Krizler davulla zurnayla gelmez. Şu anda ortada hiçbir şey yokken krizi körükleyici veya kriz olacakmış gibi açıklamalar çok doğru bir strateji değil.
 
Hisse senedi piyasalarında yaklaşık 20 yılı deviren Arma Portföy Kurucu ortağı, Galatasaray eski Yönetim Kurulu üyesi  ve Türkiye eski briç şampiyonu Ahmet Dedehayır, geçen hafta kamuoyunu meşgul eden 'Kriz' söylemlerine ilişkin, '20 yıllık tecrübemle şunu söyleyebilirim:
 
Krizlerle davullarla zurnalarla gelmez. Biz daha önce 3 tane kriz yaşadık. İki tanesi tamamen Türkiye'ye özgü krizlerdi: 1994 ve 2001. Bir tanesi 2008 dünya krizi. Bunlarda gerçekten krizi doğuracak parametreler vardı. Şu anda ortada hiçbir şey yok iken krizi körükleyici veya kriz olacakmış gibi açıklamalar çok doğru bir strateji değil' dedi.
 
Türkiye'de anlamsız bir 'Yabancı' aşkı olduğuna dikkat çeken Dedehayır, 'Yabancı hayranlığından biraz arınmak lazım. Ben İMKB'de ideal oranın yüzde 50 yabancı, yüzde 50 yerli payı olması gerektiğine inanıyorum' dedi.
 
 - Geçen hafta piyasalarda kriz söylemleriyle başlayan gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
 
 Endeks 30, 9 Kasım 2010'da 6.5 dolarla zirveyi gördü. O zaman dolar kuru 1.4030 TL'ydi. Meşhur pazartesi (25 Temmuz 2011) günü  kriz çığırtkanlıklarıyla dolar 1.73'ü gördü. İMKB'de dolar bazında yüzde 37'den fazla bir düzeltme oldu. Yabancılar da geçen kasım ayından başlayarak İMKB'de 2 milyar 788 milyon dolarlık satış yaptı. Payları da kasım ayında yüzde 68.5 iken şu anda yüzde 62'nin altına geriledi.
 
 - Yabancı payının azalması borsanın seyrini nasıl etkiler?
 
 Ben İMKB'de ideal oranın yüzde 50-50 olması gerektiğine inanıyorum. Yabancı hayranlığından biraz arınmak lazım. Güç yabancıların elinde olursa orta ve uzun vadede çok hayırlı değil. En çarpıcı örneği
 
21 Temmuz ila 25 Temmuz arasında hem TL hem borsada olan hareketler akıl ve mantıkla izah edilemez. Yabancı satışları bir dezantaj değil, bir avantaj. Yeter ki, bunların sattığı malı alacak yerli kurumsal fonlar ve yatırımcıların büyüklüğü artsın. Çünkü o zaman İMKB gerçek değerine kavuşacak. Piyasalar derinleşecek.
 
Rating kuruluşları güvenilirliğini yitirdi
 
- Kriz söylemlerini ekonomiyi soğutmaya yönelik 'psikolojik taktik' olarak yorumlayanlar da var..
 
Doğru bir taktik değil. Tabii ki dünyada büyük bir çalkantı olursa Türkiye bundan etkilenir, Türkiye uzayda değil. Bu bir gerçek. Etkilenmemesi için önlemlerimizi alalım. Cari açığımız çok yüksek, düşürmeye çalışalım. Ancak en kötü senaryoya hazırlıklı olalım derken kendi kendimizin altına çomak sokmayalım. Doğru bir yaklaşım olmaz. Merkez Bankası çok güzel önlemler aldı. Türkiye şu anda hem ekonomisi hem finans sistemi açısından istikrarlı durumda. Kendi korkularımız ile bunu terse çevirme çabaları çok doğru değil.   lKriz tedirginliğinde uluslararası rating kuruluşlarının olumsuz açıklamalarının da etkisi oldu...
 
Yabancı değerlendirme kuruluşları dünyada güvenilirliğini yitirdi. Bunları çok fazla kimsenini ciddiye aldığı kanaatinde değilim. Biz daha önce 3 tane kriz yaşadık. İki tanesi tamamen Türkiye'ye özgü krizlerdi:1994 ve 2001 krizleri. Bir tanesi 2008 dünya krizi. Bunlarda gerçekten  krizi doğuracak parametreler vardı. Şu anda ortada hiçbir şey yok iken krizi körükleyici veya kriz olacakmış gibi açıklamalar çok doğru bir strateji değil.
 
