Newsweek, krizdeki küresel ekonomi için oluşturulan kurtarma paketlerinin yetersiz kaldığını, dünyanın bir “felaketin eşiğinde” bulunduğunu belirterek bir “Big Bang kurtarması”nın gerekli olduğunu bunun için de 4 trilyon dolara ihtiyaç bulunduğunu yazdı

Küresel krizin karşısında başta ABD"de olmak üzere, şimdiye kadar çeşitli ülkelerce oluşturulan “kurtarma paketleri”nin istenen sonuç vermediği belirtilerek bir “Big Bang Kurtarması” istendi.

Prestijli Newsweek dergisi, “felaketin eşiğindeyiz” diyerek “cesurca” hareket edilmesi gerektiğini savunurken dünya ekonomisini canlandırmak için 2 trilyonu ABD"de olmak üzere, toplam 4 trilyon doların harcanmasını önerdi. Newsweek dergisi son sayısında yer verdiği geniş bir yazıda dünya liderlerinin karmaşık ve yetersiz kurtarma paketleri çerçevesinde çok büyük miktar paraları harcadığını belirterek, “İlaç sonuç vermiyor. Bankacılık sistemi ve derinleşen küresel resesyonun çok ötesine giden, büyük siyasi istikrarsızlığa ve çatışmaya götüren bir felaketin eşiğindeyiz” diye yazdı. Evrenin yaratılışına ilişkin “Big Bang” teorisine gönderme yapan dergi, şöyle devam etti:

2. Dünya Savaşı"ndan büyük

“Gereken yanıt, şimdiye kadar gördüklerimizden büyük olan, hükümetler bulaşıcı hastalığın bir adım gerisinde değil, karşısında yer almasını sağlayan, güveni yeniden tesis edebilecek kadar geniş ve etkin, Big Bang türü bir küresel kurtarmadır.”

Newsweek, bazı hesaplara göre, şimdiye kadar ABD yönetimince uygulamaya konulan kurtarma önlemlerinin, toplam maliyetinin 8 trilyon doları bulacağını, bunun da ülkenin GSYİH"sının yarısını aştığına, bu rakamın ayrıca bugünkü kurla 3.6 trilyon doları bulan, ABD"nin İkinci Dünya Savaşı harcamalarından da büyük olduğuna dikkat çekti.

En kötü Noel dönemi olacak

Avrupa"da gösterilen çabaların boyutunu da anımsatan dergi, Obama yönetiminin de ekonomiyi canlandırmak için 500 milyar doları harcamayı planladığını, Avrupa Birliği"nin de geçtiğimiz günlerde 260 milyar dolarlık pakete onay verdiğini de anımsattı.

Buna karşın ekonomik koşullarının kötüleşmeyi sürdürdüğü, sıkılaştırılan kredinin ekonomik büyümeyi yavaşlattığı, bunun sonucunda da işsizliğin arttığı, tüketici ve yatırımcı güvenini olumsuz etkilendiğinin kaydedildiği yazıda Noel döneminin ABD için 1991 yılından bu yana ekonomi için en kötü dönemi olacağı gibi gözüktüğüne, küresel büyümenin 2009 yılında yüzde 2"ye yavaşlamasının beklendiğine işaret edildi.

Krizin sosyal ve siyasi etkileri önemsenmeli

ABD"li dergi, uzmanların küresel krizinin sosyal ve siyasi etkilerini önemsememiş olabileceğini belirterek Dünya Bankasının da geçen hafta 2008 yılında 155 milyon insanın yoksulluğa itildiğini açıkladığını anımsattıktan sonra “Ekonomik sıkıntıların, şimdiden, Pakistan, Türkiye, Ukrayna, Orta Asya ülkeleri, Tayland ve İran dahil olmak üzere, sıcak bölgelerde milliyetçi harareti ve siyasi istikrarsızlığı artırmakta olduğuna ilişkin işaretler var” diye yazdı.

Bu durumda mevcut yaklaşımın gözden geçirilmesi gerektiğini savunulduğu analizde risklerin çok büyük olduğu için “cesursa” hareket edilmesi gereğine vurgu yapıldı. Ocak ayında ABD başkanlığını devralacak olan Barack Obama"nın, gereken büyük küresel çabayı öncülük yapabilecek tek lider olduğunu belirten dergi, Obama"nın önerdiği 500 milyar dolarlık plandan çok daha büyük bir kurtarma çaba istedi.

Normal olmayan koşullarda dümenin başında hükümetlerin olması gerektiğini belirterek, “belirsizlik istikrarın ve büyümenin düşmanı” diyen dergi, geleceğin büyük yeniliklerini finanse edecek kurumlara ihtiyacın bulunduğunu vurgularken de “Taşlar yeniden yerine oturduğunda yeni bir küresel para otoritesi veya finansal düzenleyiciye ihtiyaç olur mu?” sorusunu da sordu.