25 Haziran 2006’da kaçırıldığından bu yana bölgedeki gerilim noktalarından birini oluşturan İsrailli asker Gilad Şalit’in serbest bırakılması konusunda taraflar nihayet anlaşmaya vardı. 5 yılı aşkın bir süredir İsrail ve Hamas arasında defalarca müzakere edilen takas için son turun geçen hafta Mısır’da başladığı ve dün noktalandığı öğrenildi. Hamas’ın üst düzey yetkililerinden Mahmud Zahar’ın da katıldığı görüşmelerde, taraflar esir değişimi konusunda anlaştı.
Ayrıntıları resmi olarak henüz duyurulmayan anlaşmaya göre Şalit’e karşılık İsrail toplam 1027 Filistinli’yi serbest bırakacak. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “Hamas’la yaptığımız çetin müzakereleri dün sonuçlandırdık. Şalit yakında evine dönmüş olacak” açıklamasını yaptı. Hamas’ın Şam’da sürgünde bulunan siyasi şefi Halid Meşal ise “Hamas ve İsrail’in yaptığı anlaşmaya göre 27’si kadın 1027 Filistinli iki aşamada serbest bırakılacak” dedi. Meşal, “bütün tutukluların bırakılmasını sağlayamadıkları için üzgün olduğunu” da sözlerine ekledi. Hamas lideri, 450 kişinin “bir hafta içinde”, 550 kişinin ise “iki ay içinde” bırakılacağını duyurdu. Şalit’in tam olarak hangi aşamada bırakılacağı duyurulmadı.
Barguti de listede
Filistinli bir yetkili, serbest bırakılacaklar arasında, El Fetih liderlerinden olan ve Filistin’in gelecekteki lideri olarak görülen Mervan Barguti’nin de bulunduğunu söyledi. 2000’deki ikinci intifadayı başlatan kişi sayılan Barguti 2002’de tutuklanmış ve İsrail’de sivillere yönelik saldırılardan dolayı 5 defa ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı.
Şalit ve Filistinliler
Onbaşı olarak orduda görev yapan Şalit (24), 25 Haziran 2006’da Gazze Şeridi’nden İsrail’e sızan Hamas militanları tarafından kaçırıldı. İsrail ordusu Şalit’in kaçırılmasından sonra Gazze’ye yönelik birçok operasyon düzenledi, hatta Hamas yönetiminin bütün binalarını bombaladı ancak amacına ulaşamadı. Onbaşı Şalit, 1994 yılından bu yana Filistinli militanlar tarafından kaçırılan ilk asker.
İsrail hapishanelerinde 10 binden fazla Filistinli tutuklu bulunuyor. 27 parlamenter ve 7 bakan dahil, 600 Filistinli 25 Haziran’da tutuklandı. Tutuklular arasında 100 çocuk da bulunuyor. İsrail cezaevlerindeki Filistinli kadın tutuklu sayısı ise 112. Daha önceki görüşmelerde İsrail, vatandaşlarının öldüğü saldırılara karıştığını belirttiği Filistinlilerin bırakılmasına yanaşmamıştı.
Türkiye’ye de teşekkür etti
TAKAS anlaşmasını Şam’dan duyuran Hamas lideri Halid Meşal, televizyondan yayınlanan konuşmasında Türkiye’ye de teşekkür etti. “Bu esir değişimine katkılarda bulunan özellikle 3 ülkeye teşekkür etmek istediğini” belirten Meşal, Katar, Türkiye ve Almanya’ya teşekkür etti. Anlaşmanın duyurulmasının ardından Gazze’de on binlerce Filistinli sokağa dökülerek “zaferi” kutladı.
Şalit’in serbest bırakılması konusunda Türkiye de gerek Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün dışişleri bakanı olduğu dönemde gerekse Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu nezdinde Hamas yöneticileriyle temaslarda bulunmuştu. İsrail basını en son temmuz ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Şalit konusunda devreye girdiğini yazmıştı.Metin TURAN / KAHİRE (TRT)
