Yeni yönetmelikle, en büyük altyapıya sahip Türk Telekom'un, operatörlerin kiralama taleplerine belli bir sürede cevap vermesi mecburi tutuluyor. Başvurulan operatör bu sürelere uymadığı zaman, geçiş hakkı reddedilmiş oluyor, başvuran operatörün uçtan uca fiber yatırımı yapmasına izin veriliyor.
Hızlı müdahale
Telekom şirketlerinin 8 aydır 1 metre bile fiber altyapı kuramamasının nedeni olan kararname değişiyor. Fiber altyapıda yatırımlarında mevcut kararlara göre bir telekomünikasyon şirketi bir yerde fiber alt yapı kuracaksa orada Türk Telekom'un hattı varsa öncelikle onun kapısını çalmak zorunda. Değişiklik öncesi düzenlemye göre aynı yere ikinci bir hat kurulması eğer teknik zorunluluk yoksa yasaktı. En büyük altyapıya sahip olan Türk Telekom dışındaki operatörlerin değişmesini istediği kararnamede daha önce "Bir yerde fiber ağ varsa ikincisini döşeyemezsiniz aranızda anlaşın" diyordu. Bu görüşte ucu açık sürelere uzanıyor ve bir türlü anlaşma sağlanamıyordu. Yeni yönetmelik özellikle başvuran operatöre yanıt verme süresini mecburi tutarak geçmiş sorunları engellemeyi amaçlıyor.
Parça tamamlanabilir
Bakanlık internet sitesinde yayınlanan "Geçiş Hakları Yönetmeliği Usul ve Esasları"nda yeni düzenlemelere yer verldi. Düzenlemeyle, belirli iki nokta arasında uçtan uca erişim sağlanamadığı (talep edilen güzergahın sadece belirli kısımlarında kapasite veya altyapı olması) durumunda alternatif operatörlerin uçtan uca olmayan eksik olan parçaları tamamlayıcı yatırım yapabilmeleri mümkün oluyor. Parçalı yatırım, esas olarak belirli iki nokta arasında planlanan bir yatırımın tesis paylaşımı çerçevesinde kısmen mevcut tesis üzerinden ve bunun olmadığı yerde bağlantı yatırımının kazı gibi yöntemlerle tamamlandığı bir yatırım modelini ifade ediyor.
Bitmeyen sorun
Fiber optik altyapı yatırımı yapmak isteyen işletmeler bundan yaklaşık 3.5 yıl öncesine kadar belediyelerin kapılarını çalıyordu. Ancak her belediyenin kazı fiyatı için farklı inisiyatif kullanması ve yüksek kazı bedelleri istemesiyle, kazı izni 655 sayılı kanun hükmünde kararname ile UlaştırmaHabercilik ve Denizcilik Bakanlığı'na verildi. Türkiye'deki mevcut fiber altyapının yüzde 85'ine Türk Telekom sahipken,
diğer yüzde 15'lik bölüm Turkcell Superonline'nın da aralarında olduğu küçük işletmelerde bulunuyor.
Serbest karar verilmeli
Turkcell Superonline Genel Müdürü Murat Erkan, işletmecilerin dilerlerse tesis paylaşmına gitmeleri, dilerlerse de kendi altyapılarını kurmaları konusunda serbest olmaları gerektiğinin altını çizdi. Erkan, çıkan yönetmeliğin ardından şu değerlendirmeyi yaptı: "Sektördeki tüm oyuncuların da rekabeti ürün ve hizmet alanında sürdürmesi gerektiğine inanıyorum. Bu nedenle biz altyapımızı sektördeki diğer oyuncuların da kullanımına açtık. Tesis paylaşımı bir hak olarak görülmeli, bir yükümlülük olarak görülmemelidir. Tabii ki burada da kaynakların verimli bir şekilde kullanılması önemli. Mükerrer yatırımdan kaçınılmalıdır. Gereksiz altyapı maliyetlerinin ortadan kalkması, kaynakların verimli kullanılmasının önünü açacaktır."
Yatırımın önü açılabilir
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Suel, fiber altyapı yatırımlarını etkileyecek bu önemli değişiklik için şunları söyledi: "Yapılan değişiklik öncesinde uzun zamandan beri gerek fiber paylaşımı gerekse de yeni fiber yatırımı yapılamıyordu. Değişiklikle birlikte, başvuran operatör belirli kurallar ve süreler çerçevesinde başvurulan operatörden olumlu cevap alamadığı takdirde kendi fiber yatırımını yapma serbestisine sahip oluyor. Daha önceki durum buna izin vermiyordu. Uzun vadede yapılması gereken fiber yatırımı yapmak isteyenlerin hiçbir engelle karşılaşmaması, tam tersine teşvik edilmesi ve desteklenmesidir."
