Kriz sürecinde dalgalı bir seyir izleyen Hazine borçlanma faizi oranları, Merkez Bankası'nın faiz indirimleriyle birlikte tek haneli rakamlara inmişti. Borçlanma faizi 7 Mayıs 2010 tarihinde yüzde 11,54 iken, 8 Haziran'da 13,13'e çıkmış, 6 Ekim'de ise 7,59 ile dip noktayı görmüştü. Hazine borçlanma faizi, bankaların ekim ayında Hazine ile yaptığı toplantıdan sonra yükselişe geçti ve 9,40'lara ulaştı. YILMAZ YILDIZ
Kriz sürecinde kredi mekanizmasını neredeyse durduran bankalar, Merkez Bankası'nın indirimleriyle piyasa faizi düşünce, tek önemli gelir kaynağı haline gelen Hazine faizlerini yükseltmek için düğmeye bastı. Piyasa faizi 2 ayda yüzde 7,59'dan yüzde 9,40'a çıktı.

HESAPLAR BONO GELİRİ ÜZERİNE

Bizim Menkul Fon Yöneticisi Fevzi Öztürk, faiz oranlarının yükselmesini, “2010 yılında Hazine'nin yüksek borçlanma gereği var. Örneğin her 100 liraya 90 liranın üzerinde borçlanma gereksinimi doğuyor. Bu da faizler üzerinde artış yönünde baskı kuruyor” sözüyle özetledi. Öztürk, “Siz bankacısınız ve elinizde bir aktif var. Diyorsunuz ki; nasılsa Hazine'nin borçlanma gereksinimi yüksek. Bütçede delik var. Bunun tamamı vergilerle kapanmayacak. Borçla kapatılacak. Dolayısıyla siz bu düşük faiz oranıyla neden Hazine'yi fonlayasınız?” dedi. Hazine'yi fonlamaktan vazgeçen bankaların özellikle bireysel krediye yönelmelerine dikkat çeken Öztürk, bu kredilerin de piyasa faizinin üzerinde oranlarla kullandırdıklarına dikkat çekti.

ASIL SEBEP İÇ BORÇLANMA

Gedik Yatırım Hazine Müdürü Kutalmış Keskin de Merkez Bankası faiz indirimlerinde sona doğru yaklaşıldığını, IMF anlaşma yapılmamasının da baskı oluşturduğunu belirterek, “Global ekonomide beklenti faizlerin yukarı doğru gitmesi. Fakat bizde faizi yukarı doğru çeken asıl etken, Hazine'nin 2010 yılında yüzde 105 oranında borçlanacağı yönündeki beklenti” dedi.

Yükseliş şaşırtıcı

Gedik Yatırım Hazine Müdürü Kutalmış Keskin, faizlerdeki yükselişi 3 temel sebebe bağladı ancak Merkez Bankası'nın borç verme faizlerinin piyasa faizinin yükselme gerekçesini ortadan kaldırdığını savundu. Merkez Bankası'nın kotasyonlarına göre şu anki faiz oranların yüksek olduğunu ifade eden Keskin, “Merkez Bankası ben sana daha ucuz para veririm diyor. Şu anki durumda Merkez Bankası yüzde 7'yle para veriyor. Faizlerin buraya bile gelmemesi lazım aslında. Güvensizlikten kaynaklanan bir durum... Bütçeyle alakalı bir durum” diye konuştu.

Ankara toplantısı

2009 yılında krizin de etkisiyle ellerindeki fonları, reel sektöre kredi olarak kullandırmayan bankalar, paraları Hazineye plase ettiler. Piyasa uzmanlarına göre, piyasayı fonlamak yerine, daha garanti olan Hazine'yi tercih eden bankalar, Ekim ayına kadar süreci bu şekilde devam ettirdi. Merkez Bankası faiz indirimleriyle birlikte faizlerde aşağı yönlü trend oluştu. Bu faizlerin dip noktayı gördüğü ana kadar böyle gitti. Piyasa yapıcı bankalarla Ankara'da bir toplantı yapıldı. Piyasa yapıcıları bu faizlerle Hazine'yi fonlayamayacaklarını açıkladılar ve o tarihten sonra faizler yükselmeye başladı./yeni şafak