Semt semt, bölge bölge beyazperdeye yansıyan İstanbul'u gösteren Özgüç, İstanbul'u en iyi kullanan filmleri de anlattı.

40 yıldır yazan bir gazeteci ve Türk sinema tarihini aydınlatan binlerce belge, bilgi ve dokümanı arşivleyen önemli bir isim Agah Özgüç. Ve şimdi, her biri kaynak niteliğinde olan kitaplarına bir yenisini daha ekledi ve 'Türk Sinemasında İstanbul' kitabını geçtiğimiz aylarda yayımladı.

Boğaziçi, İstiklal, Haydarpaşa, trenler, taksiler, ara sokaklar... Özgüç kitabında, semt semt, bölge bölge İstanbul'un beyazperdeye yansıyan yüzünü yansıtırken, ayıntılarla ve rakamlarla önemli bir kaynak-kitaba imza atıyor. Kitabında onlarca anı ve ayrıntıya da yer veren Özgüç 'Türk Sinemasında İstanbul'u anlattı:

''Yıllardan beri bu konuyla ilgili notları dosyalıyorum zaten. Ön hazırlıktan sonraki 4 aylık sürede kitabı hazırladım. Bu 'Yeşilçam Üçlemesi' diye başlattığım projenin ilk kitabı. İkincisi 'Yeşilçam Aşkları', üçüncüsü 'Türk Sinemasının Marjinalleri ve Orijinalleri' olacak. Araya başka kitaplar girebilir ama bu üçleme yavaş yavaş çıkacak.

Zamanla aldığım notlar üzerinden bu çalışmayı yaptım. Bu kitapta yazamadığım bazı bölümler oldu ama ikinci baskıda eklenecek. 'Tek mekanlı filmler' gibi konular da ikinci baskı olacak.

İSTANBUL'LA İLGİLİ TEK KAYNAK

Bu Türk sinemasındaki İstanbul'la ilgili tek kaynak. Filmlerde kullanılan mekanların hikayesini anlatıyorum. Mekanların önemi, işlevi, sahipleri, çekimlerde gerçekleşen olaylar... Tek tek inceleyerek anlatmaya çalıştım. O mekanların çoğu şimdi yok, bu yüzden de ayrı bir önemi var.

İstanbul öyle bir mekan ki, neresinden bakarsanız bakın sinematografik bir görüntüsü var. Bizden önce yabancılar keşfetti. Bu filmlere baktığınız zaman o İstanbul'u - özellikle eski İstanbul'u - rahatlıkla görebiliyorsunuz. İstanbul'un şimdi alışveriş cenneti haline geldiğini gördükçe eski İstanbul'u özlememek elde değil. Yabancılar için de cazip olan eski İstanbul'du zaten. Şimdi o doku bozuldu. Çok az yer var geçmişten kalan...

İSTANBUL'U EN İYİ KULLANAN FİLMLER

İstanbul'u en iyi kullanan filmler; Ah Güzel İstanbul (Atıf yılmaz) çok önemli film. Fatih Akın'ın 'Duvara Karşı' filmi de Türkiye'de geçen bölümünde İstanbul'u çok iyi kullanıyor. Reha Erdem'in 'Hayat Var'ı sayabiliriz. Yılmaz Erdoğan'ın 'Organize İşler'i de güzel görüntülere sahip. Teknik ilerleyince İstanbul'un görüntüleri güzelleşmeye başladı tabii. 'Uzak' da çok iyi. bazı görüntüler bilgisayarda yapılmış ama çok iyi. Zaten Nuri Bilge Ceylan fotoğrafçı olduğu için filmlerinde İstanbul'u çok iyi kullanıyor.

Bazı mekanlar çok iyi kullanılmış. Abraham Paşa Çiftliği çok entersan bir yer örneğin. Beyoğlu, İstiklal Caddesi'ni çok iyi görüntüleyen filmler var. Keza Boğaziçi, Rumeli Hisarı da öyle...

Değerlendirilemeyen yerler istanbul dışındaki yerler. Türkiye'nin her yerinde çok güzel mekanlar var çünkü.''

Türk Sinemasında İstanbul' Horizon International Yayıncılık etiketiyle kitapçılarda.

Hasan Cömert / ntvmsnbc