Kredi kartında kurallar sıkılaşınca, vatandaşlar tüketici kredisine yüklendi. Tüketici kredisinde kara listeye girenlerin sayısı son bir yılda yüzde 89 arttı ve 40 bini geçti

Son yıllarda faizlerdeki düşüşün etkisiyle bankalardan daha fazla kredi kullanan Türk halkının toplam borcu yılın ilk 9 ayında yüzde 23 artarak 90.3 milyar YTL"ye ulaştı. Tüketici kredisi borcunu ödemeyenlerin sayısı ise söz konusu dönemde yüzde 89 artarak, 21 bin 660"tan 40 bin 957"ye yükseldi.

Özellikle 2006 yılı Mayıs ayından yaşanan dalgalanma sonrası faizlerde başlayan yükselme sonrası artan kredi borcu ve ödenmeyen kredilerdeki artış önemli bir tehlikenin sinyalini verdi. Dünyada yaşanan mortgage krizi benzeri bir tablonun Türkiye"de yaşanması şimdilik çok zor, ama bu hızla devam ederse 2001 yılından sonra yaşanan kredi kartı krizi benzeri bir durum yaşanabilir. Çünkü, bankalardan tüketici kredisi kullanan ve borcunu ödeyemeyen kişi sayısı katlanarak artıyor.

19 bin kişi daha listede

Buna karşın kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısının 182 binden 167 bin 841"e gerilemesi ise şaşırtıcı. Genelde kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısında artış yaşanırdı. Son 9 ayda ise tablo tam tersine döndü, kredi kartını ödeyemeyenlerin sayısında önemli bir gerileme dikkat çekti.

Merkez Banaksı Finansal İstikrar Raporu"na göre, kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısındaki düşüşün en önemli nedeni 2006 yılında devreye giren Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu. Ayrıca, kredi kartını borcunu ödeyemeyenlerin bankalardan tüketici kredisi çekerek kart borçlarını kapattığı, bu yüzden de borcu ödeyemeyenlerin sayısında azalma olduğu belirtiliyor. Ancak özellikle de artan konut kredileri sonrası vatandaşların önemli bir kısmının borcunu ödeyememesi ileride daha önemli sorunların yaşanabileceğini gösteriyor.

Merkez Bankası verilerine göre, 2007 yılının ilk 9 ayında toplam 19 bin 297 kişi daha kara listeye girdi. Bu dönemde bankalardan kredi kullananların sayısı ise 1 milyon 383 bin kişi. Bu veriler ışığında kredi borcunu ödeyemeyenlerin toplam kredi kullananlara oranına bakıldığında ise yüzde 3.4 seviyelerinde. Kredi kartında ise bu oran yüzde 7 seviyelerinde. Tüketici kredilerinde de borcunu ödeyemeyenlerin toplam borçlulara oranı her geçen gün artıyor.

Faiz ödemesi % 22 arttı

Hane halkı faiz ödemeleri yılın ilk 9 ayında 2.6 milyar YTL artarak, 12.1 milyar YTL"den 14.8 milyar YTL"ye yükseldi. Halkın faiz ödemelerine yüzde 22"lik bir artış yaşandı. Hane halkı geliri de aynı dönemde yüzde 16 artarak 340 milyar YTL"ye ulaştı.

Dolar düşünce dövizle borçlananlar yine arttı

Dövİze endeksli tüketici kredilerinin toplam tüketici kredilerine oranı, 2006 yılı sonunda yüzde 3.6 iken 2007 yılı Eylül ayı itibariyle yüzde 3.8"e yükseldi. Kurlardaki hızlı gerilemenin devam edeceği beklentisinin son dönemde dövizle kredi kullanım miktarını arttırdığı gözleniyor. Merkez Bankası"nın sürekli, “Döviz kazanmıyorsanız dövizle borçlanmayın” uyarısına rağmen, 2006 yılı sonu itibarıyla 1.3 milyar YTL olan dövizli kredi kullanım oranı 2007 yılı Eylül ayı itibarıyla 1.9 milyar YTL"ye yükseldi. Dövize endeksli konut kredilerinin toplam konut kredileri içerisindeki payı, bu dönemde yüzde 6.1"den yüzde 6.8"e çıktı. Merkez Bankası raporunda, döviz kurlarında olası bir artışın borç miktarını yukarı çekeceğine ve geri ödemelerde de sorunun büyüyebileceğine dikkat çekti.