"İspanyol gribi" ilk kez 11 Mart 1918'de ABD'nin Kansas eyaletinde tespit edilmişti. Salgın, 1918'in Eylül-Kasım aylarında, Türkiye dahil tüm dünyada pik noktasına ulaştı ve yaklaşık 50 milyon insanın canına maloldu.

H1N1 virüsünün ölümcül bir alt türünün yol açtığı bir salgın olduğu anlaşıldı. İşte şimdi, bilim adamları, bu virüsü bu denli ölümcül yapan şeyi ortaya çıkarmayı başardı.

EŞZAMANLI İKİ ARAŞTIRMA, TEK SONUÇ

Bilim adamları, o dönemde, üç gen kombinasyonunun biraraya gelmesiyle, grip virüsünün akçiğerlere yerleşmesini ve yayılmasını sağladığını belirlediler.

Bu keşif, sıradan grip virüslerinin, nasıl gen mutasyonlarıyla öldürücü virüslere dönüştüklerini de açıklamaya yarayacağı belirtiliyor. Wisconsin Üniversitesi'nden Prof. Yoshihiro Kawaoka ile ekibi ve Japonya'daki Kobe Üniversitesin'nden bir grup araştırmacı eşzamanlı olarak aynı araştırmayı yaptılar.

ÜÇ GEN BİRARAYA GELİNCE ÖLÜMCÜL OLUYOR

Laboratuvar ortamında, sıradan grip virüslerinin değişik kombinasyonlarının nasıl etki ettiklerini incelediler. Genellikle grip virüsü, boğaz ve burundaki solunum yollarını etkiliyor. Ayrıca kas ağrısı ve ateşe yol açıyor. Ancak bazı kimselerde sıradan grip virüsü bile zaatüreye yol açabiliyor ve vaka ölümle sonuçlanabiliyor.

İşte sıradan grip virüsünü ölümcül bir virüse dönüştüren şeyin, üç gen kombinasyonu olduğu böyle anlaşıldı.

1918'deki salgında ölen genç hastalara yapılan otopsiler, virüsün akciğere yerleştiğini ve zaatüreye yol açtığını göstermişti.

Yapılan incelemeler PA, PB1 ve PB2 olarak adlandırılan bu üç genin biraraya gelmesiyle virüslerin akçiğere yerleşme ve orada çoğalma imkanı buldukları anlaşıldı.

ER YA DA GEÇ BÜYÜK BİR SALGIN BEKLENİYOR

Bilim adamları, büyük bir grip salgınının er ya da geç yeniden başgöstereceğine inanıyor. Ve baş şüpheli, son yıllarda insanlara bulaştığı takdirde son derece öldürücü olan kuş gribi virüsünün yol açabileceği bir salgın.

KUŞ GRİBİ BAŞ ŞÜPHELİ

H5N1 ya da kuş gribi virüsü, bilinen haliyle insanlar için henüz büyük bir tehdit oluşturmuyor. Ancak bu virüsün yapısında meydana gelebilecek bir mutasyon, onu da en az 1918'deki "İspanyol Gribi" kadar yıkıcı yapabilir.

H1N1'DEN H5N1'E ÇARE

Kuş Gribi, Asya, Avrupa ve Afrika'da görüldü. Türkiye'de de birkaç kez can aldı. Dünyada kayıtlara geçen 391 vakadan 247'si ölümle sonuçlandı.

Kawaoka ve ekibi ise, 1918'deki salgına yol açan H1N1 virüsünü inceleyerek, H5N1 virüsünün yol açabileceği bir salgının önüne geçmenin mekanizmalarını keşfettiklerini açıkladılar.



HÜRRİYET