Gebelere yapılması uygun olmayan aşı yüzünden İzmir"de 60 kadın kürtaj olmak zorunda kaldı.Süresi geçmekte olduğu iddialarıyla gündeme gelen kızamıkçık aşıları İzmir"de sağlık skandalına yol açtı.

Aşının, hamilelere yapılması riskliyken; ilk belirlemelere göre İzmir"de aşılanan kadınlar arasında gebeyken aşı yapılan ve aşı yapıldıktan sonra gebe kalan kadın sayısı 100 civarında. 60 kadın ise, aşı nedeniyle bebeklerinin özürlü doğma ihtimalini göze alamayarak kürtaj yaptırmak zorunda kaldı.SES ortaya çıkardı Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) İzmir Şubesi, Türk Tabipler Birliği Pratisyen Hekimler Kolu ve Pratisyen Hekimlik Derneği ortak bir açıklama yaparak, Sağlık Bakanlığı"nın kullanım süresi dolmak üzere olan kızamıkçık aşılarını kullanarak özellikle hamile kadınların sağlığını tehlikeye soktuğunu duyurdu. SES İzmir Şube Başkanı Dr. Ergun Demir, geçtiğimiz Temmuz- Ağustos aylarında aile hekimliği pilot ili olan 33 ilde, 18-35 yaş grubu kadınlara bir doz kızamıkçık aşısı uyguladığını belirterek, “Kuşkulanmıştık, çünkü kampanya bilimsellikten uzaktı” dedi.

Hangisi yanlış?

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2006 Çalışma Yıllığı"na göre 2005"te sadece bir Konjenital Kızamıkçık Sendromu olgusu saptandığını hatırlatan Demir, “İzleyen yıllar için Sağlık Bakanlığı"nın bildirdiği bir rakam yok. 2005 rakamı üzerinden hesaplama yapılırsa, ülkemizde Konjenital Kızamıkçık Sendromu insidansı yaklaşık 60 milyonda birdir. Bu rakam doğru kabul edilirse zaten bu kampanyaya gerek yok. Bu rakam yanlışsa bu da ayrı bir skandal. Kampanya hedef grubu olan 18–35 yaş arası kişilerle ilgili önce sağlık taramaları yapılması gerekirdi.” dedi.Kampanyanın ülke çapında yürütüldüğünü bunun da risk bölgelerine özel hastalık kontrol programı uygulamasını gerektirdiğini hatırlatan Demir, “Ama bu şekilde bir risk haritalaması yapılmadan sadece aile hekimliği pilot uygulamalı 33 ille sınırlı bir kampanya gerçekleştirilmesinin bilimsel dayanağı ne? Aşılama kampanyaları genellikle hastalıkların sıklığının arttığı mevsimlere göre başlatılırken bu kampanya Temmuz-Ağustos aylarına sıkıştırılmıştır. Tüm bu karanlık noktalar için Bakanlık"tan bilgi istedik. Ancak hiçbir açıklama gelmedi.” diye konuştu.

Dedektif gibi araştırdılar

Sahada gözlemler yaparak aşılamayı toplum sağlığı açısından izlediklerini belirten Demir, şöyle konuştu; “Gebe kadınlara, kızamıkçık aşısı yapılmaması ve aşı uygulaması sonrasında 4 haftalık dönemde gebelik planlamaması gerekir. Buna rağmen, 33 ilde bazı gebe kadınlara kızamıkcık aşısı yapıldığı ya da bazı kadınların, aşı yapıldıktan sonraki dört hafta içinde gebe olduğunun anlaşıldığı çok sayıda vaka olduğunu saptadık. Bilimsel verilere göre bu vakaların takip edilmesi gerekli ve acil bir izlem komisyonu oluşturularak vakalarla ilgili karar verilmesi ve ailelerin bilgilendirilmesi gerekli. Ancak ailelere yeterli bilgi verilmemesi ve / veya koordinasyon sağlanamaması sonucu kadınlar panik içinde kürtaj olmuş ve gebelikleri tahliye edilmiştir. Yaptığımız araştırma ve çalışmalara göre, sadece İzmir ilinde aşılanan 18–35 yaş kadınlar arasında gebe iken aşı yapılan ve aşı yapıldıktan sonra gebe kalan kadın sayısı 100 civarındadır. Kürtajla gebelikleri tahliye edilen kadın sayısı 60 civarındadır.”

İşte skandalın belgesi …

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Genel Müdürlüğü"nün konuyla ilgili olarak 4 Ağustos tarihinde Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Ali Torunoğlu imzasıyla başta İzmir olmak üzere 33 ilin valilik ve sağlık müdürlüklerine konuyla ilgili uyarı yazısı gönderdiği ortaya çıktı. Binlerce kadın aşılandıktan sonra gönderilen yazıda, “Bazı illerde gebelik durumunda aşı uygulaması yapılan kadınlar olduğu bildirilmiş olup, bu konuda Bakanlığımızdan görüş istenmiştir. Gebelik durumunda kızamıkçık aşısının uygulanması, herhangi bir yan etki göstermemiş olsa bile Konjenital Kızamıkçık Sendromu teorik riski nedeniyle yapılmamalıdır ve bu durum program uygulama hatasıdır.” denildi. Hatanın resmen kabul edildiği yazıda, hamileyken aşı yapılan kişilerin isim ve adres bilgilerinin de kayıt altına alınması istendi.

İzmir"den çıt çıkmıyor

SES"in konuyu gündeme getirmesine ve İzmir"de 60 kadının kürtaj yaptırmak zorunda kalmasına rağmen İzmir Valiliği ve İzmir Sağlık Müdürlüğü, konuyla ilgili suskunluğunu koruyor. İsimlerinin açıklanmamasını isteyerek www.egedesonsoz.com"u arayan aileler yaşadıkları acıyı anlattı. Bu üzücü olayı hayatlarından silmeye çalıştıklarını belirten acılı aileler, ilgili yerlere şikayette bulunduklarını ancak henüz bir sonuç alamadıklarını belirtti. Aileler, kendilerini en çok üzen konunun ise bilgi vermeden aşıyı uygulayan Aile Hekimlerinin hala görev yapması olduğunu belirterek, Başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere İzmir Valiliği ve İzmir İl Sağlık Müdürlüğü"nü göreve çağırdı.

Konu TBMM"ye de taşındı

Konuyu TBMM"ye taşıyan CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman ise, Sağlık Bakanı Recep Akdağ"ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Arıtman, Kızamıkçık aşısı yapıldıktan sonra gebe kalan kadın sayısını ve toplam kaç vakada kürtaj yapıldığını sordu. Arıtman önergesinde ayrıca, “Amacınız Konjenital Kızamıkçık Sendromu"nu engellemek mi yoksa son kullanma tarihi 2009 Ağustos olan aşıları tüketmek midir? Aşı kampanyasında kullanılan aşıların temin yolu nedir? İhale ile alınmışsa, belirlenen tutar ve aşı adedi nedir? Aşılar hangi tarihte Sağlık Bakanlığı"na teslim edilmiştir ve teslim edilen aşıların son kullanma tarihleri nedir? Son kullanma tarihi biten ve imha edilen aşı miktarı nedir? Kampanyada oluşan hataların, bilim dışı uygulamaların, gebeliklerin ve kürtajların vebali, sorumluluğu kimdedir? Sorumlular hakkında herhangi bir cezai ve idari işlem yapılmış mıdır?” diye de sordu./milliyet