İktidarı sarsılan Yunan Başbakanı Yorgo Papandreu büyük bir siyasi manevrayla, erken seçim yerine, halka “iflastan sen sorumlu olursun” anlamına gelecek soruyla referanduma gitmeye karar verdi.
Ocak 2012’de yapılması planlanan referandumda, halktan 26 Ekim’de Brüksel’de alınan, Atina’yı iflastan kurtarma amaçlı paketi ve beraberinde getireceği sert ekonomik önlemlerle ilgili kararı onaylaması istenecek.
Drahmi’ye dönüş yolu açılabilir
Euro Bölgesi liderleri geçen haftaki zirvede, Yunanistan’a 130 milyar euro değerinde yardım kararı almıştı. Liderler, elinde Yunan tahvili bulunduran özel bankaları, tahvillerinin değerini yüzde 50 kırpmaya (saç tıraşı) da ikna etmişti. Bu hamle Yunanistan’ın 350 milyar euro borcunu en az 100 milyar euro düşürdü.
Referandumda çoğunluğun “hayır” demesi durumunda Yunanistan’ın iflas etmesi ve muhtemelen euro’dan çıkarak eski parası drahmi’ye dönmesi gündeme gelecek. Referandumda “hayır” sonucu euro için de “kabus” sayılıyor. Analistler tüm AB’nin bu durumda büyük sarsıntı içine gireceğini, Yunanistan’ın da sert iflasla yüzyüze kalacağını belirtiyor.
AB için büyük sürpriz...
Gerek ülke içinde gerekse AB ülkelerinde büyük sürpriz ve euro’nun geleceği için büyük endişe yaratan karar için Papandreu “Bu halk oylamasıyla Yunanlılar, ülkenin kaderini kendileri belirleyecek” dedi. Papandreu ayrıca, iktidardaki Pasok’un parlamento grubundan da hükümete güven oyunu tazelemesini istedi.
Güven oylaması cuma günü yapılacak. Yunanistan Kalkınma Bakanı Mihalis Hrisohoidis, referandumdan olumsuz sonuç çıkarsa hükümetin istifa ederek erken seçime gidileceğini söyledi.
Yunan Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Evangelos Venizelos referandum hakkında “Esas ikilem, euro’da kalmak mı, drahmiye dönmek mi” şeklinde konuştu. Venizelos “Ülke bir dram yaşıyor, bu devam edemez, bu dram sona ermeli” dedi.
Yunan basını: ‘Yorgo’nun ruleti’
Yunan basını ise Papandreu’nun sürpriz kararını “kumar oyunu” ile benzetti. Yunan gazetelerinden Etnos, ‘Papandreu iki kez zar atacak’, Demokratia, ‘Yorgo ülkenin kaderini rulette oynuyor’ ve TaNea, ‘Riski büyük siyasi hamle’ başlıklarıyla kararı duyurdu.
Merkel ve Sarkozy’den acil zirve
Fransa’daki G20 zirvesi öncesi Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Yunanistan’ın kararını konuşmak için bugün acil bir zirve yapacak.
Yüzleşecekler...
Zirveye Yunan Başbakanı Yorgo Papandreu da katılacağı belirtildi. Zirvede IMF?Başkanı Christine Lagarde, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi ve AB?Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da hazır bulunacak.
Fitch uyardı
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, “hayır” kararının Euro Bölgesi’nin sürdürülebilirliğini tehdit edebileceğini bildirdi. Kararın Almanya’da “bıkkınlık ve öfkeyle karşılandığı” bildirildi.
İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, “Yunanistan’ınki belirsizliği tetikleyen beklenmedik bir seçim” dedi. Euro Grubu Başkanı Jean-Claude Juncker, ‘hayır’ çıkması halinde iflasın gözardı edilemeyeceğini söyledi.
BORSALAR ALEV ALEV
Papandreu’nun açıklaması piyasalarda çok sert düşüşlere neden oldu. Avrupa borsalarında kayıplar bir ara yüzde 6’yı geçti. Olumsuz hava İMKB’ye de yansıdı. Euro Bölgesi borç krizine yönelik tekrar artan endişeler döviz piyasasında da harekete neden oldu. Güne 1.77 düzeyinde başlayan dolar bankalararası piyasada 1.79’un üzerine yükseldi. Dolar 1.7980 TL’ye kadar çıktı.
Borsa Değ. (%)
İtalya -6.8
Yunanistan -6.9
Fransa -5.4
Almanya -4.9
İngiltere -2.2
Türkiye -2.2
ABD -2.4
Kamuoyunda çelişkili eğilimler var
Atina’daki siyasi analistler kamuoyu yoklamalarında halkın ülkenin bulunduğu kriz ile ilgili çelişkili tutum sergilediğine dikkati çekiyor. Nitekim son günlerde yayınlanan araştırma verilerinde halkın yüzde 60’ı AB’nin kurtarma paketine ve beraberindeki önlemlere karşı çıkıyor.
Diğer yandan halkın yüzde 70’i euro’da kalmak istiyor, drahmiye dönmeyi reddediyor. Gözlemciler Papandreu’nun referandum kararını ve verilerin ayrıntılarını inceledikten sonra verdiğini belirtiyorlar.
