABD'de önemli toplantılar gerçekleştirdiklerini söyledi.

ABD ile ticari ilişkilerin ''İki ülke arasındaki ticari engellerin kaldırılması, Türkiye'nin ABD'ye yaptığı ihracatı artırmak, karşılıklı yatırımların artırılması ve 3. ülkelerde ortak iş yapmak'' şeklinde 4 ayağı olduğunu belirten Çağlayan, mevcut ticari ilişkilerde karşılaşılan sıkıntıların giderilmesi konusunda görüşmelerde bulunduklarını bildirdi.

Bu çerçevede ABD'li yetkililerden birkaç senedir Türk tarım ürünleri ihracatına bu ülke tarafından uygulanan bazı engellerin kaldırılması konusunda söz aldıklarını kaydetti.

-ABD İLE KARŞILIKSIZ AŞK-

ABD'nin 26 trilyon dolarla dünyanın en büyük ithalatçısı olduğunaa işaret eden Zafer Çağlayan, ABD'nin Türkiye'ye ihracatının 8 milyar dolar, Türkiye'nin ise ABD'ye ihracatının sadece 3,3 dolar düzeyinde bulunduğunu söyledi. Çağlayan, ''Biz ifade ettik (birbirimizi seviyoruz ama bu karşılıksız aşka benziyor, biz sizi seviyoruz ama siz bize fazla bir şey vermiyorsunuz)'' diye konuştu.

Bakan Çağlayan, tercihli ticaret anlaşması başta olmak üzere ABD tarafına bazı önerileri olduğunu, bunların da gündeme girdiğini bildirdi.

ABD ve Kanada gibi ülkelerde ticarette yaşanan dengesizliğin sadece o ülkelerin suçu olmadığını kaydeden Çağlayan, ''Burada biz ne kadar Amerika pazarlarına kendimizi tanıttık, bunu da sorgulamamız lazım'' dedi.

Bakanlığa geldikten sonra ülke masaları programı başlattıklarını hatırlatan Devlet Bakanı, bu çerçevede Kanada, ABD, Almanya ve Çin'i eyaletler bazında incelemeye başladıklarını söyledi. ABD'de sadece California'nın tek başına ülke olsa bugün dünyanın 8. büyük ekonomisi haline geleceğine işaret eden Çağlayan, tek başlarına trilyon dolara yakın ticaretleri bulunan eyaletleri tek tek inceleyeceklerini dile getirdi.

Bakan Çağlayan, ABD'li işadamlarının 3. ülkelerde Türk işadamlerıyla beraber iş yapmak konusunda çok istekli olduklarını da vurguladı.

-KANADA'YA İLK TİCARET BAKANLI HEYET-

Kanada'ya ilk defa bir Bakan eşliğinde ticaret heyeti düzenlendiğini belirten Çağlayan, ''Bunun çeşitli sebepleri vardı. Ama bunun hepsini bir tarafa bırakıyoruz'' dedi.

Kanada'ya ile ticarette Türkiye aleyhine ciddi bir açık bulunduğuna dikkat çeken Çağlayan, Kanada'ya en yüksek ihracat rakamının 2008 yılında olduğunu, bunun da sadece 560 milyon dolar düzeyinde kaldığını ifade etti.

Bakan Çağlayan, Kanada'nın, Türkiye'ye ihracatının 1,5 milyar dolar düzeyinde bulunduğunu bildirdi.

2009 yılında düşen ihracatın 2010 yılında yüzde 30 düzeyinde arttığını dile getiren Çağlayan, Kanada'nın dünyanın 10. büyük ekonomisi, 10. büyük ihracatçısı ve 10. büyük ithalatçısı olduğunu kaydetti. Çağlayan, ''Kanada'yı eyaletler bazında sektörleri ve ticaret yapısını inceledik. Çalışmalarımızı bu doğrultuda yaparak ülkenin ithalat kalemlerine göre sektör temsilcilerimizi getirdik'' diye konuştu.

-TÜRK DİYASPORASI KURULMALI

Kanada Avam Kamarası'nın Ermeni meselesi nedeniyle aldığı karar sonrasında geçmişte bazı problemler yaşandığını kaydeden Çağlayan, ''Ticaret siyasetin anahtarı, ticaret aslında her şeyin anahtarı. Ticareti kuvvetlendirdiğimiz müddetçe ümit ediyorum ki aramızdaki bazı problemler de ortadan kalkmış olacak'' dedi.

Kanada'nın 323 milyar dolarlık ithalatı olan bir ülke olduğuna dikkat çeken Çağlayan, sadece yüzde 1 pay alındığında, bu ülkeye ihracatın 3,5 milyar dolar olacağını söyledi. Kanada'yla ticaret için hiçbir engel bulunmadığını vurgulayan Çağlayan, Kanada'ya otomotiv ihracatına da başlandığını, Ford Connet'in bu ülkeye geldiğini söyledi.

