Yaz aylarının gelmesiyle birlikte kavurucu sıcaklar da bunaltmaya başladı. Peki sıcaklardan korunmanın en etkili yolu ne? Serinlemek için neler yapılmalı? Bu havalarda sağlığımızı nasıl korumalıyız? SABAH sordu, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hidroklimatoloji Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Zeki Karagülle yanıtladı:
Sıcaklarda ne kadar su içersek o kadar faydalı mı?
Normalde herkese 2-2.5 litre hatta bazen 3 litre su öneririz. Bunun bir litresini mineralli sulardan alması önemlidir. Meyve suyu ve çay da su yerine geçer ama yetersizdir. Günlük su ihtiyacı yaklaşık 10 bardaktır ama sıcak günlerde ve fiziksel aktivite yapanlarda bu 4.5 litreye yani 20 bardağa kadar çıkabilir. Elinizden su şişesinin eksik olmaması gereklidir. İlaç niyetine günde 8 bardak ya da 5 şişe maden suyu öneririm. Maden sularının etkisinden özellikle sıcaklarda yararlanmak gerekir. En doğrusu suyu ılık olarak içmektir. Midenin ısısı 38 derecedir. Buzlu su içildiğinde onun ısıtmak için midenin ısısı yükselir ve bu bir süre sonra terleme ve sıcak basması oluşur. Meyve çaylarını da elinizden düşürmeyin.

ŞEHİRLER ISIYI ÇEKİYOR
Hangi saatlerde duş almalı; soğuk duş mu, sıcak duş mu tercih edilmeli?
Çok sıcak veya buz gibi soğuk su ile değil oda sıcaklığına yakın sıcaklıkta suyla duş alın. Sudan ne kadar yararlanırsanız o kadar iyidir. Gün içinde çok bunaldığınızda duş alacak imkanınız yoksa; küçük bir mola verin, ellerinizi bileklerinize kadar suyun altına sokun, ensenizi ve alnınızı ıslatın. Vücudun uç bölgelerini ılık su ile yıkayın. Bu küçük önlemler vücudun serinlemesi için yardımcı olur.
Sizce sıcaklarda deniz kenarları mı yoksa ağaç altları mı daha güvenli?
Hava sıcaklığına uygun giyinen bir insanın, kendisini en rahat hissettiği sıcaklık 24 derecedir. Çok sıcak havalarda sorun çıkar. Deniz üzerinden gelen serin esintilerden yararlanılabilir. Ancak doğru saat seçilmezse; deniz suyu, güneş radyasyonunu yansıttığı için daha tehlikeli olabilir. Deniz kenarında esintiden yararlanmak için akşamüstü saatlerini tercih etmekte fayda var. Bu hava ciltle temas ettiğinde büyük bir rahatlama sağlar. Aynı rahatlamayı size hiçbir klima veremez. Her yeşil alan da yararlı değildir. Çimenler yerine ağaç gölgeleri, güneş ışınlarının size ulaşmasını zorlaştırır. Hava akımının en iyi olduğu yerler ağaç altıdır.

Çalışma saatleri çok sıcak günlerde değiştirilmeli mi?
Çok sıcak günler için bu tür uygulamalar denenebilir. Öğle tatili uzatılabilir; çünkü gün ortasında güneş ışınları çok dik gelir ve özellikle dış ortamda çalışan insanlar için sorun oluşturur. Ekvatora yakın ülkelerde öğle tatilleri daha uzun oluyor. Eğer mümkünse öğle tatilinde siesta yani öğle uykusundan yararlanmakta fayda var. Bu küçük mola vücudun kendini yenilemesine destek olur.
Şehir insanı sıcaklardan daha mı fazla etkileniyor?
Şehirlerde ısı adacıkları oluşur. Asfalt, güneş ışığını yansıtarak sıcağın daha fazla hissedilmesine neden olur. Özellikle çukur bölgelerin etrafı binalarla kaplıysa ve hava akımı önlenmişse; o merkezlerde ısı oranı da nem oranı da daha yüksektir. Yani şehir insanı aslında sıcakları daha fazla hisseder.

Havalar ısınınca hayatı yavaşlatın
Hareketlerinizi yavaşlatın: Ağır çalışmalar yavaşlatılmalı veya günün en serin zamanında yapılmalı. Risk altında olanlar en uygun serin yerlerde bulunmalı.
Hafif açık renkli kıyafetler ısıyı ve güneş ışınlarını yansıtır, vücudun normal sıcaklığını korumasına yardımcı olur. Sentetik kıyafetler yerine pamuklu kıyafetler tercih edilmelidir.
Vücut sıcaklığını artıracak yiyeceklerden kaçının: Protein gibi metabolik ısı üretimini ve aynı zamanda su kaybını artıran yiyeceklerden kaçınılmalı.
Su veya alkol içermeyen sıvıları bol miktarda için: Sıcaklarda alkollü içecekleri de içmemekte fayda var.
Doktor tarafından önerilmemişse tuz tabletlerini almayın: Tuz kısıtlayıcı diyette olanlar tuz tüketimlerini artırmadan önce mutlaka bir doktora danışmalı.
Klima bulunan alanlarda daha fazla zaman harcayın. Güneş altında kalmayın.
Çocukları ve küçük ev hayvanlarını kapalı otomobilde asla yalnız başlarına bırakmayın: Kapalı bir araçta sıcaklık 60 dereceye çıkabilir. Ölümle sonuçlanabilir.