TBMM Genel Kurulunda, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasında değişiklik öngören tasarı, kabul edilerek, yasalaştı.

Kanuna göre, emekli aylıklarının hesaplanmasında kullanılan güncelleme
katsayısı, her yılın aralık ayında açıklanan TÜFE ile o yılın GSYİH
gelişme hızının yüzde 30'unun toplamına bir tam sayının ilave
edilmesiyle bulunacak.

İşçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin
başkanlığına ve yönetim kurullarına seçilenler, bir veya birden fazla
işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri ses ve saz
sanatçıları, düşünür ve yazarlar, hayat kadınları, jokey ve antrenörleri
de sigortalı sayılacak.

Düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa devlet memuru
olanlar, genel sağlık sigortası kapsamına alınacak. Köy muhtarları, uzun
vadeli sigorta kapsamından çıkartılarak, tarım sigortalısı sayılacak,
tarımsal faaliyette bulunanlar gibi sigorta primi ödeyecek.

YURT DIŞINA GÖTÜRÜLEN TÜRK İŞÇİLERİ

Ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç ev hizmetlerinde çalışanlar,
sigorta kapsamı dışında tutulacak.

Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde işverenler
tarafından çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, kısa vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümlerine tabi olacak. Bu
kişiler, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde,
haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanabilecek. Bu kapsamda
isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sağlık
sigortalı primi alınmayacak.

EMZİRME ÖDENEĞİ

Sigortalıya, hastalık ve analıktan dolayı ortaya çıkan iş görememezlik
süresince, günlük iş görememezlik ödeneği verilecek.

Emzirme ödeneğinden sigortalı kadın, sigortalı erkeğin çalışmayan eşi
ile BAĞ-KUR'lular da yararlanacak. Bu kişilere, çocuğun yaşaması
şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve SGK Yönetim Kurulunca
belirlenen, bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği
verilecek.

Emzirme ödeneğinden yararlanmak için doğumdan önceki bir yıl içinde en
az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olma şartı
aranacak.

Genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü
borcunu ödemeyen BAĞ-KUR'lu, emzirme ödeneğinden yararlanamayacak.

İş görememezliğine neden olan rahatsızlık ve hastalık nedeniyle
sigortalılığı sona erenler de işten ayrıldığı tarihten itibaren 300 gün
içinde çocukları doğarsa, analık sigortası haklarından yararlanacak.

Doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödeyen bu
kişilere, emzirme ödeneği verilecek.

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı
halinde verilecek iş göremezlik ödeneği; yataklı tedavilerde günlük
kazancının yarısı, ayakta tedavilerde ise üçte ikisi tutarında olacak.

MALULLÜK KOŞULLARI

SSK'lı ve BAĞ-KUR ve kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren devlet
memuru olanlar, meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybetmeleri
durumunda malul sayılacak. Ancak, çalışma gücünü işe girmeden önce
kaybettiği belirlenenler malullük aylığı alamayacak, yedek subay ve er
olarak silah altındayken malul olanlara bu hüküm uygulanmayacak.

Devlet memurları ve BAĞ-KUR'lularda malullük aylığı; prim gün sayısı 9
bin günden az olan sigortalılar için 9 bin gün üzerinden, 9 bin gün ve
daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden
hesaplanacak. SSK'lılar için ise prim ödeme gün sayısı, 7 bin 200 gün
olacak.

Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık
bağlama oranı 10 puan artırılacak.

Malullük aylığı almaktayken, kanuna göre veya yabancı bir ülke
mevzuatına göre çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya
başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilecek.

Kanuna tabi olarak çalıştıkları süre zarfında, prime esas kazançları
üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile Genel Sağlık
Sigortasına ait prim alınacak.

Malullük aylığı bağlanabilmesi için en az 10 yıl sigortalı olma ve
toplam bin 800 gün prim ödeme şartı aranacak. Ancak, başka birinin
bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar bu hüküm dışında
tutulacak. Bu kişilerde, bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları bildirilme şartı aranacak.

2048'DE EMEKLİLİK YAŞI 65 OLACAK

İlk defa kanun kapsamında sigortalı olan devlet memuru ve
BAĞ-KUR'lularda, kadın 58, erkek 60 yaşını doldurma ve en az 9000 gün
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olma şartıyla
emeklilik aylığı bağlanacak.

Emeklilikte aranan 58-60 yaşına kademe getirilecek. Buna göre
emeklilikte; 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 tarihleri arasında
kadınlarda 59, erkeklerde 61; 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri
arasında kadın için 60, erkek için 62, 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041
tarihleri arasında kadınlarda 61, erkeklerde 63; 1 Ocak 2042 ile 31
Aralık 2043 tarihleri arasında kadınlarda 62, erkeklerde 64; 1 Ocak 2044
ile 31 Aralık 2045 tarihleri arasında kadınlarda 63, erkeklerde 65; 1
Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 tarihleri arasında kadınlarda 64,
erkeklerde 65 yaş şartı uygulanacak. Kadın ve erkeklerde 2048 yılından
sonra emeklilik yaşı 65'de eşitlenecek.

