Emeklilere yaptığı zammın bütçeye getireceği ek maliyet için gelir kaynağı arayan hükümet, faturayı krizde ayakta kaldığı için her fırsatta övgüler yağdırdığı bankalara kesti. 2009 yılının ilk 11 ayında kârlarını yüzde 44 oranında artıran bankalardan, yeni dönemde her şube için harç alınacak.

Hükümet, yaklaşık 10 bin şubeden 360 milyon lira ek gelir elde edecek. Yerleşim bölgelerine göre 24 bin ile 48 bin lira arasında değişen şube harçları, bankaların kârını yüzde 1-1.5 oranında etkileyecek. Şok yaşayan bankaların artan maliyetlerini vatandaşa yansıtıp, yansıtmayacağı merak konusu

Hükümetin emekli aylıklarına yaptığı zamların bütçeye getireceği 3 milyar liralık ek maliyetin ilk faturası bankalara kesildi. Ek kaynak yaratmak için formül geliştiren hükümet, sigara ve akaryakıtta yaptığı vergi zamlarının ardından, bu kez gözünü bankalara çevirdi. Kriz yılını yüksek kârlarla kapatan bankalardan 2010 bütçesine asgari 360 milyon lira toplanacağı hesaplanıyor.

Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Ali Babacan, yapılacak yasal bir düzenlemeyle bankaların yıllık 24 ile 48 bin lira arasında harç alınacağını açıkladı. Ziraat ve Halk Bankası"nın esnaf ve çiftçi kredileriyle ilgili yaptığı değerlendirme toplantısında konuşan Babacan, “Emekli aylıklarına yapacağımz zamma karar verirken, bunun getireceği ek maliyeti nasıl ve nereden karşılaşacağımıza da karar verdik. Dolayısıyla ek birkaç düzenleme daha olacaktır” dedi.

Bir kerelik alınıyordu

Mevcut düzenlemelere göre bankalar açtıkları her yeni şube başına 1 defaya mahsus olmak üzere Maliye Bakanlığı"na 27 bin lira harç yatırıyor. Bu ödeme “finansal destek harcı” olarak da biliniyor. Ancak bu ödeme o şubenin açılmasına ilişkin toplam maliyet içinde görünmüyor. Bir defaya mahsus olduğu için de bankalar açısından ciddi bir maliyet yaratmıyor. Ancak yeni getirilen düzenlemede bankaların her yıl şube başına, o şubenin bulunduğu ilçenin nüfusuna göre, küçük yerleşim merkezlerindeki şubeleri 24 bin lira, nüfusu 5 bin-25 bin arasındaki ilçelerdeki banka şubeleri 36 bin lira, 25 binden büyük nüfusu olan yerleşim merkezlerindeki şubeler de 48 bin lira yıllık harç yatıracak.

Bankaların toplam 9 bin 350 şubesi bulunuyor. Bu şubelerden 4 bin 924 tanesi Anadolu"da bulunuyor. Bu kapsamda 3 büyük ildeki banka şubesi sayısı 4 bin 430"u buluyor. Bu kapsamda 2010"da şubelerden toplam asgari 360 milyon lira gelir bekleniyor.

Bankacılar şokta...

Babacan"ın açıkladığı gelişmeyi, bankacılar da canlı yayında öğrendi. Babacan, düzenlemeyle ilgili Bankalar Birliği"yle bir görüşme yapıp yapmadıklarına ilişkin soruya, “Onlar da şu anda sizinle birlikte duyuyorlar” diye yanıt verdi.

Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar ve Halkbank Genel Müdürü Hüseyin Aydın ile basın toplantısı yapan Ali Babacan, iki bankanını halka açıklık oranlarını artıracaklarını söyledi. Babacan, “Özelleştirme çalışması olacak” dedi.

Bankalar Birliği toplanıyor, gözler BDDK"ya çevriliyor

Bakan Ali Babacan"ın açıkladığı gelişmenin Cumartesi günü yapılacak Türkiye Bankalar Birliği toplantısında ele alınacağı öğrenildi. Toplantıda bankaların, yeni düzenlemeye karşı nasıl bir yaklaşım geliştirecekleri, bu maliyeti vatandaşa yansıtıp yansıtmayacaklarına ilişkin yaklaşımları da genel hatlarıyla belli olacak. Bankaların bugüne kadar tartışma konusu olan ve davalara konu edilen, hizmet bedeli, kart aidatı gibi vatandaştan aldıkları tutarları artırmaları olasılığı da endişe yarattı. Bu konuda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu"nun (BDDK) zaman zaman bankaları uyardığı biliniyor. Ancak BDDK"nın bankaların aldıkları bu tür ücretlere doğrudan müdahale etme yetkisi bulunmuyor. BDDK"nın bankaların maliyetlerini vatandaşa yansıtmaya dönük “agresif” tutumlarına karşı başka kanallardan yaptırım uygulayabileceği kaydediliyor.