Toronto Üniversitesi'nde bir toplantıya katıldığını da belirten Çağlayan, toplantıda Türkiye'nin ekonomideki başarısını dik, gururlu bir şekilde anlattığını kaydetti.

Üniversitede Türkiye'den gelip eğitim görenleri gördüğünü ve onları da toplantıya çağırdığını belirten Çağlayan, öğrencilerin de Türkiye'nin bir gücü olduğunu ve onların da ticarete destek olacaklarını bildirdi.

Çağlayan, şöyle konuştu:
''Artık Türkiye'nin de kendi diasporasını kullanmasının zamanı geldiğinin farkına varması lazım. Şimdi Türkiye de Türk diasporasını en iyi şekilde kullanacak. Talebemiz, çalışanlarımız, kimler varsa topyekün, beraber kullanıp, onlardan her birinden ticaret ataşesi gibi faydalanacağız. Bulunduğumuz ülkenin vatandaşı olacağız. Ama asimile olmayacağız, dilimizi ve dinimizi kaybetmeden siyasette de ticarette de olacağız. Buradaki Ermeni nüfusu 100 bini geçmez. Türkiye'den ise 50 bin kadar kişi var. Ermenilerin Fransa'da, Kanada'da diasporası varsa, biz de kendi diasporamızı kullanacağız.''

-18 AYDA 63 ÜLKE-

Ticaretin geliştirilmesi için yaptığı gezilere de değinen Çağlayan, dış ticaretten sorumlu Devlet BaKanlığına geleli 18 ay olduğunu, bu süre içinde Kanada'nın ziyaret ettiği 63'üncü ülke olduğunu söyledi.

Ülke temaslarının önümüzdeki hafta da devam edeceğini anlatan Çağlayan, önümüzdeki hafta salı günü Nahçıvan'a, oradan sonra Gürcistan, hafta sonu da Hong-Kong, Çin ve Japonya'yı ziyaret edeceklerini bildirdi.

Çağlayan, ''Japonya'ya ilk defa bir gıda ticaret heyeti götüreceğiz. Japonya'nın sadece 60 milyar dolarlık gıda ithalatı var. Buna yönelik işadamlarıyla Japonya'yı ziyaret edeceğiz'' dedi.

İşadamlarına seslenerek ''arkadaşlar gidemediğin yer senin değildir'' diyen Çağlayan, bu mantıktan hareketle tüm dünya ülkelerine ulaşmayı hedeflediklerini söyledi. Daha fazla ihracat ve iş için koşturmak gerektiğini kaydeden Çağlayan, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi başta olmak üzere bir çok işadamı ve gazeteciyi neredeyse kardeşlerinden bile fazla gördüğünü söyledi. Zafer Çağlayan, ''Koşturmamız lazım, iş olacaksa 23 kere daha geliriz, hiç üşenmeyiz'' dedi.

-BÜYÜKELÇİ AKGÜNAY-

Türkiye'nin Kanada Büyükelçisi Rafer Akgünay da Ermeni meselesi nedeniyle iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin düzeyinin düşük olduğunu, Ermeni meselesinin başlarını ağrıtan bir konu olduğunu, şimdi bir parça da olsa bu konunun geriye itildiğini söyledi.

İki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmemesinde ikinci konunun hukuku alt yapının olmayışı olduğunu ifade eden Akgünay, bu konuda bazı anlaşmalarla ilgili müzakerelere başlandığını bildirdi.

Türk Hava Yolları'nın 2009'da haftada 3 kez olmak üzere İstanbul-Toronto seferlerini başlattığını hatırlatan Büyükelçi, bu seferlerin haftada 7'ye çıkarılması ve Montreal'e de sefer başlatılması konusunda yoğun çalışma içinde bulunduklarını da kaydetti.

Toplantıda ülke hakkında bilgi veren Kanada Ticaret Müşaviri Feridun Başer de 34 milyon nüfuslu Kanada'nın dünyanın Rusya'dan sonra ikinci arazi büyüklüğüne sahip olan ülkesi olduğunu bildirdi.

10 milyon kilometrekare büyüklüğündeki Kanada'nın 10 eyalet ve 3 bölgeden oluştuğunu anlatan Başer, güneyde eyaletler, kuzeyde ise bölgeler olduğunu söyledi.

Ticarette ABD'ye bağımlı Kanada'nın çok ciddi ithalatı bulunduğunu belirten Başer, Türkiye'nin Kanada'nın dış ticaretindeki payının sadece binde 2 olduğunu dile getirdi. Kanada'nın çok ciddi bir dış ticaret ülkesi olduğunu vurgulayan Başer, Kanada'daki işgücünün yaklaşık 5'te 1'inin dış ticaretle ilgili işlerden ekmek yediğini ifade etti.

A.A.