SSK'DA PRİM ÖDEME GÜN SAYISI 7200'E ÇIKACAK

SSK kapsamında çalışanlarda aranan prim ödeme gün sayısı, 7000'den
7200'e çıkacak. Yaş hadlerinin uygulanmasında da prim gün sayısı
şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri, esas alınacak.

Sigortalılar, en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi bildirilmiş olmak koşuluyla yaşlılık aylığı alabilecek. Ancak prim
ödeme gün sayısına kademe getirilecek.

Çalışma gücündeki kayıp oranı, yüzde 50 ile yüzde 59'u arasında olduğu
anlaşılan sigortalılarda en az 5760, yüzde 40 ile yüzde 49 arasında
olduğu anlaşılan sigortalılarda ise en az 6480 gün uzun vadeli sigorta
kolları primi ödeme şartı aranacak.

Doğuştan özürlü olan devlet memurları, 15 yıllık hizmetlerinin ardından
istemeleri halinde emekli olabilecek.

Bakıma muhtaç çocuğu bulunan sigortalı kadınlar, 20 yıl çalıştıktan
sonra 25 yıl çalışmış gibi kabul edilerek emekli olabilecek.

AYLIK BAĞLAMA ORANI

Erken yaşlandığı tespit edilmiş sigortalıların diğer koşulları
sağlamaları halinde yaşlılık aylığından yararlanabilmelerini olanak
sağlayan yaş sınırı, 50'den 55'e çıkartılacak.

Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortalarına tabi geçen toplam prim ödeme gün sayısının, her 360 günü
için yüzde 2 olarak uygulanacak. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler
orantılı olarak dikkate alınacak, ancak aylık bağlama oranı, yüzde 90'ı
geçemeyecek.

Sigortalıların yaşlılık aylığı hesaplanırken, kanunun yürürlüğe girdiği
tarihe kadar olan süreleri eski mevzuata, kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonraki çalışma süreleri ise yeni mevzuata göre oransal olarak
hesaplanacak. İkisinin toplamı sigortalının yeni yaşlılık aylığını
oluşturacak.

Mevcut sigortalıların hak kaybını önlemek için yüzde 2 olan aylık
bağlama oranı, 10 yıl tamamlanıncaya kadar yüzde 3 olarak uygulanacak.

30 Nisan 2008'den itibaren sisteme giren sigortalılarda uygulanacak olan
aylık bağlama oranı ise yüzde 2 olacak. Böylece 30 Nisan ile kanunun
yürürlüğe gireceği 1 Ekim 2008 tarihi arasında sigortalı olanların, eski
mevzuattan yararlanmasının önüne geçilmiş olacak.

KISMİ YAŞLILIK AYLIĞI

BAĞ-KUR'lular, 8 Eylül 1999 tarihinden 30 Nisan 2008 tarihine kadar ilk
defa sigortalı sayılan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşını doldurmuş ve
25 yıl sigorta primi ödemiş olması veya kadınlarda 60, erkeklerde ise 62
yaşını doldurmuş olup, en az 15 yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta
primi ödenmesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanacaklar.

Söz konusu süre içinde ilk defa sigortalı olan devlet memurlarında ise
kısmi yaşlılık aylığından yararlanmada, kadınlar 58, erkekler 60 yaşını
doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya 61 yaşını
doldurması ve en az 15 yıl prim ödemesi şartı aranacak.

ÖLÜM AYLIĞINDAN YARARLANMA KOŞULLARI

Ölüm aylığından yararlanabilmek için devlet memurları ve
BAĞ-KUR'lularda, en az bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi ödeme şartı aranacak. Ancak, SSK'lılarda bu şart,
borçlanma hariç, 5 yılda 900 prim gün olacak. Genel sağlık sigortası
primi dahil prim ve prime ilişkin borcu bulunan BAĞ-KUR'lu hak sahibine
ölüm aylığı bağlanmayacak.

Ölen sigortalının dul eşine hesaplanan aylığının yüzde 50'si bağlanacak.

Dul eşin aylık bağlanmış çocuğu yoksa, sigortalı olarak çalışmıyor veya
kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık da almıyorsa, aylık bağlama
oranı yüzde 75 olacak.

Kanun kapsamında çalışmayan veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya
aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi
halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını
doldurmayanlar; Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az
yüzde 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılanlar; yaşları ne olursa
olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan
kızlara ise ölen sigortalının hesaplanan aylığının yüzde 25'i bağlanacak.

EVLENME VE CENAZE YARDIMI

Hak sahiplerine verilecek cenaze yardımı tutarı, SGK Yönetim Kurulunun
teklifi ve Bakan'ın onayıyla belirlenecek. Kız çocukları, aylık veya
gelirinin 2 yıllık tutarı kadar evlenme yardımı alacak. Evlenme ödeneği
alan hak sahibinin, aylığının kesildiği tarihten itibaren 2 yıl içinde
yeniden hak sahibi olması halinde, 2 yıllık sürenin sonuna kadar gelir
veya aylık bağlanmayacak. Bu durumda olanlar, bu kanun veya bu kanundan
önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya
aylık bağlanmış olan kişiler kapsamında, genel sağlık sigortalısı
sayılacak.