17 Ağustos depreminde yaklaşık 4 bin kişinin yaşamını yitirdiği Sakarya’nın Akyazı ile Erenler ilçelerinde fay koruma bantlarına inşaat yasağı daraltılarak ‘önlemli alan’ adı altında imara açıldı.
Depremin ardından yapılan incelemede, Afet İşleri Genel Müdürlüğü Akyazı ilçesinde, üzerinde iki lise, beş öğrenci yurdu, iki ilköğretim okulu ve bir anaokulu, öğretmenevi ve yüzlerce konut bulunan bölgede fay hattı tespit etti. Bu tespit sonrası 2 kilometre uzunluğundaki fay hattının sağ ve solunda 75’er metreden 150 metrelik alana imar yasağı getirdi. Ancak Akyazı Belediyesi geçen yıl “Halk istiyor” diyerek fay koruma bandını dönemin Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na başvurarak küçülttürdü. Koruma bandının 20 metresi ‘uygun olmayan alan’, 130 metrelik kısmı ise ’önlemli alan’ olarak plana işlenerek imara açıldı. Son bir yılda, üç mahallenin bulunduğu bölgede yeni inşaatlar yapıldı.
Mühendisler uyarmıştı
Akyazı Belediye Başkanı Yaşar Yazıcı, fay hattının daraltılmasına ilişkin, “Uygulama Akyazı’ya mahsus değildir” diye konuştu.
Erenler’de yıkılan 5 katlı Elmas Otel yanından başlayıp Dilmen Mahallesi’nde sona eren ve eski dere yatağı olduğu öne sürülen bölgede de aynı gelişmeler yaşandı. Uzunluğu 1650 metre olmak üzere sağlı sollu 50 metrelik çöküntü üzerine getirilen imar yasağı, ‘halkın isteği’ üzerine kaldırıldı.
Oysa Erenler Belediyesi, 2008 yılında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü’ne tespit için başvurunca tampon bölge olarak oluşturulan yerde sismik araştırma yapılmıştı.
Bir mühendislik şirketi tarafından yapılan incelemede fay hattı olarak imara kapatılan 1650 metrelik alanın çöküntü alan olduğuna dikkat çekilirken, “Alanda mevcut yapıların detaylı zemin etütlerinin yapılması ve sonuçlarına bağlı olarak temel ve taşıyıcı sistemlerinin güçlendirilmesi, yeni yapılacak yapıların da detaylı zemin etütleri neticesinde belirlenmesi, zemin problemlerinin giderilmesine yönelik uygun temel sistemlerin tasarlanması gerekir” denilerek dere yatağına yapılacak inşaatlardaki tehlikeye dikkat çekilmişti.
Sıra Arifiye’de
Arifiye Belediyesi de fay hattının geçtiği ilçede, Mimar Sinan Mahallesi’nde bulunan 2 bin 445 metre uzunluğunda kılcal fay hattına getirilen 145 metrelik imar yasağının kaldırılması için girişimlerde bulunuyor.
Riskli 2 bin 500 bina yıkılmalı
Adapazarı’nda olası yeni depremde 15 bin konutun yıkılabileceğini söyleyen Sakarya Ünivesitesi Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas, eski deprem yönetmeliğine göre yapılan bu konutların çözümünün Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı’nda olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Muzaffer Elmas, 15 bin konuta tekabül eden tehlikenin çözümü için Sakarya Üniversitesi, Sakarya Büyükşehir Belediyesi ve Mimarlar ve Mühendisler Odası ile birlikte hazırladıkları binaların mevcut durumlarının incelenmesine yönelik projenin devam ettiğini söyledi. Prof. Dr. Elmas, sözlerine şöyle devam etti:
“Her şey ortada. 15 bin konuta tekabül eden 2 bin 500 binanın yıkılması gerek. Çünkü bunlar eski deprem yönetmeliğine göre yapıldığı için büyük risk taşıyor. Çözüm hepsinin yıkılması.”