Çiftçi ve esnaf kredisinde faiz ilk kez tek haneye düştü

- Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Ziraat ve Halk Bankası"nın esnaf ve çiftçiye kullandırdığı kredilerde tarihinde ilk kez faizlerin tek haneye düşürüldüğünü açıkladı. Babacan, artık Ziraat Bankası"nın uyguladığı maksimum faizin yüzde 9.75 olduğunu ve bunun yüzde 5.2"ye kadar indiğini söyledi. Buna göre, Ziraat Bankası"nın halen yüzde 15 düzeyindeki cari kredi oranı, Hazine"nin yüzde 25 sübvansiyonuyla çiftçi tarafından yüzde 11.27 oranında kullanılıyordu. Hazine"nin yüzde 60 sübvanse ettiği kredilerde de bu oran, çiftçiye yüzde 6 oranında yansıyordu. Yeni dönemde ise bu oranlar Hazine sübvansiyonunun ardından çiftçiye yüzde 9.75 ve 5.2 oranlarından kullandırılacak. Esnafın yüzde 8 faizle kullandığı kredi de yine Hazine sübvansiyonuyla birlikte yüzde 6.5"e düşecek. 2009 yılında iki bankayı toplam 726 milyon lira sübvanse eden Hazine, bu yıl ise sübvansiyon için 932 milyon lira ayırdı.

Ben de Davos"a gitmiyorum

Ali Babacan bir soru üzerine, 7 yıldır her sene Davos"a katıldığını belirterek, “Bugüne kadar Davos"ta oldukça da yoğun faaliyetlerim oldu. Ancak ben de bu sene katılmıyorum. Katılmama kararı aldım” diye konuştu.

"2009"daki kârlar bu yıl yakalanmaz"

Ali Babacan, 2009 yılında gerçekten bankaların kârının yüksek olduğunu söyledi. Babacan, şunları belirtti: “2010"da bankacılık sektörürün çok ihtiyatlı gitmesinde fayda var. 2009"da bankaların kârı yüksektir ama özellikle Hazine bonosu ile ilgili kârlar ve bir defalık kârlardır. Bu kârları 2010 yılında bulamayacaklar. Zaten faizler yüzde 8-9 aralığına düşmüş durumda. Yüzde 8"den sonra düşüşler nereye kadar, nasıl olacak ve oradan nasıl ilave bir kâr çıkar, bunu 2010 gösterecek. 2009"daki kâra bakarak 2010 projeksiyonu yapmak yanlış.”

Teşvikte prim desteği 3 yıl daha uzatılıyor

Ali Babacan ayrıca 5084 sayılı yasayla 49 ile getirilen teşvik sisteminin sona erdiğini hatırlatarak, bu yasa kapsamındaki Sosyal Güvenlik Prim teşviğini 3 yıl uzatmaya karar verdiklerini açıkladı.

Bakan Babacan, şunları kaydetti:

“5084 sayılı teşvik yasası kapsamında sosyal güvenlik primlerinin işveren payını biz ödüyorduk. Bu yasanın süresi bitti. Ancak biz iki hafta önceki Ekonomik Koordinasyon Kurulu toplantısında prim desteğini 3 yıllık bir dönem için uzatmaya karar verdik. Yani 2012 sonuna kadar sürecek. Bununla ilgili gereken yasal düzenleme tek maddelik bir değişiklikle birkaç güne kadar yapılacak.” 5084 sayılı teşvik yasasının sosyal güvenlik prim desteğini uzatmanın getireceği ek maliyetin 500 milyon lira düzeyinde olduğunu söyledi.

IMF ile müzakereler her saat değişebilir

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, IMF ile her gün her saat müzakerelerin seyrinde farklılıklar olabileceğini kaydederek, “Yeni gelişme olursa herkese aynı anda açıklarız” dedi.

Babacan, şöyle konuştu: “Bunu, ben baştan söyledim. Bu işin müzakeresini yürüten benim. Çok çok dar bir ekiple yürütüyoruz. O günkü müzakerelerin hangi noktada, nerede olduğunu da, tabii ki Başbakanımıza iletiyoruz ama başka bilen de yok. Müzakerelerin bir tekniği vardır, her gün her gün hangi noktadayız, ne yapıyoruz, oluyor, olmuyor... Bunun bu kadar sık gündeme gelmesini doğru bulmuyor. Ben baştan söyledim, herhangi bir gelişme olursa biz bunu haber vereceğiz, açıklayacağız. Yeni bir şey olduğunda herkesin aynı anda duymasını sağlayacak şekilde açıklamalarımızı yaparız.”/milliyet