Ankara Cumhuriyet Savcısı Murat Demir, 12 Eylül 1980 askeri darbesine ilişkin yürüttüğü soruşturmada sürpriz bir şekilde görevsizlik kararı vererek dosyayı yeniden özel yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği’ne gönderdi. Savcı Demir’in, dosya önüne ilk geldiği anda görevsizlik kararı vermeyi düşündüğü öğrenilirken karar için bu kadar beklemesi soru işareti yarattı.

12 Eylül soruşturması, anayasa referandumunda geçici 15. maddenin kaldırılmasının ardından 17 Eylül 2010’da dönemin terör ve organize suçlara bakmakla görevli özel yetkili başsavcı vekilliği tarafından başlatıldı. Dönemin başsavcı vekili Hamza Keleş, 27 Eylül’de görevsizlik kararı verdi. Keleş, kararında darbenin yapıldığı tarihte DGM’nin henüz kurulmadığını belirterek bu nedenle DGM’lerin yerine kurulan özel yetkili savcılığın soruşturmayı yürütemeyeceğini iddia etti. Bu arada HSYK’nin Ankara Başsavcılığı’na atadığı İbrahim Ethem Kuriş, soruşturmayı yürütmesi için 31 Mart 2011’de memur suçları savcısı Murat Demir’i görevlendirdi.

Demir ilk iş olarak, İstanbul’dan başta Bayrak Harekât Planı olmak üzere 12 Eylül’le ilgili belgeleri istedi. Yaklaşık 3 bin suç duyurusunun tasnifini yaparak bunları 320 klasörde topladı. Demir, dün sürpriz bir şekilde “Anayasa’yı silah zoruyla değiştirmek” suçunun, özel yetkili mahkemelerin görev alanında olduğunu gerekçe göstererek ikinci görevsizlik kararını verdi. İki savcılığın benzer karar verdiği durumlarda dosyanın akıbetinin ne olacağını konusunda yasal bir düzenleme bulunmuyor. 179 kişinin şikâyetçi olarak yer aldığı görevsizlik kararında, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, kuvvet komutanları ve eski Başbakan Bülent Ulusu’nun isimleri şüpheli sıfatıyla yer aldı. Kararda, darbenin tarihi olarak 12 Eylül 1980 saat 03.59 ibaresi geçti.

ALİCAN ULUDAĞ/Cumhuriyet