AĞUSTOS AYI SAKİN GEÇER
 
- Yıl sonuna kadar borsada nasıl bir seyir bekliyorsunuz?
 
Ağustos ayı sakin geçer, dünyada da genelde sakin geçer. ABD borçlanma limiti sorununun aşılacağı kanaatindeyim. O problem aşılırsa ağustos ayı itibarıyla piyasalar sakin gider, ilgisizlikten dolayı ufak çaplı aşağı dönme vaya tamamen yatay seyredebilir. Ancak bayram dönüşü  5 Eylül'den itibaren eğer dünya piyasaları da sakinse Türkiye piyasalarının yıl sonuna kadar iyi bir seyir izleyeceğini düşünüyorum. Çünkü piyasaların Türkiye'de kötü olması için gerçekten hiçbir sebep yok.
 
Bugünden yarına alım için uygun değil
 
- Şu anda borsada alım için uygun zaman mı?
 
Hangi vade ile baktığınız önemli. Bugünden yarına bakarsanız alım için doğru bir zaman değil.
 
Şu anda boğa periyodu içerisinde değiliz. Ama doğru seçilmiş hisse senetlerini alıp belli bir vadede beklemeyi göze alabiliyorsanız gelecek vaat eden hisse senetleri var. Ama genel borsa açısından baktığınız zaman ben endeksin yıl sonunda 75 bine ulaşacağını söyleyemem.
 
Ama en azından endeksin çıkma ihtimali, düşme ihtimalinden daha yüksek.
 
İşinizi şansa kadere bırakmayın
 
- Hisse seçimi yaparken nelere dikkat etmek gerekir?
 
Ben yatırımcıların kendi başlarına yatırım yapmalarının çok sakıncalı buluyorum. Bu işi profesyonellere bıraksınlar. Ancak uzun vadeli düşünmeliler. Artık bu işler yatırımcıların amatörce tek başına yatırım yapacağı boyutta değil. Bugün artık İMKB'de amatörce yatırım yapan insanların doğru zamanlama ile doğru hisseleri seçmeleri çok şansa kadere kısmete bağlı. O yüzden ben yatırımcıların paralarını  mutlaka profesyonellere yönettirmelerini, yatırım fonlarını tavsiye ederim.
 
Fener'siz bir ligin tadı tuzu olmaz
 
- Galatasaraylı eski bir yöneticisiniz. 'Şike' ve 'küme' ile ilgili ne diyorsunuz?
 
Yani Fenerbahçe'siz bir ligin ne tadı olur ne tuzu...Aksini düşünen insan olamaz. Ama sonuçta bunlar kaidelere bağlı hadiseler. Yani ben tabii olayı basından takip ediyorum. Arzu ederim ki, Fenerbahçe küme düşürülmesin. Sadece Fener açısından değil Türk futbolu açısından ciddi prestij ve gelir kaybı olacak.
 
Yatırımcıyı ürkütmemek lazım!
 
- İMKB'de manipülasyon soruşturması, şike olayları derken yatırımcının kafası karıştı...
 
Şu anda eskisine göre azalmış durumda neredeyse yok olmak üzere. Yapılan hisseler belli, derinliği çok sığ hisseler. Piyasaların bağırsaklarının temizlenmesi açısından güzel ama bunları yaparken de normal yatırımcıları ürkütmemek lazım. Haliyle yatırımcı ürküyor.
 
Paranın gidebileceği tek adres hisse senedi
 
- Bugünkü koşullarda sizce paranın adresi neresi?
 
Faiz düştü, MB açıkçası yıl sonunda faiz artırımına gitmeyeceğinin mesajını açık ve net bir şekilde verdi.  Döviz kurunda da çok fazla bir hareket olmayacaksa, MB da çok sert hareketlerden hoşnut olmadığını, buna da çok fazla izin vermeyeceğinin sinyalini verdi.
 
Dolayısıyla eğer dünyada bir çalkantı olmazsa paranın tek adresi kalıyor. O da hisse senetleri.
 
akşam