Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 16 Nisan’da referandumda oylanacak 18 maddelik Anayasa değişiklik paketinde “Cumhurbaşkanı’nın TBMM’yi fesih yetkisi yok” çıkışı, AKP’lileri de paketteki “fesih yetkisini”, başka ifadelerle anlatmaya zorladı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Twitter’da fesih yetkisini “fesih” kelimesini kullanmadan anlatmaya çalıştı. Bozdağ, “fesih” yerine, “seçimleri yenileme yetkisi” tabirini kullandı. Bozdağ, 16 Nisan referandumunda oylanacak paketi şöyle anlattı;

“TBMM seçimlerini yenileme yetkisi ilk defa Cumhurbaşkanına verilmiyor.Bugün Cumhurbaşkanı’nın,TBMM seçimlerini yenileme yetkisi zaten var.Nitekim Cumhurbaşkanı,7 Haziran 2015 seçimlerinden sonra oluşan TBMM’nin seçimlerinin yenilenmesine karar verdi (Anayasa,md.116’ya göre).Bu kararın sonucu olarak 1 Kasım 2015’te TBMM seçimi yenilendi ve 26. dönem TBMM üyeleri seçildi.Anayasa değişikliği ile ilk defa TBMM’ye kendi seçimini yenileme kararı alarak Cumhurbaşkanı seçimini yenileme hak ve yetkisi veriliyor.Anayasa değişikliği ile ilk defa Cumhurbaşkanının TBMM seçimlerini yenilemesi halinde,kendi seçimininin de zorunlu yenilenmesi getiriliyor,TBMM’ye kendi seçimini yenilemesi halinde ancak Cumhurbaşkanı seçimini yenileyebilmesi hak ve yetkisinin verilmesi TBMM’yi güçlendiriyor.Cumhurbaşkanı’nın TBMM seçimini yenilemesi halinde kendi seçiminin de yenilenmesi zorunluluğu da TBMM’yi güçlendirmektedir.TBMM’nin Cumhurbaşkanı seçimini yenileme yetkisinin,kendi seçimini yenileme şartına bağlanması,kötüye kullanımını önlemek içindir.Cumhurbaşkanının TBMM seçimini yenilemesi halinde kendi seçiminin de zorunlu yenilenmesi de yetkinin kötüye kullanımını önlemek içindir.Böylelikle hak ve yetkilerin karşılıklı verilmesi,bunların kötüye kullanımı önleneceği gibi denge ve denetim de sağlanmış olacaktır.

 

AKP BROŞÜRÜNDE DE, GENEL BAŞKAN YARDIMCISININ RESMİ SİTESİNDE DE “FESİH” VAR

Bozdağ’ın “fesih” demeden anlattığı düzenleme, AKP’nin hazırladığı referandum broşüründe ise, resmen “fesih” olarak geçiyor. Bozdağ’ın “seçimlerin yenilenmesi” diyerek anlatıldığı sistem, AKP broşüründe aynen şöyle anlatılıyor;

“Fesih yetkisi,yeni sistemde seçimlerin karşılıklı olarak yenilenmesi yoluyla gerçekleşebilecektir. TBMM 3/5 çoğunlukla, Cumhurbaşkanı da dilediği zaman bu yetkiyi tek başına kullanabilir..”

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Siirt Milletvekili Yasin Aktay’ın resmi internet sitesinde de paketteki madde “fesih” olarak anlatılıyor. Aktay’ın sitesinde aynen şöyle deniliyor;

“Cumhurbaşkanı’na Meclis’i feshetme yetkisi veriliyor ama Meclis’i feshettiğinde kendi görevine de son vermiş oluyor. Aynı şey Meclis için de sözkonusu. Bir taraf diğerini feshettiğinde, beraber seçime, yani millete, yani gücün asıl sahibine gitmiş oluyorlar.”

AKP’LİLER MECLİS TUTANAKLARINDA DA “FESİH YETKİSİ” DİYE ANLATMIŞLAR

Erdoğan’ın “fesih yetkisi yok” demesine rağmen, Anayasa değişiklik paketinin Meclis’teki görüşmeleri sırasında bizzat AKP’li vekillerin de durumu kürsüden “fesih yetkisi” olarak anlattıkları ortaya çıktı. İşte tutanaklarda AKP’lilerin konuşmaları;

AKP İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu (12 Ocak 2017) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; Amerika'daki model ideal olan bir sistemdir. Bizim getirdiğimiz karşılıklı fesih meselesini Amerika bugün tartışıyor, açın literatürü, görürsünüz. Obama'nın bütçesi reddoldu, Obama'ya “Zavallı Obama” diyen benim. Hakikaten zavallı Obama çünkü Amerika'da maaş ödeyemez duruma düştüler.

AKP Adana Milletvekili Necdet Ünüvar (12 Ocak 2017) – Bir başka husus: Fesih yetkisi. Esasında, burada fesih değil, yenileme var yani Cumhurbaşkanı Parlamentoyu feshederse esasında kendi seçilmiş olduğu hakkını da feshetmiş oluyor, bu, gözden kaçırılıyor.

AKP Adıyaman Milletvekili İbrahim Halil Fırat (13 Ocak 2017 ) – En çok tartışılan konulardan bir tanesi de Cumhurbaşkanına tek başına fesih yetkisi verilmektedir. Şu andaki, mevcut 82 Anayasası'nda da Cumhurbaşkanının Meclisi feshetme yetkisi vardır ama Meclisin Cumhurbaşkanını feshetme gibi bir durumu söz konusu değildir. Cumhurbaşkanı çok geniş yetkilerle donatılmış ama Cumhurbaşkanına dokunan hiçbir şey söz konusu değildir. Getirdiğimiz sistemde, cumhurbaşkanlığı sistemiyle hem Cumhurbaşkanı hem de yasama karşılıklı olarak birbirini feshetme yetkisine sahiptir. Onun için, bu sistemde -belirtmiş olduğumuz gibi, dediğimiz gibi- Cumhurbaşkanının tek başına Meclisi feshetme yetkisinden çok, Meclisin de Cumhurbaşkanını feshetme yetkisi vardır.

MHP Afyon Milletvekili Mehmet Parsak (9 Ocak 2017) – Anayasa'nın 116'ncı maddesinde karşılıklı fesih çerçevesinde bir değişiklik söz konusu. 116'ncı maddede belirli şartlar altında Parlamentonun feshedilmesi söz konusu, Cumhurbaşkanına tanınan böyle bir yetki var. E şimdi Anayasa'nın hiçbir yerinde, tam tersi olarak, Cumhurbaşkanına tanınan bu yetkinin Parlamentoya tanınması gibi bir durum ne yazık ki söz konusu değil. Burada her iki kuvvet bakımından da -artık yürütme Cumhurbaşkanından ibaret olduğuna göre- yasamanın yürütmeye, yürütmenin de yasamaya karşı, eğer karşı kuvveti feshederse kendisini de seçime götürmek suretiyle milletin yeniden hakemliğine gidilmesi çerçevesinde yeni bir düzenleme söz konusudur. (Sözcü)